Sivas'ta sıcakta minareler eğiliyor!

[Sivaslilar.Net]

Anadolu'nun en eski camilerinden biri olan Sivas Ulu Cami'nin minaresinde, yıkılma tehlikesi oluşturan eğimin sıcaklık yükseldikçe arttığı belirtildi.

Alemden kaideye göre 116 santimetre eğik olan ve birkaç defa yıldırım isabet etmesi nedeniyle kıymetli süslemelerinin bulunduğu gövdesi boydan boya yıpranan caminin minaresi, yıllardır süren bir hareketlilik içerisinde.

Eğimin devam ettiği bildirilen minarede hareketliliğin tespiti için yakın dönemde çeşitli çalışmalar yapıldı. Minarenin hareketliliği uydu izleme cihazıyla da yakından takip edildi.

Yapılan incelemelerde minarenin ağırlık merkezinden kuzey-batı yönüne doğru 2.7 derece kayma yaptığı, ayrıca minarenin kaidesindeki dikdörtgen panellerin üzerindeki minare alt halkasının merkezi ile şerefenin hemen altındaki minare üst halka arasında 108.8 santimetre kayma tespit edildi.

Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu'nun kararı uyarınca Ulu Cami'nin minaresindeki eğikliğin gözlemlenmesi ve tespitine yönelik yaklaşık 3 yıl önce çalışmalara başlandı.

Yüklenici firma tarafından yürütülen bu çalışmalarda minaredeki mevcut çatlaklarda belli düzeyde artma eğilimleri ve eğilme yönünde hareketlenmeler gözlendi.

SICAKLIK YÜKSELİNCE MİNAREDEKİ EĞİM ARTIYOR

Firmanın hazırladığı gözlem raporu sonuçlarına göre, minare eğim değişiminin her şeyden çok sıcaklık değişimi ile ilgili olduğu, yani sıcaklık azalınca eğimin azaldığı, sıcaklık yükselince eğimin arttığı belirlendi.

Gözlem dönemini içeren mart ayındaki hızlı ısınmaya paralel olarak hızlı bir eğim artışı gözlendiği, izleyen aylarda bu artışın yavaşladığı, sıcaklığın fazla değişmediği yaz aylarında ise artışın durduğu tespit edildi. Sonbahar aylarında havanın soğumaya başlamasıyla birlikte minare eğiminde başlayan geriye dönüşün sıcaklık azalmasına paralel olarak aralık ayı sonuna kadar sürdüğü belirlendi.

Ayrıca minarede kalıcı eğimin artmakta olduğu, bu artışın çok düşük düzeyde kaldığı, büyük ölçüde kaygı verici bir sorun bulunmadığı ortaya çıktı.

Yapılan analitik değerlendirmelerde, deprem etkisi göz önüne alınmadığı durumda, var olduğu bilinen 1.20 metrelik çekül sapmanın yaklaşık 2 katına ulaşması halinde minarenin yalnızca kendi ağırlığı altında malzeme kırılması sonucu yıkılabileceği belirlendi.

Bu çalışmalarda minarenin hem yapı güvenliği hem de deprem güvenliği düzeyini artırmaya yönelik önlemlerin alınması gerektiği sonucuna da ulaşıldı.

SİVAS ULU CAMİ

Danişmentli mimarisi olan ve Sultan Alaaddin tarafından vakfedilen caminin binası kesme taştan, minaresi ise tuğladan yapılmış. Bina normal olarak 3-4 metre çukurda ve 58'e 35 metre ebatlarında. Minarenin kapısı cami içine açılmakta.

Minarenin kaidesinde ve gövdesinde boydan boya hasar (yıldırım çarpması) mevcut. Caminin tavanı ahşap kirişlemeye benzetilen betonarme döşeme ile kaplı. Üzerinde çatı ve bakır kaplama bulunan İç Anadolu'nun en büyük camilerinden Ulu Cami'nin minaresi kendi eksenine göre 25 derece eğik durumda.

Isa Sansar / Anadolu Ajansı

[Üye Olmayanlar Linkleri Göremez. Üye Olmak İçin Tıklayın...]