Sivas şanslı çıktı!

[Sivaslilar.Net]

Yıllardır Sivas’ın en büyük hedeflerinden biri olan büyükşehir olma hayali, son çıkan kanunla adeta “iyi ki Sivas büyükşehir olmadı” dedirtiyor. Geçen yıl Kasım ayında kabul edilerek yasalaşan ve 13 ilde büyükşehir belediyesi kurulmasını düzenleyen yasa bu illerde yaşayanlara önemli yükümlülükler getiriyor.

Söz konusu kanunla birlikte 13 ilde büyükşehir belediyesi kurulması ve bundan sonra büyükşehir olacak ilin toplam nüfusunun 750 bin ve üzeri olması düzenleniyor. Bu bakımdan sürekli göç veren Sivas’ın büyükşehir olma arzusu da neredeyse imkansız hale gelmiş durumda.
6360 sayılı kanunla büyükşehir belediyelerinin yetkileri genişletiliyor, ilçe belediyelerinin birçok yetkisi de büyükşehir belediyesine geçiyor. Büyük Şehire bağlı ilçelerin mülkî sınırları içinde yer alan köy ve belde belediyelerinin tüzel kişiliği kaldırılarak köyler mahalle, belde belediyeleri de beldelerin ismiyle ve tüm mahalleleriyle birlikte tek mahalle olarak bağlı olduğu ilçenin belediyesine katılıyor.
Türkiye’nin en çok köyüne sahip plan Sivas, bu kanunla büyükşehir olsaydı, tüm köylerin köy statüleri mahallelere dönüşecekti. Ayrıca il özel idaresi kaldırılacak ve ilçe belediyelerinin pek çok yetkisi de elinden alınacaktı.

VATANDAŞA NE GETİRİYOR
Büyükşehir konumuna getirilen illerde emlâk vergisi yüzde 100, çöp vergisi de yüzde 25 zamlı ödenecek. Büyükşehir sınırları içine alınan ilçe ve beldelerde, çevre temizlik vergisi büyükşehir tarifesi üzerinden, yani yüzde 25 artırımlı olarak ödenecek. Yine yol, kanalizasyon ve su tesislerinin harcamalarına katılma payı ödenecek.
Büyükşehir belediye sınırları içine alınan ilçe ve beldedeki bakkal, kahveci, büfeci, kasap, lokantacı, oto tamircisi, tuhafiyeci, manifaturacı, kuruyemişçi, manav ve imalatçı esnaf artık basit usûlde değil, gerçek usûlde vergilendirilecek ve esnafın ödeyeceği vergi de artacak. Bunun yanı sıra esnafın, esnaf odaları üye kayıt ücreti ve yıllık aidatları yüzde 100 artacak. Büyükşehir sınırları içine alınan ilçe ve beldelerde, esnaf odaları üye kayıt ücreti ve yıllık aidatları büyükşehir tarifesinden ödenecek ve yüzde 100 artacak.
Daha önce ilçe ve Belde Belediyelerince verilen bazı hizmetler, 1/5000 ile 1/25000 arasındaki nazım imar planı işleri, su, kanalizasyon işleri, toplu taşıma hizmetleri, meydan, bulvar, cadde ve anayolları ile mahalle yapılan köy ve beldeleri ilçeye bağlayan yolların yapımı, bakım ve onarımı, temizliği, karla mücadele çalışmaları ve buralardaki reklam ve ilân işleri ildeki büyükşehir belediyesince yapılacak.

İl Özel İdaresi, belde belediyeleri ve mahallî idare birlikleri kapatılacak, Kapatılan özel idare ve belediyelerin personeli, her türlü taşınır ve taşınmaz malları, hak, alacak ve borçları; ilgisine göre bakanlıklara, büyükşehir belediyesi, bağlı kuruluşu veya ilçe belediyesine devredilecek. İhtiyaç fazlası olan personel başka kurumlara ve başka yerlere aktarılmak üzere havuzda toplanacak. Devlet Personel Başkanlığı özelleştirme işlemlerinde uygulanan prosedürle istihdam fazlası personeli başka kurumlara aktaracak.
KÖYLERDEKİ DEĞİŞİKLİKLER
Kanun ile birlikte köyde yaşadığı hâlde büyükşehirli olacak olan vatandaşlara da ek yükler geliyor. Her ne kadar vergi ve harçların tahsilâtına 5 yıl muafiyet getirilmiş olsa da, bu geçiş sürecini müteakip vatandaşlar birçok yeni vergi, harç ve mükellefiyetlerle karşı karşıya kalacak. Köyler ilçe belediyesinin mahallesi olacak ve köy kimliği ortadan kalkacak.
Köy tüzel kişiliğinin her türlü taşınır ve taşınmaz malları köyün elinden alınarak her türlü taşınır ve taşınmaz malları, hak, alacak ve borçları ilgisine göre bakanlıklara, büyükşehir belediyesi, bağlı kuruluşu veya ilçe belediyesine devredilecek.
Köylü emlâk vergisi ödemeye başlayacak. 5 yıllık geçiş döneminden sonra evler için binde 2 oranında, diğer binalar için binde 4 oranında, araziler için binde 2 oranında ve arsalar için binde 6 oranında emlâk vergisi ödenecek.
Hâlen emlâk vergisinden muaf olan, köylere ve köy birliklerine ait tarım işletme binaları, soğuk hava depoları, içmeler ve kaplıcalar ile köylünün hamam, çamaşırhane, değirmenler ve köy odaları için de artık emlâk vergisi ödenecek.
Köylünün kullandığı su da ücretli hale geliyor. Su parası 5 yıl süreyle en düşük tarifenin yüzde 25’i üzerinden ödenecek olmakla birlikte 5 yıl sonra normal tarife uygulanmaya başlayacak. Köylü kuyudan kullandığı suya bile para ödeyecek hale geliyor.
Ayrıca köylü çöp vergisi ödeyecek, köye yapılacak yol, kanalizasyon ve su tesislerinin harcamalarına katılma payı ödenecek olup bu uygulamaya da 5 yıl sonra başlanılacak.
Belediye hizmetleri ilçe belediyesinden ve ağırlıklı olarak da ildeki Büyükşehir Belediyesinden verilecek. Su, kanalizasyon işleri, toplu taşıma hizmetleri, köyün meydan ve anayolları ile köyü ilçeye bağlayan yolların yapımı, bakım ve onarımı, temizliği, karla mücadele çalışmaları ve buralardaki reklam ve ilân işleri ildeki büyükşehir Belediyesince; büyükşehir belediyesi yetki alanı dışında kalan imar işleri ile yollar ve sokaklara ilişkin hizmetler, çöp toplama, evlendirme, cenaze defin gibi hizmetler ise ilçe belediyesince yapılacak.
Köyde oturanlar bunların dışında çevre temizlik vergisi, elektrik ve havagazı tüketim vergisi, yangın sigortası vergisi, işgal harcı, tatil günlerinde çalışma ruhsatı harcı, hayvan kesimi muayene ve denetleme harcı, ölçü ve tartı aletleri muayene harcı, bina inşaat harcı, imar harçları (parselasyon harcı, ifraz ve tevhit harcı, plan ve proje tasdik harcı, zemin açma izni ve toprak hafriyatı harcı, yapı kullanma izni harcı), işyeri açma izni harcı, muayene, ruhsat ve rapor harcı, sağlık belgesi harcı, yol harcamalarına katılma payı, kanalizasyon harcamalarına katılma payı, su tesisleri harcamalarına katılma payı gibi pek çok yeni kalemde vergi ödemek zorunda kalacak.
Köylerde gezici olarak her türlü sanat işleri ile uğraşanlar ve aynı işleri bir işyeri açmak suretiyle yapanlar için gelir vergisi muafiyeti de kalkıyor.

Hürdoğan