ŞEYH HALİL

[ssahinbay]

ŞEYH HALİL


Şeyh Halil hazretlerinin türbesi Yıldızeli ilçesinin Şeyh Halil beldesindedir. Kubbeli bir türbesi vardır. Caminin hemen bitişiğindedir. Türbede kendisinin, üç çocuğunun ve hanımının kabirleri bulunmaktadır. Kapıdan girişteki ilk sanduka Şeyh Halil’e yanındaki hanımına diğer sıradakiler çocuklarına aittir. Hanımının ismi Hatice, oğullarının ismi Şahbazoğlu, Şeyh Nusret ve Şeyh Ahmet’tir.

1986 yılında köyün camisinde çıkan yangında cami kullanılamayacak hale gelmesine rağmen caminin hemen bitişiğindeki türbe hiçbir zarar görmemiştir. Bu olay çevre sakinlerinin zihinlerinde ibret verici bir vaka olarak kalmıştır.

Menkıbe: Asıl adı Şeyh Yahya bin Hacip olan Şeyh Halil Hazretleri, Şeyh Halil köyüne Horasan’dan gelmiştir. Horasan erenlerindendir. Selçuklular zamanında yaşamıştır. Selçuklu beylerindendir. Aynı zamanda Selçuklu sultanı tarafından kendisine sancakta verilmiştir.

Menkıbe: Şeyh Halil Sultan köye gelmeden önce, köyde o zamanlar Hıristiyanlar bulunmaktaymış. Şeyh Halil Sultan köye yaklaşık 2 km kadar uzakta bulunan bir yerde Hıristiyanlarla harbe giriyor. Muharebeyi kazanıyor. Bu bölgeye köy sakinleri “ Şehitler Burnu” diyorlar.

Menkıbe: Şeyh Halil Sultan, müritleri ile birlikte kendisine karşı koyan Hıristiyanlarla savaşır. Bu savaşı kaybeder. Yanında bulunan askerlerden başka Şeyhin hanımı Hatice, bir kızı ve iki oğlu şehit düşer. Şeyh Halil Sultan’ın da kafasını keserler. Şeyh Halil Sultan kafasını yerden alarak, kelle koltukta şimdiki türbenin bulunduğu yere kadar yürür ve şehit düşer.
Azat, Böklüce, Ziraat, Aloğlan, Kırk Soku, Dağdibi yörelerinde insan cesetleri bulunmuştur.

Menkıbe: Şeyh Halil, köyün karşısındaki Böklüce üzerinde ziraat yaparmış. Koşum hayvanı olarak da geyik koşarmış. Kullandığı karasaban ve boyundurukları da som altındanmış. Şeyh çalışmasını bitirdikten sonra geyikleri dağa başı boş salıvermiş. Ertesi gün tarlanın başına gittiğinde “Gel boğam…” dermiş. Yıldızeli ilçesinin bu bölgesinin “Gelmuad” ismini alması da bu hitaba bağlanmaktadır.

Tekke: Osmanlılar döneminde burada bir tekke açıldığını, Çukursaray, Esmebaşı, Başköy, Karalar, Çobansaray, Gündoğan, Belpınar, Yeniköy Kışlası, Sarıyaprak, Alanyurt, Papaklı, Çöte, Akkoca, Oylubağı köylerinden alınan vergilerin Şeyh Halil köyünde toplandığını, fakir halka dağıtıldığını; bu uygulamanın 1870 yılına kadar devam ettiğini köylüler söylemiştir.

Türbeye Bağlı Uygulamalar: Askere gidecek olan gençler, türbeye gelir ve orada iki rekat namaz kılarlar. Daha sonra Şeyh Halil Sultan’ın sandukası üzerinde bulunan örtüden bir parça yırtarlar. Bunu üzerlerine takarlar. Böylece askere uğurlanırlar. Şimdiye kadar askerden hiç şehit gelmedi. Bunu da Şeyh Halil Sultan’ın kerametine bağlıyorlar.
Şeyh Halil türbesini genelde çocuğu olmayan erkek ve bayanlar, çeşitli dilekleri olanlar, hastalar ziyaret ederler.

Halk İnanışı: Şeyh Halil türbesini ziyaret edenlerin içeri girdiğinde, içeri giren kişi erkek ise, içeride bir bayanın olmasından dolayı Şeyh Halil’in zirayetçiyi silkelediği/titrettiği; içeri giren kişi bayan ise içeride yatan bir erkeğin olmasından dolayı silkelediği görülür.