bayatlı kenan58
25.06.2008, 18:33
Sual: Sünnet düğününde veya başka sebeplerle çocuklara verilen hediyeleri ana-babaları alıp kullanabilirler mi?
CEVAP
Çocuğa gelen hediyeyi, yenilecek bir şeyse ve çocuğa zaruri gerekmezse, sadece fakir olan ana-babası yiyebilir. Başka fakirlere yediremez. Ana-baba, fakir değil, fakat kendilerinde bulunmayan bir şey ise, yiyebilirler ve kıymetini çocuğa öderler. Ana-babaya hediye etmek niyeti ile getirilen şey, kıymetsiz olduğunu bildirmek için, çocuğa hediye diye verilirse, ana-babaya getirilmiş olur. Böyle hediyeyi ana-baba zengin de olsa yiyebilir ve dilediklerine verebilirler. (Uyun-ül besair)
Çocuğun velisi, çocuğun malını kimseye hediye edemez. Ancak, parası çocuğun olmak üzere satabilir. Veli, kendi parası ile, çocuğun kullanması için aldığı şeyleri dilediğine hediye edebilir. Çocuk, malını ana-babasına hediye edemez. Hediye ederse, bu mal, ana-babanın mülkü olmaz. Çocuktan satın alırlarsa mülkleri olur.
Adil baba, mükellef olmayan çocuğun her malını piyasa fiyatına satabilir. Parasını çocuğa verir. Baba fakir ise, bu parayı kendi de harcayabilir. Fasık ve israf eden baba, çocuğun malını satamaz. (Dürer-ül-hükkam)
Ana babasından veya velisinden izinsiz, akıl baliğ olmayan bir çocuğun verdiği hediyeyi almak, kullanmak caiz olmaz. Çünkü akıl baliğ olmayan çocuğun, ana-babası dahil, hiç kimseye hediye vermeye yetkisi yoktur. (Redd-ül Muhtar)
Çocuğa çok miktarda kağıt para hediye edilse, ana-babası veya velisi, bu paraları saklayıp, büyüyünce kendisine vermesi gerekir. Ancak kağıt paraların kıymeti gittikçe düştüğü için, bu kağıt paralarla altın alıp saklarlar.
Sual: Zengin bir babanın, çocuğa gelen hediyeleri ve çocuğun kendi malını istediği gibi kullanma yetkisi var mıdır? Mesela ödünç verebilir mi, altınlarını annesi takabilir mi?
CEVAP
Baba fakir ise istediği gibi kullanır. Zengin ise, çocuğun menkul mallarını satıp altın olarak muhafaza edebilir. Onun parası ile kârı çocuğun olmak üzere ticaret yapabilir. Başkasına ödünç verebilir. Çocuk akıl-baliğ olduktan sonra, çocuğun kendi mallarını kendisine verir. (Dürer)
Sual: Çocuğa gelen hediyeyi, zengin olan babası nasıl kullanır?
CEVAP
Çocuktan satın alıp, başka bir çocuğuna verebilir.
Sual: Fakir iken, çocuğumun altınlarını alıp kullandım. Şimdi zengin oldum. Altınları geri vermem gerekir mi?
CEVAP
Evet.
Sual: Âdet olduğu için yeni doğan çocuğa hediye geliyor. Çocuğa gelen hediyeleri kullanabilir miyiz?
CEVAP
Fakir iseniz kullanabilirsiniz. Zengin iseniz, ödünç alarak kullanabilirsiniz. Yahut bu parayı çocuğun lehine olabilecek yatırımlarda da kullanabilirsiniz. Çünkü siz onun velisisiniz.
Sual: Çocuğumun doğumundan sonra ona takılan para ve altınları harcadık. Çocuğumuza borçlandık mı? Bu borcumuzu ne zaman ödemeliyiz?
CEVAP
Paraları altına çevirip borcunuzu altın olarak hesaplayın. Mesela 70 gram 22 ayar altın diye bir yere yazın. Hemen vermeniz gerekmez. Akıl baliğ olunca isterse size hediye edebilir. Yahut o zaman da verebilirsiniz. Yani kendi paranız gibi saklamanız veya değerlendirmeniz gerekir. Mesela Euro olarak saklayalım veya Dolar olarak saklayalım diyebilirsiniz. Yani çocuğun menfaati hangisinde ise ona göre hareket edersiniz.
Sual: Altını bebeğe hediye etmek caiz mi?
CEVAP
Evet. Ama bir daha geri alınmaz. Çünkü çocuğun hediye etme yetkisi yoktur. Verilen onun olur.
Sual: Çocuğun getirdiği mubah suyu zengin ana-baba niçin içemez?
CEVAP
Çocuğun mülkü olduğu için. Mülkünü hediye etmek veya satmak için akıl-baliğ olmak lazımdır. Ana-babası veya hocası, mubah sudan getirttirirlerse, içmeleri caiz olur. Kendi arzusu ile getirirse, zengin ana baba içemez.
Sual: Zengin dul kadınım. Çocuğuma bağlanan maaşı, kendi ihtiyacıma harcamam caiz mi?
CEVAP
Hayır.
Sual: Çocuğumun parası ile ona bisiklet, ayakkabı almam caiz mi?
CEVAP
Hayır.
Sual: Biri 5, diğeri 8 yaşında iki çocuğum var. Bazen bunlar gidip fırından ekmek alıyorlar. Bunların alış verişi sahih midir?
CEVAP
Baliğ olmayan akıllı çocuğun alış verişi, velisinin izin vermesi ile ancak sahih olur. Eğer çocuk akıllı olmamış ise, velisinin izni olsa da, alış veriş etmesi sahih olmaz. (S. Ebediyye)
Yedi yaşından büyük çocuğa akıllı çocuk denir. Demek ki 8 yaşındaki çocuğunuz sizin izin vermenizle alış veriş yapabilir. 5 yaşındaki yapamaz. Ancak, diyelim 5 yaşındaki çocuğunuz fırından ekmek alıp getirmişse, siz de razı olmuşsanız o zaman sahih olur. Bu, 5 yaşındaki küçük çocuğun ticaret yapması, alış veriş etmesi demek değildir. Babasıyla bakkala gidip, şeker çikolata isteyip alınca, babasının rıza gösterip parasını ödemesi gibidir.
Sual: Bir hayvanın besmeleli kesip kesilmediğini bir çocuğa veya içki içen birisine sorsak, o da besmele ile kesildi dense, o hayvan yenir mi?
CEVAP
Evet yenir.
Alış verişte bir fasıkın hatta kâfirin sözü de kabul edilir. Akıllı olan çocuk da erkek gibidir. Bunlardan biri, bu eti kitaplı kâfir kesti derse, yenmesi helal olur. (Dürr-ül Muhtar)
Sual: Yirmi yaşın üzerinde, akıl-baliğ olmayan, kadın-erkek münasebetlerini bilmeyen, konuşamayan zararsız deli olan biri erkek, diğeri kız olmak üzere iki çocuğum var. Alış verişleri, hediye vermeleri, birine zarar vermeleri gibi hukuki durumları nedir?
CEVAP
Mecellenin 979. maddesinde, delinin, mümeyyiz olmayan küçük çocuk hükmünde olduğu bildirilmiştir. Bir çocuk, satın alınan malın, mülk olacağını ve satınca mülkten çıkacağını anlarsa, buna mümeyyiz, yani akıllı denir. Mümeyyiz çocuk, alım satıma aklı eren, alış verişte aldanmayan çocuktur. Mümeyyiz olmayan çocukların bütün sözleşmeleri bâtıldır. Delinin durumu da böyledir.
Mümeyyiz olan çocuğun zararlı olan işlerdeki sözleşmeleri, velisi izin verse de, sahih değildir. Ödünç, hediye vermesi böyledir. Faydalı olan işler için sözleşmeleri velisi izin vermese de sahih olur. Hediye kabul etmesi, ücret ile yaptığı işin ücretini alması böyledir.
Zararlı da, faydalı da olabilen sözleşmelerinin sahih olması için, velisinin izin vermesi gerekir. Kendi malı ile alış veriş yapması böyledir. Bunamış olan ihtiyar da, mümeyyiz çocuk gibidir. Alış verişini, velisi isterse kabul, isterse red eder. Bir malı veya canı telef ederse, öder. Sözleşmeler yönünden delinin durumu da böyledir.
Sual: On yaşındaki büyük çocuğuma hediye edilen kazak, ona olmadı. Yedi yaşındaki küçük çocuğuma oluyor. Küçük çocuğuma vermek istedim, büyük çocuğum razı olmadı. Ne yapmalıyım?
CEVAP
Büyükten kazağı satın alıp küçüğe giydirmelidir. Büyüğe de parasıyla bir kazak alınırsa, ikisi de sevindirilmiş olur.
Sual: İlköğretim okulundaki bir öğretmen, öğrencisine ait kalem, silgi gibi eşyalarını isteyip kullanabilir mi?
CEVAP
Kullanmamalıdır.
CEVAP
Çocuğa gelen hediyeyi, yenilecek bir şeyse ve çocuğa zaruri gerekmezse, sadece fakir olan ana-babası yiyebilir. Başka fakirlere yediremez. Ana-baba, fakir değil, fakat kendilerinde bulunmayan bir şey ise, yiyebilirler ve kıymetini çocuğa öderler. Ana-babaya hediye etmek niyeti ile getirilen şey, kıymetsiz olduğunu bildirmek için, çocuğa hediye diye verilirse, ana-babaya getirilmiş olur. Böyle hediyeyi ana-baba zengin de olsa yiyebilir ve dilediklerine verebilirler. (Uyun-ül besair)
Çocuğun velisi, çocuğun malını kimseye hediye edemez. Ancak, parası çocuğun olmak üzere satabilir. Veli, kendi parası ile, çocuğun kullanması için aldığı şeyleri dilediğine hediye edebilir. Çocuk, malını ana-babasına hediye edemez. Hediye ederse, bu mal, ana-babanın mülkü olmaz. Çocuktan satın alırlarsa mülkleri olur.
Adil baba, mükellef olmayan çocuğun her malını piyasa fiyatına satabilir. Parasını çocuğa verir. Baba fakir ise, bu parayı kendi de harcayabilir. Fasık ve israf eden baba, çocuğun malını satamaz. (Dürer-ül-hükkam)
Ana babasından veya velisinden izinsiz, akıl baliğ olmayan bir çocuğun verdiği hediyeyi almak, kullanmak caiz olmaz. Çünkü akıl baliğ olmayan çocuğun, ana-babası dahil, hiç kimseye hediye vermeye yetkisi yoktur. (Redd-ül Muhtar)
Çocuğa çok miktarda kağıt para hediye edilse, ana-babası veya velisi, bu paraları saklayıp, büyüyünce kendisine vermesi gerekir. Ancak kağıt paraların kıymeti gittikçe düştüğü için, bu kağıt paralarla altın alıp saklarlar.
Sual: Zengin bir babanın, çocuğa gelen hediyeleri ve çocuğun kendi malını istediği gibi kullanma yetkisi var mıdır? Mesela ödünç verebilir mi, altınlarını annesi takabilir mi?
CEVAP
Baba fakir ise istediği gibi kullanır. Zengin ise, çocuğun menkul mallarını satıp altın olarak muhafaza edebilir. Onun parası ile kârı çocuğun olmak üzere ticaret yapabilir. Başkasına ödünç verebilir. Çocuk akıl-baliğ olduktan sonra, çocuğun kendi mallarını kendisine verir. (Dürer)
Sual: Çocuğa gelen hediyeyi, zengin olan babası nasıl kullanır?
CEVAP
Çocuktan satın alıp, başka bir çocuğuna verebilir.
Sual: Fakir iken, çocuğumun altınlarını alıp kullandım. Şimdi zengin oldum. Altınları geri vermem gerekir mi?
CEVAP
Evet.
Sual: Âdet olduğu için yeni doğan çocuğa hediye geliyor. Çocuğa gelen hediyeleri kullanabilir miyiz?
CEVAP
Fakir iseniz kullanabilirsiniz. Zengin iseniz, ödünç alarak kullanabilirsiniz. Yahut bu parayı çocuğun lehine olabilecek yatırımlarda da kullanabilirsiniz. Çünkü siz onun velisisiniz.
Sual: Çocuğumun doğumundan sonra ona takılan para ve altınları harcadık. Çocuğumuza borçlandık mı? Bu borcumuzu ne zaman ödemeliyiz?
CEVAP
Paraları altına çevirip borcunuzu altın olarak hesaplayın. Mesela 70 gram 22 ayar altın diye bir yere yazın. Hemen vermeniz gerekmez. Akıl baliğ olunca isterse size hediye edebilir. Yahut o zaman da verebilirsiniz. Yani kendi paranız gibi saklamanız veya değerlendirmeniz gerekir. Mesela Euro olarak saklayalım veya Dolar olarak saklayalım diyebilirsiniz. Yani çocuğun menfaati hangisinde ise ona göre hareket edersiniz.
Sual: Altını bebeğe hediye etmek caiz mi?
CEVAP
Evet. Ama bir daha geri alınmaz. Çünkü çocuğun hediye etme yetkisi yoktur. Verilen onun olur.
Sual: Çocuğun getirdiği mubah suyu zengin ana-baba niçin içemez?
CEVAP
Çocuğun mülkü olduğu için. Mülkünü hediye etmek veya satmak için akıl-baliğ olmak lazımdır. Ana-babası veya hocası, mubah sudan getirttirirlerse, içmeleri caiz olur. Kendi arzusu ile getirirse, zengin ana baba içemez.
Sual: Zengin dul kadınım. Çocuğuma bağlanan maaşı, kendi ihtiyacıma harcamam caiz mi?
CEVAP
Hayır.
Sual: Çocuğumun parası ile ona bisiklet, ayakkabı almam caiz mi?
CEVAP
Hayır.
Sual: Biri 5, diğeri 8 yaşında iki çocuğum var. Bazen bunlar gidip fırından ekmek alıyorlar. Bunların alış verişi sahih midir?
CEVAP
Baliğ olmayan akıllı çocuğun alış verişi, velisinin izin vermesi ile ancak sahih olur. Eğer çocuk akıllı olmamış ise, velisinin izni olsa da, alış veriş etmesi sahih olmaz. (S. Ebediyye)
Yedi yaşından büyük çocuğa akıllı çocuk denir. Demek ki 8 yaşındaki çocuğunuz sizin izin vermenizle alış veriş yapabilir. 5 yaşındaki yapamaz. Ancak, diyelim 5 yaşındaki çocuğunuz fırından ekmek alıp getirmişse, siz de razı olmuşsanız o zaman sahih olur. Bu, 5 yaşındaki küçük çocuğun ticaret yapması, alış veriş etmesi demek değildir. Babasıyla bakkala gidip, şeker çikolata isteyip alınca, babasının rıza gösterip parasını ödemesi gibidir.
Sual: Bir hayvanın besmeleli kesip kesilmediğini bir çocuğa veya içki içen birisine sorsak, o da besmele ile kesildi dense, o hayvan yenir mi?
CEVAP
Evet yenir.
Alış verişte bir fasıkın hatta kâfirin sözü de kabul edilir. Akıllı olan çocuk da erkek gibidir. Bunlardan biri, bu eti kitaplı kâfir kesti derse, yenmesi helal olur. (Dürr-ül Muhtar)
Sual: Yirmi yaşın üzerinde, akıl-baliğ olmayan, kadın-erkek münasebetlerini bilmeyen, konuşamayan zararsız deli olan biri erkek, diğeri kız olmak üzere iki çocuğum var. Alış verişleri, hediye vermeleri, birine zarar vermeleri gibi hukuki durumları nedir?
CEVAP
Mecellenin 979. maddesinde, delinin, mümeyyiz olmayan küçük çocuk hükmünde olduğu bildirilmiştir. Bir çocuk, satın alınan malın, mülk olacağını ve satınca mülkten çıkacağını anlarsa, buna mümeyyiz, yani akıllı denir. Mümeyyiz çocuk, alım satıma aklı eren, alış verişte aldanmayan çocuktur. Mümeyyiz olmayan çocukların bütün sözleşmeleri bâtıldır. Delinin durumu da böyledir.
Mümeyyiz olan çocuğun zararlı olan işlerdeki sözleşmeleri, velisi izin verse de, sahih değildir. Ödünç, hediye vermesi böyledir. Faydalı olan işler için sözleşmeleri velisi izin vermese de sahih olur. Hediye kabul etmesi, ücret ile yaptığı işin ücretini alması böyledir.
Zararlı da, faydalı da olabilen sözleşmelerinin sahih olması için, velisinin izin vermesi gerekir. Kendi malı ile alış veriş yapması böyledir. Bunamış olan ihtiyar da, mümeyyiz çocuk gibidir. Alış verişini, velisi isterse kabul, isterse red eder. Bir malı veya canı telef ederse, öder. Sözleşmeler yönünden delinin durumu da böyledir.
Sual: On yaşındaki büyük çocuğuma hediye edilen kazak, ona olmadı. Yedi yaşındaki küçük çocuğuma oluyor. Küçük çocuğuma vermek istedim, büyük çocuğum razı olmadı. Ne yapmalıyım?
CEVAP
Büyükten kazağı satın alıp küçüğe giydirmelidir. Büyüğe de parasıyla bir kazak alınırsa, ikisi de sevindirilmiş olur.
Sual: İlköğretim okulundaki bir öğretmen, öğrencisine ait kalem, silgi gibi eşyalarını isteyip kullanabilir mi?
CEVAP
Kullanmamalıdır.