Fark Var!

[seva]

Laik kelimesi Yunanca laos ismi ve laikos sıfatından gelir, Latincesi laicus’tur. Laos: halk, kalabalık, kitle demektir ve zıddı kleros’tur. Laikos: halka ait, ruhban olmayan demektir. Laicus: dinsel olmayan, demektir ve Osmanlıcada bu terim ladini ile karşılanmış fakat bu tutmamış, Fransızca laik kelimesi Türkçeye girmiştir. Laos/kleros karşıtlığı MÖ 3. yüzyılda, şeriat yönetimlerindeki iki sınıfı belirtmek üzere kullanılmıştır. Hıristiyanlığın ilk yüzyılından itibaren kilise adamlarına klerikoi (Latince clerici), bunların dışında kalanlara laikoi (Latince laici) denilmiştir. Bu adlandırma, ruhani ve cismani bir ikiliğe de işaret eder. Yeniçağda laik terimi, felsefi ve hukuki, siyasal bir anlamla genişleyerek devlet ve din ilişkilerine ait bir tarzı ifade etmeye başlamıştır . Fransa’da 3. cumhuriyette laicisme kelimesi dile girmiştir. İngilizcede, papazdan başka bütün halka lay, laity denir ve laic, secular kelimeleri de cismaniliği ifade eder. Latince saecularis’ten gelen secular, özellikle İngiliz ve Alman toplumunda kullanılır.

Kavramı felsefi açıdan tanımlayanlara göre laiklik “insana, insan aklına, beşerin ebedi tekamülüne iman getirmektir.” Buna göre, laik devletin dine karşı oluşu ile tarafsız olması arasında bir fark görmeyenler, dinle ilgisi olmayan anlamının hepsini dinsizlik olarak tanımlamışlardır. Bazı düşünürler insan eylemlerini dinli, dinsiz, dindışı şeklinde üçe ayırmışlar, buna örnek olarak ibadet etmeyi dinli, dindarları hor görmeyi dinsiz, yürümek konuşmak gibi eylemleri dindışı olarak görmüşlerdir.

Siyasi anlamı üzerindeki tartışmalarda ise laiklik, liberalizmin dini kaynağı sayılır ve siyasi kudretin dini kudretten ayrılmasını ifade eder. Teokratik devletten demokrasiye geçerken devlet otoritesiyle din otoritesi sınırlandırılmış, laiklik klasik demokrasinin gerekliliğinin bir icabı olmuştur. Buna göre kavram, çağdaşlaşma ve insan hakları ile yakın bağlantılıdır. Buna mukabil, İsrail gibi bir din devletinde de demokrasi 1948 senesinden beri hiçbir askeri darbe ile kesintiye uğramadan başarıyla uygulanmaktadır.

Hukuki tanımlara göreyse en yaygın tanım, devlet ile din işlerinin ayrılmasıdır. Devlet, bir dine inanıp inanmama meselesini özel bir problem sayar, fertlerinin sadece maddi yönüyle ilgilenir, kendisi devlet olarak hiçbir dini taşımaz, hiçbir dini ayine iştirak etmez, fakat fertlerin her türlü dini serbestliklerini kabul eder. Devlet, dini esaslara dayanan kanunlar yapamayacağı gibi, bütün dinlere eşit mesafede durur ve hiçbir şekilde dinlerin ibadet hüküm ve kurallarına müdahale edemez. Bununla birlikte dinlerin düzenini bozacak davranışlarını da önlemekle yükümlüdür.

Kavramın tarihsel gelişimi Katolik Avrupa ile Anglosakson Avrupa arasında bir nüans yaratmıştır. Katolik ülkeler laik, diğerleri sekülerdir. Laik ülkelerde daha çok din devletin denetimi altındadır; buna mukabil seküler ülkelerde din ile devlet özerk iki alandır. Protestan ve Anglikan ülkelerdeki sekülarizm, günlük hayatı belirleyen dünyevi bir yaşama tarzını ifade eder ve dünyevi işlerde dini dışarda bırakmak anlamını edinir. Bu ülkelerde milli kiliselerin Roma Kilisesinden ayrılmışlığı, Kraldan ayrı özerk kurum oluşu da kavrama etkinlik kazandırmıştır. Bu aynı zamanda uluslaşma ve burjuvazinin ortaya çıkışıyla da ilgilidir. Laikliğin Bizans sezaropapismine ve elitist hakimiyete, sekülarizmin ise Roma paganlığına ve vicdan özgürlüğüne yakın olduğu belirtilmiştir.

Devlet ve din arasındaki ilişkilere bir temel sağlayan laiklik, bu ilişkiler açısından üç özellik gösterir: Devlet dine bağlıdır (teokrasi, Tibet); din devlete bağlıdır (imparatorluk, Bizans, Osmanlı, İngiltere, Rusya); ikisi de özerktir (demokrasi, ABD, Avustralya, Belçika). Laik devleti Duguit şöyle tanımlar: “Din konusunda kendisi tarafsız olup, mensupları bir dini taşımakla birlikte kendisi devlet olmakla hiçbir dini özellik göstermeyen ve hiçbir din ayini yapmayan ve kendi namına yaptırmayan devlet.” Bugün bütün dünyada, cismani ve ruhani ayrılık anlamındaki temel ilkeler kabul görmekle birlikte, her devletin toplumuna ve kültürüne has özellikler de kavrama girmiştir. Türkiye’de laik devlet ile Müslüman toplum arasında cumhuriyetin kuruluşundan beri bir gerilim vardır ve devletin özel siyasal bir kavramı olan irtica kavramı, laiklikle birlikte anılır olmuştur. Devlete göre irtica, dinin sahtesi ve taassuptur. İrtica kavramının hukuki mi ideolojik mi olduğu tartışmalıdır. Atatürk’e göre “her faydalı ve yeni şeye karşı çıkmak irticadır”. İrtica, devletin laikleşmesiyle ilgili olarak kanun koyucunun hukuki normlarına aykırı hareketler, devletin dayandığı ana değerlere aykırı görüşleri bu açıdan etiketlemesi şeklinde tanımlanmakla beraber, dini kamuoyundaki dini vecibeleri yerine getirme davranışları ile bu anlayış sıklıkla karıştırılmakta, hatta seçimle işbaşına gelse dahi eğer bu aykırılık görülürse devlet en başta ordu kurumu olmak üzere müdahale edebilmektedir. Burada devlet, demokratik açıdan her türlü düşünceye geçit verse bile, bu düşüncelerin dine dayanıp dayanmadığı noktasında laikliğe aykırı hareketler kapsamında irticayı temel terim olarak benimsemiştir. Felsefi açıdan ise laikliğe karşı taassup (yobazlık) kavramı, bir fikir ve inanç tekelciliğini ifade eder. Taassup bir kimsenin, bir kurumun, bir zümrenin kendi mutlak sandığı dar görüşlü düşünce ve inançlarını başkalarına kabul ettirmek istemesi, hatta zor kullanmasıdır.

[yerliturkuaz]

Arkadaşlar öyle yerlere gelmişlerki şaşıyorum doğrusu İran gibi sırf şeriat gibi bir yöntemle yönetilen bir ülkede rejim isteyenlerin % 40'a yakın bir oy olması bir ülkede değişimcilerin ne kadar çok olduğunun bir göstergesidir. Kaldı ki ilerleyen zamanlarda İran bizim gibi laik bir ülke olacaktır. Çünkü nüfusun çoğunluğunu oluşturan gençler ilerleyen zamanlarda İran adına önemli işler yapacaklardır.

Laiklik kavramını bir çok arkadaşımız nasıl görmek istiyorsa öyle söyleme gereği duymuş birisi gitmiş Mehmat Akif'imizin şiirini almış Avrupa'nın çıplaklığından bahsetmiş sorarım ben o arkadaşa biz Avrupa'ya senelerce kendi kitaplarımızı okutmadık mı yüzyıllar boyunca bizim kitaplarımızla ders yapmadılar mı ? Ama adamlar ne yaptılar bizim kitaplarımızın üzerine koyup kendilerini daha da geliştirdiler. Biz yolda yürümeye çalışırken adamlar Aya çıktılar! Biz kimsenin çıplaklığında gözümüz yok şayet öyle olsaydı Atamız zamanın Osmanlı'nın borcu kapanmaz kısa bir zaman içersinde dünyanın sayılı ülkeleri arasına girmezdik. İşte biz Ata'mızın gösterdiği yolda yürürsek Ata'mız zamanındaki gibi dünaynın sayılı güçleri arasında olacağız.

Unutmayınız ki bu ülke anca ve anca duruşu ile ne yaptığını bilen bir lidere ihtiyacı vardır. Ülkemiz senelerdir bu tip tartışmalar içersinde. Görüyoruz ki aynı şekilde devam edecek. Bırakalım artık bu işleri biz ülkemizi lider ülke yapalım tüm İslam dünyasının ve dünyanın gıpta ile baktığı bir ülke olalım....

[HaKaaN]

yerliturkuaz Nickli Üyeden Al?nt?

Arkadaşlar öyle yerlere gelmişlerki şaşıyorum doğrusu İran gibi sırf şeriat gibi bir yöntemle yönetilen bir ülkede rejim isteyenlerin % 40'a yakın bir oy olması bir ülkede değişimcilerin ne kadar çok olduğunun bir göstergesidir. Kaldı ki ilerleyen zamanlarda İran bizim gibi laik bir ülke olacaktır. Çünkü nüfusun çoğunluğunu oluşturan gençler ilerleyen zamanlarda İran adına önemli işler yapacaklardır.

Laiklik kavramını bir çok arkadaşımız nasıl görmek istiyorsa öyle söyleme gereği duymuş birisi gitmiş Mehmat Akif'imizin şiirini almış Avrupa'nın çıplaklığından bahsetmiş sorarım ben o arkadaşa biz Avrupa'ya senelerce kendi kitaplarımızı okutmadık mı yüzyıllar boyunca bizim kitaplarımızla ders yapmadılar mı ? Ama adamlar ne yaptılar bizim kitaplarımızın üzerine koyup kendilerini daha da geliştirdiler. Biz yolda yürümeye çalışırken adamlar Aya çıktılar! Biz kimsenin çıplaklığında gözümüz yok şayet öyle olsaydı Atamız zamanın Osmanlı'nın borcu kapanmaz kısa bir zaman içersinde dünyanın sayılı ülkeleri arasına girmezdik. İşte biz Ata'mızın gösterdiği yolda yürürsek Ata'mız zamanındaki gibi dünaynın sayılı güçleri arasında olacağız.

Unutmayınız ki bu ülke anca ve anca duruşu ile ne yaptığını bilen bir lidere ihtiyacı vardır. Ülkemiz senelerdir bu tip tartışmalar içersinde. Görüyoruz ki aynı şekilde devam edecek. Bırakalım artık bu işleri biz ülkemizi lider ülke yapalım tüm İslam dünyasının ve dünyanın gıpta ile baktığı bir ülke olalım....

BU dediklerin olmaaz arakadasım ...gecmişine saygısı olmayan milletin gelecegindn ne beklyebilirsinki????

[qio]

HaKaaN Nickli Üyeden Al?nt?

BU dediklerin olmaaz arakadasım ...gecmişine saygısı olmayan milletin gelecegindn ne beklyebilirsinki????

Geçmişine saygısızlık yapanlar kimlerdir ve ne gibi saygısızlıklar yapmışlardır ? Ltfn iddaalarda bulunurken açıklamada yapalım kimseyi zan altında bırakmayalım !!

[HaKaaN]

club7house Nickli Üyeden Al?nt?

Geçmişine saygısızlık yapanlar kimlerdir ve ne gibi saygısızlıklar yapmışlardır ? Ltfn iddaalarda bulunurken açıklamada yapalım kimseyi zan altında bırakmayalım !!

arkadasım bir osmanlı gercegını bıle kabullenemıyenler var bunun bır acıklaması olabılırmı...

HaKaaN Nickli Üyeden Al?nt?

BU dediklerin olmaaz arakadasım ...gecmişine saygısı olmayan milletin gelecegindn ne beklyebilirsinki????

mehmet akif neden turkıyeyı bıraktıda mısıra gitti bununda bir acıklamısını yaparmısın arkadasım...

[qio]

HaKaaN Nickli Üyeden Al?nt?

arkadasım bir osmanlı gercegını bıle kabullenemıyenler var bunun bır acıklaması olabılırmı...



mehmet akif neden turkıyeyı bıraktıda mısıra gitti bununda bir acıklamısını yaparmısın arkadasım...

Osmanlı tarihini konuyla kapsarsan sizde geçmişinize saygısızsınız !! Kurtuluş savaşı kahramanı yüce Atatürk ve silah arkadaşlarının Ülkemiz için layık gördüğü Laikliğe karşıt sizsiniz asıl geçmişinize saygısı olmayanlar sizsiniz senin mantığına göre söyledim.
Mehmet Akif'in Mısır'a gitmesi onun iradesidir , ben size soruyormuyum Nazım HİKMET'ler neden Rusya'ya gitti. Yada Fazıl SAY'ın bu yöndeki tavrını !!

[HaKaaN]

club7house Nickli Üyeden Al?nt?

Osmanlı tarihini konuyla kapsarsan sizde geçmişinize saygısızsınız !! Kurtuluş savaşı kahramanı yüce Atatürk ve silah arkadaşlarının Ülkemiz için layık gördüğü Laikliğe karşıt sizsiniz asıl geçmişinize saygısı olmayanlar sizsiniz senin mantığına göre söyledim.
Mehmet Akif'in Mısır'a gitmesi onun iradesidir , ben size soruyormuyum Nazım HİKMET'ler neden Rusya'ya gitti. Yada Fazıl SAY'ın bu yöndeki tavrını !!

siz biz diye konuyu saptırırsan hata yapmış olursun turkıye cumhurıyetnde yasıyorsan bunun sebebi bırlık beraberlıktır bunu tek kişiye maal etme gıbı bır luksuuz olamaz ne senın nede benım....ataturkun.gtırdıgı laiklik egerki bu ise evet ben buna karsıyım...burada bır cok ele alınmamış konuyu gundeme getırmek istemıyorum onun ıcın fazla ırdelememe gerek yok suanda 2 yol var bırı senın sectıgın yol dıgerı benım sectıgım yol umuyorumki bırımız dogru yoldayız bu sen yada ben olabılırız bunu sız yada bız olarakta degerlendırebılırsınız sizede hak verıyorum cunki nasıl yaşarsan oyle ölürsün demişler...saygılar........... .........

[qio]

HaKaaN Nickli Üyeden Al?nt?

siz biz diye konuyu saptırırsan hata yapmış olursun turkıye cumhurıyetnde yasıyorsan bunun sebebi bırlık beraberlıktır bunu tek kişiye maal etme gıbı bır luksuuz olamaz ne senın nede benım....ataturkun.gtırdıgı laiklik egerki bu ise evet ben buna karsıyım...burada bır cok ele alınmamış konuyu gundeme getırmek istemıyorum onun ıcın fazla ırdelememe gerek yok suanda 2 yol var bırı senın sectıgın yol dıgerı benım sectıgım yol umuyorumki bırımız dogru yoldayız bu sen yada ben olabılırız bunu sız yada bız olarakta degerlendırebılırsınız sizede hak verıyorum cunki nasıl yaşarsan oyle ölürsün demişler...saygılar........... .........

Sevgili hemşerim , biz burda düşüncelerden bahsediyoruz, Sen olarak yorumlarsam tamamen kişileştirmiş olurum. Tek kişiye mal etme gibi lüksümüzün olmadığını söylemişsin zaten olmadığı için sana hitaplarımı siz diye sıfatlandırıyorum. Atatürk'ün ilke ve inkilaplarına karşıt olmak kusura bakma ama benim gözümde namkörlüktür , Babamızın bir olmasının en büyük faktörüdür Atatürk ve arkadaşları.

[HaKaaN]

club7house Nickli Üyeden Al?nt?

Sevgili hemşerim , biz burda düşüncelerden bahsediyoruz, Sen olarak yorumlarsam tamamen kişileştirmiş olurum. Tek kişiye mal etme gibi lüksümüzün olmadığını söylemişsin zaten olmadığı için sana hitaplarımı siz diye sıfatlandırıyorum. Atatürk'ün ilke ve inkilaplarına karşıt olmak kusura bakma ama benim gözümde namkörlüktür , Babamızın bir olmasının en büyük faktörüdür Atatürk ve arkadaşları.

ataturkun ilke ve inkilaplarını gercekten yasadıgını hissedebılıyormusun???

arkadaslar bakın bu konular burda yazmak ve cızmek ıle olmuyor bırbırımızı kırıcı sozler sarfedebılırız belkıde belkıde dıyorum cunki olabılır ben yapmasam yalcın yapmasa bır arkadasımız keısnlıkle cıkacak onun ıcın boyle konular acmıyalaım buraya tartısmak istıyorsakta yuzz yuze cayımızı corbamızı herneyse icerek bıryerlerde konusmak isterım dostane bişekilde................

[goramaz]

ÖnceVatan_58 Nickli Üyeden Al?nt?

İşte laiklikte her türlü inancın, her türlü felsefi görüşlerin rahatlıkla dile getirebilme uygulama adına demokrasi dediğimiz şey bu.
Yani din işlerinin devlet işlerine müdahale etmemesi gerekiyor. Sen şimdi diyorsunki ben devletin üniter yapısına değil devlet benim yapıma uysun. İşte bu olmuyor malesef. Devletin her farklı görüşe uyması nasıl olacak? Sade sen yaşamıyorsunji bu ülkede.
Toplumda yaşayan her farklı görüşten kim olursa olsun o devletin kanun ve nizamlarına uymak zorunda olduğunu unutmayalım, aksi davranışı suç teşkil eder. Bu dünyanın her ülkesinde böyledir. O dönemde K. Atatürk Türkiye Halkı için en uygun yönetim şeklinin Laik Türkiye Cumhuriyeti olduğunu görmüş ve arkadaşlarıyla bunu benimsemiştir.

Molla rejimelrine bir bakalım, kadın hep 2. planda toplumda mecliste yeri yok, Atatürk özellikle bayanlara büyük özgürlük getirmiş, ama gel görkü kıymet bilen yok, kendi kuyularını kendileri kazıyor, bencede onlara biraz rahatlık batıyor.

arkadaşım benim hak ve hürriyetleri savunmamla "üniter devlet yapısının " ne alakası var anlamdım. ben başörtülülere ayrı bir eyalet kurulmasını mı savundum?
mesela çok uzuklara değil geriye dönüp osmanlı devletine bakalım. osmanlı tüm azınlıklarının haklarının arkasında durdu.ne oldu devlet yapısı mı sarsıldı. ERMENİLER BİLE ""MİLLET-İ SADIKA"olarak tanındı.. neden?

şunu da belirtiyim: laiklik yönetim biçimi değil yönetimin bir sıfatıdır...
burda şunu da sormak isterim: devlet devlet için midir, yoksa devlet millet için midir?
ve yine sormak isterim demişiniz ki devlet kendini farklı göruşlere uydurmayacak.. kabul.. peki farklı görüşleri ötelemesi mi gerekiyor? kim mutlu söylesene... alevi azınlık mı?kürtler mi? dindar sunniler mi?