Yangın Hakkında - Soba, Kalorifer ve Gazlı Sobaların Kullanımı

[AyhanBayrak]

Soba Kuruluşları:
Soba ve boruları yanma olasılığı olan maddelere en az 20 - 25 cm. kadar aralıklı olmalıdır. Soba altlarına 10 cm. kadar yüksekliğinde çinko veya kaplı tablo konmalıdır.
Baca olmayan odalarda soba boruları, sac konan pencerelerden çıkarılmalı kalkan, saçak, gibi ahşap kısımlara 25 cm. açıkta ve çatı seviyesini aşacak kadar yükseltilmelidir. Borular binaya temas ettirilmemeli, demir kelepçelerle tespit edilmelidir.

Soba Yakılışı:
Sobalar normal olarak çıra ile tutuşturulur. Zorunluluk halinde gaz, ispirto gibi maddeler paçavra üzerine dökülmeli, akaryakıt kabı uzaklaştırılarak, yakıtlı paçavra tıpkı çıra gibi kullanılmalıdır. Sıcak kısmen sönmüş sobayı tekrar alevlendirmek için üzerine akaryakıt dökülmesinden kaçınılmalıdır. Sobalarda kağıtların yakılma zorunluluğu olduğunda azar azar ve soba alevli iken yapılmalıdır.

Soba Yanarken Dikkat Edilecek Hususlar:
Soba yakımında hiç bir şekilde akaryakıt kullanılmamalı veya akaryakıtla çalışmamalıdır.Soba civarına, soba altlığı üzerine kibrit kutusu bırakılmamalıdır.
Soba etrafında çamaşır kurutulmamalı, kuruyup kolay yanması için odun konmamalıdır.

Kalorifer Ocaklarında Dikkat Edilecek Hususlar:
Kalorifer ocakları etrafına odun, kömür vb. gibi yanıcı şeyler konulmamalıdır.Ocağa fazla kömür atmamalı, devamlı alevli yanmasına dikkat edilmelidir.Kalorifer kazanı göstergelerindeki limitlere dikkat edilmelidir. Kalorifere ait su deposunda su seviyesinin alçalmasına dikkat edilmelidir. Kazan ve tesisatın yanması, patlaması olasılığı vardır.Akaryakıtla çalışan kalorifer kazanlarının ilk yakılışında kazan içinde yakıt sızıntısı olup olmadığı kontrol edilmelidir.Yakıt depolarına yakıt boşaltılırken yangından korunma tedbirleri alınmalıdır. Radyatörlerin bulunduğu odalar; Gereğinden çok kızabilecek radyatörlerin temas ettiği tül, perde vb. tutuşması veya yakınındaki ispirto, benzin gibi maddelerin buharlaşarak kendi kendine veya alevli bir madde ile teması sonucu yanması veya parlaması olasılığı göz önünde tutulmalıdır.

Linyit Kömürü Yangını ve Stok Şekilleri:
Isınma amacıyla ve iş yerlerinde en çok kullanılan kömür cinsidir. Linyit Kömür yangını stoklama yanılışlarından ileri gelir. Linyit kömürü yağlı ve kaygan yüzeylidir. Birbirleri üzerinden kayarlarken sürtünme sonucu ısı artması ve statik elektriklenmeye neden olurlar. Isınan kömürler gaz yaymaya başlar ve zamanla tutuşurlar.
Bina altlarında bu gazlar zehirli olduklarından yaşam için tehlike arz ederler.Tutuşan kömürlerin söndürülmesi güçtür.

Kömürleri bulunduğu yerden dışarıya çıkarmak veya havalandırmak gerekir. Linyit kömürü yöntemine uygun stoklandığı taktirde yangın tehlikesi ortadan kalkar.

Kömür kapalı yerde stok yapılacaksa:
Taban çapı en çok 3, yüksekliği 1,5 m. olabilecek biçimde piramitler şeklinde yapılmalı, yığınlar arasında 0,50 cm. aralık bulunmalıdır. Kömürlük pencereleri açık bırakılmalı veya yoksa havlandırmayı sağlayacak başka tertibat yapılmalıdır. Kömürlük su sızıntılarından veya doğal nemden korunmalıdır. Büyük stoklarda yığınların çeşitli yerlerine ve yığının üst kısmını aşacak şekilde derinliğine gitmek ve 4 m. olmak üzere dip ve kenarları delikli ve en az 15 cm. lik kalaslardan yapılmış hava bacaları konulmalıdır. Yığınlar içerisine bırakılacak demir süngülerle zaman zaman ve özellikle derinliklerindeki ısı artmaları kontrol edilmelidir.

Kömür açık havada stok yapılacaksa:
Taban genişliği en çok 4, yüksekliği 2 metre olmak üzere tabanı yerden üçgen prizma şeklinde yığılmalıdır. Aynı alanda çok sayıda yığınlar yapılacaksa, yığınlar arasında 1-1,5 metrelik aralıklar olmalıdır. Yığınlar etrafında küçük arklar açılarak, yağmur sularının burada toplanmaması sağlanmalı, yığınların tabandan ıslanması önlenmelidir.
Büyük stoklarda usulüne uygun şekilde havalandırma bacaları konmalıdır.

Gaz Sobaları:
Borulu ve borusuz cinsten olanları vardır. Yapılış esasları ve kullanma durumları hemen hemen birbirlerine benzer. Tehlike noktaları; Gaz ayarları sobanın kullanma talimatına uygun olmalıdır. Yakılmadan önce, yanma hücrelerinde birikmiş gaz bir beze ve üstüpüye emdirilerek alınmalıdır. Parlama olduğunda gaz ayarı derhal kapatılmalı ve gazın yanma hücresine gidişi engellenmelidir.

Elektrik ve Elektrikli Aygıtlar:
Kullanma bakımından önlemler şu şekilde sıralanabilir; Buşonlu tip sigortalarda, sigorta attığı zaman amperaja uygun değiştirilmeli, olanak bulunmadığı takdirde buşon üzerine dayanıklılığı belli akım yükselmesi veya bir kısa devre anında derhal devreyi kesecek incelikte tel sarılmalıdır. En güvenli yol otomatik sigorta kullanmaktır. Elektrik ocağı, Elektrik ızgarası, Elektrik sobası, Elektrik ütüsü vb. gibi aletler yanabilecek eşya üzerinde, yakınında veya temas halinde olmamalı, iş bitiminde prize takılı unutulmamalıdır. Radyo, TV, aygıtların bobin ve lambaları uzun kullanılma sonucu kızabilir, yanmalara yol açabilir.