[Klimasuyu]

ERMENİ TEHCİRİ
OsmanlI Devleti'nin ölüm kalIm savaşı verdiği bu sırada Ermeniler,
gerek cephede gerek cephe gerisinde düşmanların işine yarayacak faaliyetlerini bütün
ülkeye yaymışlardı. Hatta Ermenilerin topyekûn bir isyana hazırlandıkları seziliyordu.
Nitekim Ermeniler tarafından sistemli olarak köylere kadar iletilen talimatta:
1- Kim olursa olsun her Ermeni aslî ihtiyaçlarından bazılarını satmak suretiyle
silahlanmalıdır.
2- Seferberlik ilanıyla silah altına çağrılan Ermeniler bu çağrıya uymayacaklar,
Müslümanlar da dahil çevrelerindeki halkı da orduya katılmaktan men edeceklerdir.
3- Her ne suretle olursa olsun silah altına alınmış olan Ermeniler ordudan firar edip
Ermeni çetelerine ve gönüllü birliklerine katılacaklardır.
4- Rus ordusu sınırı geçer geçmez komitacılar, firariler ve çeteler, Rus ordusuna
katılarak Osmanlı ordusuna saldıracaklardır.
5- ıkmal yollarını ve telgraf hatlarını kesmek suretiyle Osmanlı ordusunun işgale ve
istihbaratını sekteye uğratacaklardır.
6- Cephe gerisinde, 2 yaşına kadar olan bütün Müslümanları gördükleri yerde ve her
fırsatta katledeceklerdir.
7- Müslüman halkın yiyecek, mal ve mülkünü ele geçirecek veya yakıp yıkacaklardır.
8- Terk edecekleri ev, hububat, kilise ve hayır kurumların yakıp Müslümanları
bunlarn suçlusu olarak ilan edeceklerdi.
9- Resmî devlet dairelerini kundaklayacak, Osmanlı zaptiye ve jandarmalarını pusuya
düşürüp katledeceklerdir.
10- Cepheden yaralı dönen Osmanlı askerlerini öldüreceklerdir.
11- şehir, kasaba ve köylerde isyan ve ihtilaller çıkaracaklardır.
12- Müslüman askerlerin ve sivil halkın morallerini bozarak göçe mecbur edeceklerdir.
13- Bomba, silah imal, tedarik veya ithal ederek bütün Ermenileri silahlandıracaklardır.
14-Ermenilerin yaptıkları isyan, ihtilal ve katliamın faturasını Müslümanlara
çıkararak, bunu iç ve özellikle dış kamuoyunda neşredeceklerdir.
15- İtilaf Devletleri hesabına casusluk ve rehberlik yapacaklardır.

Göç ettirme sırasında Osmanlı Devleti işi oluruna bırakmadı. Savaş içinde olmasına
rağmen, her türlü önlemi aldı. Bu amaçla Dâhiliye Nezareti 1915'te çeşitli defalar, savaş
durumu ve olağanüstü politik zorluklar nedeniyle başka bölgelere gönderilen
Ermenilerin barınmaları, yedirilip içirilmeleri ile ilgili konuları kapsayan, yönetmelikler
yayınlandı. Bu yönetmeliklerle devletin aldığı koruyucu tedbirler özetle şunlardır:
1. Yerleri değiştirilen Ermenilerin her türlü vergileri ertelenmiştir.
2. Ermenilerin diledikleri eşyalarını beraberinde götürmelerine izin verilmiş, gayri
menkullerinin de ucuza satılmaması için tedbir alınmıştır.
3. Tehcire tabi tutulan Ermenilerin yol boyunca her türlü ihtiyaçlarının karşılanması
için gerekli memurlar tayin edilmiştir.
4. Gerek sevk merkezlerinde ve gerekse sevk sırasında göçmenlere saldırılmaması
için gerekli tedbirler alınmış, saldıranlar ise hemen yakalanıp Divanı Harbe
gönderilmiştir.
5. Yerlefltirilecekleri yerlerde tarım arazilerinin verimli olması ve suyun bulunması
istenmiş, can ve mal güvenlikleri için karakolların kurulması sa¤lanmıştır.
6. Katolik ve Protestan Ermenilerin yerleri değiştirilmemiştir.
7. Ermeni milletvekillerinin, Türk ordusundaki Ermeni askerlerin, subayların ve askerî
doktorların aileleri nakledilmemiştir.
8. Yaşlılar, güçsüzler, körler, dul ve yetimler tehcire tabi tutulmamıştır.
9. Bütün bu ilkelerin uygulanmasında sırasıyla kaymakam, mutasarrıf ve valiler
sorumlu tutulmuşlardır.

.............................. .............................. ...