|
SİTE ANA SAYFA | Galeri | Kayıt ol | Yardım | Ajanda | Oyunlar | Bugünki Mesajlar | Arama |
Arşiv Güncelliğini Yitirmiş Konular |
|
Seçenekler | Arama | Stil |
19.06.2008, 14:03 | #1 |
Usta Yiğido
WåñTêd_øØ7 Şuan
Tournaments Won: 2Üyelik Tarihi: 05.02.2008
Mesajlar: 1.335
Tecrübe Puanı: 757
|
CUMHURİYET TARİHİ EKONOMİ KRONOLOJİSİ 17 Şubat 1923 - 10 Kasım 1938 İzmir'de Türkiye İktisat Kongresi toplandı. 24 Temmuz 1923 Lozan Antlaşması imzalandı. 29 Ekim 1923 Türkiye Cumhuriyeti ilan edildi. Yeni Türk devletinin ilk cumhurbaşkanlığına oybirliğiyle Gazi Mustafa Kemal seçildi. 18 Ocak 1924 İstanbul'da Milli Türk Ticaret Birliği Kongresi toplandı. 3 Mart 1924 TBMM Halifelik'in kaldırılmasına karar verdi. 1 Nisan 1924 Ergani Bakır İşletmeleri devletleştirildi. 3 Nisan 1924 1908 Temmuz'undan 1923 sonuna kadar devlet alacak ve borçlarını tasfiye eden kanun TBMM'de kabul edildi. 21 Nisan 1924 Ziraat Bankası'nın üreticilere kredi açmasına ilişkin kanun kabul edildi. 23 Nisan 1924 Anadolu-Bağdat Demiryolu'nun devletçe satın alınmasını öngören kanun kabul edildi. 14 Mayıs 1924 Türkiye Taş Kömürü Kurumu Zonguldak'ta kuruldu. Taşkömürü üretimi ve maden işleme üniteleriyle entegre bir tesise sahip olan TTK, Zonguldak'ın da sembolü haline geldi. Türkiye taşkömürü ihtiyacının büyük bir bölümü de bu fabrika tarafından sağlanıyor. 24 Mayıs 1924 Devlet Demiryolları Müdürüyet Umumiyesi (genel müdürlüğü) kuruldu. 3 Ağustos 1924 Cumhuriyet döneminin ilk madeni paraları tedavüle çıktı. 4 Ağustos 1924 Lozan Antlaşması yürürlüğe girdi. 12 Ağustos 1924 Cumhuriyet Türkiyesi'nin ilk işçi kuruluşlarından biri olan Amele Teali (yükselme) cemiyeti kuruldu. Cemiyet Başkanlığına Sabri Bey getirildi. 26 Ağustos 1924 "Türkiye İş Bankası" kuruldu. 1 milyon sermayesi olan bankanın genel müdürlüğüne Celal Bey (Bayar) getirildi. 17 Eylül 1924 Türkiye Tütüncüler Bankası ve Yaşarbank kuruldu. Kuruluş bankacılık kuruluşu yapıyor. 21 Eylül 1924 Samsun-Çarşamba Demiryolu'nun temeli Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal tarafından atıldı. Gazi törende yaptığı konuşmada "Bu memlekete iki şey gerek. Yol ve okul" dedi. 10 Ekim 1924 Ankara-Sivas Demiryolu'nun yapımına başlandı. 23 Ekim 1924 Türkiye, Uluslararası Eşya Taşımacılığı Antlaşması'nı imzaladı. 17 Kasım 1924 Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk muhalefet partisi "Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası" kuruldu. 1 Ocak 1925 Türkiye Lozan Antlaşması'nın ilgili hükmü uyarınca "gümrük vergisi" uygulamasına başladı. 19 Ocak 1925 Yol Mükellefiyeti Kanunu TBMM'de kabul edildi. Bakanlar Kurulu, gümrük vergisinin kapsamına Amerikan mallarının da alınmasını kararlaştırdı. 16 Şubat 1925 Havacılığı yaygınlaştırmak, ordunun hava gücünü artırmak amacıyla "Türk Tayyare Cemiyeti" kuruldu. Cemiyet, daha sonra Türk Hava Kurumu adını alacaktır. 17 Şubat 1925 Osmanlı İmparatorluğu döneminde üreticiyi büyük sıkıntıya sokan, ürünün değerinin onda birini devlete vermeyi zorunlu kılan "aşar vergisi" kaldırıldı. 1 Mart 1925 Fransız tütün rejisi devletleştirildi. 8 Mart 1925 Cumhuriyet döneminin ilk milli sigorta şirketi olan "Anadolu Anonim Türk Sigorta Şirketi" kuruldu. 31 Mart 1925 Anadolu Anonim Türk Sigorta Şirketi kuruldu. Daha sonra Türkiye İş Bankası'nın kontrolüne giren sigorta şirketi hayat sigortası dışı bütün branşlarda faaliyet gšsteriyor. 5 Nisan 1925 Türkiye'de şeker fabrikaları kurulmasına ilişkin kanun kabul edildi. 16 Nisan 1925 Kütahya-Tavşanlı Demiryolu'nun yapımına ilişkin kanun kabul edildi. 17 Nisan 1925 Ankara-Yahşihan demiryolu hattı genişletilerek hizmete açıldı. 19 Nisan 1925 Sanayi ve Maadin (Madenler) Bankası'nın kurulmasına ilişkin kanun kabul edildi. 22 Nisan 1925 Ticaret ve sanayi odaları kurulmasını öngören kanun kabul edildi. 5 Mayıs 1925 Ankara'da uzmanların "burada ot bile bitmez" dediği alanda, Atatürk'ün isteğiyle "Gazi Orman Çiftliği'nin" kurulmasına başlandı. 3 Haziran 1925 Bakanlar Kurulu, Ankara İstiklal Mahkemesi'nin teklifiyle Cumhuriyet'in ilk muhalefet partisi olan "Terakkiperver Fırka"yı kapattı. Partinin kapatılmasına gerekçe olarak "irticayı körüklemesi" gösteriliyor. 14 Haziran 1925 Cumhuriyet'in ilk şeker fabrikası, Alpullu'da üretime başladı. 1 Temmuz 1925 Paris'te Osmanlı borçlarının ödenmesi ile ilgili komisyon çalışmaya başladı. 29 Temmuz 1925 İstanbul'da "liman işçileri inhisarı" kuruldu. 5 Ağustos 1925 İzmir Liman ve Körfez İşleri İnhisarı TAŞ kuruldu. 14 Ağustos 1925 Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk posta pulları tedavüle çıkarıldı. 15 Ağustos 1925 Kayseri'de tayyare ve motor fabrikası kurulması için Junkers Firması'yla antlaşma imzalandı. 27 Ağustos 1925 Mustafa Kemal, İnebolu Türk Ocağı'nda yaptığı konuşma ile şapka devriminin yapılacağını açıkladı"Bu serpuşun adına şapka denir." 1 Ekim 1925 Bursa Dokuma Fabrikası'nın temeli, Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal'in de hazır bulunduğu törenle atıldı. Bursa'da faaliyet gšsteren şirket, ipek üretimi yapıyor. 5 Ekim 1925 İlk 'cumhuriyet altını' İstanbul Darphanesi'nde basıldı. 14 Ekim 1925 Türkiye'nin ilk betonarme köprüsü Menderes Nehri üzerinde yapıldı. Köprü 75 metre uzunluğunda. 12 Aralık 1925 Ankara-Ereğli demiryolunun yapımına ilişkin kanun kabul edildi. 20 Aralık 1925 Yeşilhan, Yerköy demiryolu hattı işletmeye açıldı. 22 Aralık 1925 Alpullu Şeker Fabrikası'nın temeli atıldı. 26 Aralık 1925 Türkiye'de uluslararası takvim ve saatin kullanılmasına ilişkin kanun kabul edildi. 1 Ocak 1926 Gece yarısından itibaren uluslararası takvim ve saati kullanmaya başladık. 8 Ocak 1926 Emlak ve Eytam (Yetimler) Bankası kuruldu. 9 Ocak 1926 Türkiye'de piyango düzenleme hakkını Tayyare Cemiyeti'ne veren kanun kabul edildi. 12 Ocak 1926 Tedavülde bulunan Osmanlı banknotlarının yerine yeni banknot çıkarılmasına ilişkin kanun kabul edildi. 14 Ocak 1926 Mali yılın 1 Mart yerine 1 Haziran'da başlamasına ilişkin kanun kabul edildi. Borçlanma Kanunu TBMM'de kabul edildi. 25 Ocak 1926 Şeker, petrol ve benzin tekeli hakkında kanun TBMM'de kabul edildi. 1 Şubat 1926 Ankara-Eskişehir Demiryolu'ndaki ilk istasyon olan Gazi İstasyonu törenle açıldı. 13 Şubat 1926 Savurganlıkla mücadele amacıyla "Men-i İsrafat Kanunu" kabul edildi. 17 Şubat 1926 Türk Medeni Kanunu kabul edildi. 18 Şubat 1926 Türkiye ile Amerika arasında geçici ticaret antlaşması imzalandı. 27 Şubat 1926 Temettü vergisi yerine kazanç vergisi alınmasına ilişkin kanun kabul edildi. 11 Mart 1926 Türkiye ile Sovyetler Birliği arasında ticaret antlaşması imzalandı. 17 Mart 1926 Kayseri-Ulukışla demiryolunun yapılmasını öngören kanun kabul edildi. Yapılacak hattın uzunluğu 196 kilometre. 22 Mart 1926 İçki İnhisarı'nın (tekelinin) devlete ait olmasını öngören kanun kabul edildi. 24 Mart 1926 Türkiye'de petrol arama çalışmalarının ve petrol kuyuları işletmesinin devlet tarafından yapılmasına ilişkin kanun kabul edildi. 25 Mart 1926 Türkiye ile Almanya arasında geçici ticaret antlaşması imzalandı. 1 Nisan 1926 İstanbul Borsası Bahçekapı'daki 4. Vakıf Han'a taşındı. 19 Nisan 1926 Türk karasularında deniz nakliyatı, yolcu taşımacılığı ve her türlü liman hizmetlerinin Türk bandıralı gemiler tarafından yapılmasına ilişkin kanun kabul edildi. Yabancılara verilen imtiyazlar iptal edildi. Kabotaj Kanunu 1 Temmuz 1926'da yürürlüğe girecek. 30 Nisan 1926 Samsun-Kavak demiryolu hizmete girdi. 3 Mayıs 1926 Devlet İstatistik Umum Müdürlüğü kuruldu. 22 Mayıs 1926 Emlak ve Eytam Bankası Kanunu TBMM'de kabul edildi. 29 Mayıs 1926 Ankara'da otomatik telefon şebekesi kurulmasına ilişkin kanun kabul edildi. 2 Haziran 1926 Türkiye ile Finlandiya arasında ticaret antlaşması imzalandı. 5 Haziran 1926 Musul sorunu, Türkiye, İngiltere ve Irak arasındaki Ankara'da imzalanan antlaşma ile çözümlendi. 12 Haziran 1926 Genç Türkiye Cumhuriyeti'ni Avrupalılar'a tanıtmak amacıyla "yüzer sergi" haline dönüştürülen Karadeniz Gemisi İstanbul'dan hareket etti. İsveç'e kadar gidip dönecek olan gemide yerli ürünler ve çeşitli sanat eserleri sergileniyor. Gemi uğradığı limanlarda halkın ziyaretine açılacak. 17 Haziran 1926 Kadıköy Su Şirketi devletleştirildi. 28 Haziran 1926 Yeni Ticaret Kanunu kabul edildi. 1 Temmuz 1926 Kabotaj Kanunu yürürlüğe girdi. Bu tarih, daha sonra bayram olarak kutlanacaktır. Türk Ceza Kanunu yürürlüğe girdi. 21 Temmuz 1926 İstanbul Tramvay Şirketi'nin imtiyaz süresi uzatıldı. 11 Eylül 1926 Ankara otomatik telefon santralı hizmete girdi. 4 Ekim 1926 Medeni Kanun yürürlüğe girdi. Borçlar Kanunu yürürlüğe girdi. Ticaret Kanunu yürürlüğe girdi. 6 Ekim 1926 Kayseri Uçak ve Motor Fabrikası açıldı. 26 Kasım 1926 Alpullu Şeker Fabrikası işletmeye açıldı. 17 Aralık 1926 Uşak Şeker Fabrikası işletmeye açıldı. 20 Aralık 1926 Türkiye-Macaristan Ticaret Antlaşması imzalandı. 25 Aralık 1926 Samsun Limanı'nın inşasına ilişkin kanun TBMM'de kabul edildi. 28 Ocak 1927 Eczacılar Kanunu kabul edildi. 10 Nisan 1927 Kentlerde binalara numara, sokak ve caddelere ad verilmesine ilişkin kanun kabul edildi. 27 Nisan 1927 İstanbul Radyosu ilk yayınını yaptı. 29 Nisan 1927 Yerköy-Kayseri demiryolu hattı işletmeye açıldı. 4 Mayıs 1927 Türkiye ile İsviçre arasında Ticaret Antlaşması imzalandı. 21 Mayıs 1927 Muamele Vergisi Kanunu kabul edildi. 26 Mayıs 1927 Muhasebe-i Umumi Kanunu kabul edildi. 28 Mayıs 1927 Teşvik-i Sanayi Kanunu kabul edildi. 29 Mayıs 1927 Ankara-Kayseri demiryolu hizmete girdi. Hattın uzunluğu 380 kilometre. 31 Mayıs 1927 Devlet Demiryolları ve Limanları İdare-i Umumiyesi kuruldu. Türkiye ile Çekoslovakya arasında Ticaret ve İkamet Antlaşması imzalandı. 18 Haziran 1927 Hukuk usulü muhakemelerine ilişkin kanun kabul edildi. 20 Haziran 1927 Tarım okulları kurulmasını öngören kanun kabul edildi. Memurların maaş kanunu kabul edildi. 25 Haziran 1927 Yüksek İktisat Meclisi (Ali İktisat Meclisi) kurulmasını öngören kanun kabul edildi. Sigorta şirketlerinin denetimini öngören kanun kabul edildi. 28 Ağustos 1927 Türkiye, Belçika, Lüksemburg Ticaret Antlaşması imzalandı. 9 Eylül 1927 Samsun-Havza demiryolu hattı işletmeye açıldı. İzmir'de daha sonraları Uluslararası İzmir Fuarı'nın çekirdeğini oluşturacak olan "9 Eylül sergisi" açıldı. 15 Eylül 1927 Eskişehir Bankası kuruldu. Banka daha sonra "Esbank" adını alacak. Şu anda Zeytinoğlu grubu bünyesinde yer alıyor. 10 Ekim 1927 Memurlara maaşları ilk kez peşin ödendi. 28 Ekim 1927 Türkiye Cumhuriyeti'nde ilk nüfus sayımı yapıldı. Ülkede 13 milyon 648 bin 270 kişinin yaşadığı, bunun yarıdan fazlasını kadınların oluşturduğu belirlendi. 6 Kasım 1927 Bünyan dokuma fabrikası işletmeye açıldı. 21 Kasım 1927 Samsun-Amasya demiryolu hattı işletmeye açıldı. 5 Aralık 1927 Cumhuriyet döneminin ilk kağıt paraları tedavüle çıkarıldı. 1, 5, 10, 50, 100, 500 ve 1000 liralık olmak üzere 7 ayrı değerde çıkarılan banknotlar eski Türkçe ve Fransızca bastırıldı. Londra'da Thomas de La Rue Firması'na bastırılan banknotlar için 85 bin İngiliz lirası ödendi. 1 Ocak 1928 Haydarpaşa-Pendik arasında banliyo seferleri yapan "Anadolu Demiryolları Şirketi" devlet tarafından satın alındı. 15 Ocak 1928 Kayseri-Sivas demiryolunun devlet tarafından yapılması kararlaştırıldı. Bölüm bölüm yapılacak hattın uzunluğu 223 kilometreyi bulacak. 16 Ocak 1928 İktisat vekaletinin kuruluşuna ilişkin kanun TBMM'de kabul edildi. 2 Şubat 1928 Ankara Çimento Fabrikası açıldı. 4 Şubat 1928 Türkiye-İsveç Ticaret Antlaşması imzalandı. 12 Şubat 1928 Türkiye ile Macaristan arasında Ticaret Antlaşması imzalandı. 1 Mart 1928 Yüksek İktisat Şûrası, Başbakan İsmet İnönü'nün konuşmasıyla çalışmalarına başladı. 12 Mart 1928 Türkiye-Estonya Ticaret Antlaşması imzalandı. 14 Nisan 1928 Yargıtay Kuruluş Kanunu kabul edildi. 6 Mayıs 1928 Sirkeci ile Haydarpaşa arasında feribot işletilmesini öngören kanun kabul edildi. 17 Mayıs 1928 Hıfzısıhha Enstitüsü kuruldu. 24 Mayıs 1928 Uluslararası rakamların kullanılmasına ilişkin kanun kabul edildi. 28 Mayıs 1928 Türk Vatandaşlığı Kanunu kabul edildi. 13 Haziran 1928 Paris'te Türkiye Cumhuriyeti ile Duyun-u Umumiye İdaresi hamilleri arasında borçların ödenme biçimi ve süreci hakkında sözleşme imzalandı. 23 Ağustos 1928 Amasya-Zile demiryolu (82 km) hizmete girdi. 2 Eylül 1928 Kütahya-Tavşanlı demiryolu (51 km) hizmete girdi. 4 Eylül 1928 İkinci İzmir Sergisi açıldı. Sergi 20 Eylül'e kadar açık kalacak. 14 Ekim 1928 Harf devrimi yapıldı. Yeni Türk Alfabesine ilişkin kanun kabul edildi. 1 Aralık 1928 İkinci İktisat Şûrası toplandı. 31 Aralık 1928 Haydarpaşa - Eskişehir - Konya ve Yenice - Mersin Demiryolu'nun devlet tarafından satın alınmasına ilişkin antlaşma bir yasayla onaylandı. 5 Ocak 1929 Anadolu-Bağdat ve Mersin-Tarsus demiryolu ile Haydarpaşa Limanı devletleştirildi. Bağdat demiryolu imtiyazı 1902 yılında "Anadolu Demiryolları Şirketleri"ne verilmişti. 24 Mart 1929 İcra ve İflas Kanunu kabul edildi. 25 Mart 1929 Piyasadaki banknotların değerinin 158 milyon lira olarak tespiti hakkkındaki kanun kabul edildi. 4 Nisan 1929 Yerli malı kullanımını teşvik amacıyla düzenlenen yerli mallar haftası ilk kez kutlandı. 16 Mayıs 1929 Menkul Kıymetler ve Kambiyo Borsaları Kanunu TBMM'de kabul edildi. Kanun 30 Mayıs 1929'da Resmi Gazete'de yayımlandı. 28 Mayıs 1929 Tarım Kredi Kooperatifleri Kuruluş Kanunu kabul edildi. 30 Mayıs 1929 Kibrit ve Çakmak Tekeli Kanunu TBMM'de kabul edildi. 2 Haziran 1929 Yol ve köprüler yapımına ilişkin kanun TBMM'de kabul edildi. 8 Haziran 1929 Anadolu'daki topraksız köylülere devlet tarafından toprak verilmesine ilişkin kanun kabul edildi. Sanayi Koruma Kanunu kabul edildi. 11 Haziran 1929 Türkiye-Romanya Ticaret ve Seyrüsefer antlaşması imzalandı. 1 Temmuz 1929 İstanbul-Ankara telefon hattı hizmete girdi. 2 Temmuz 1929 Üsküdar, Kadıköy ve çevresinde tramvay çalıştırma hakkı "Üsküdar ve Havalisi Halk Tramvayları Şirketi'ne" verildi. 5 Temmuz 1929 Mersin-Adana demiryolu (67 km) devletleştirildi. 11 Ağustos 1929 "Türk Yerli Mallar Sergisi" İstanbul'da Galatasaray lisesi'nde açıldı. Sergi 25 Ağustos'a kadar açık kalacak. 12 Ağustos 1929 Türkiye ile Finlandiya arasında ticaret antlaşması imzalandı. 29 Ağustos 1929 Türkiye ile Fransa arasında ticaret antlaşması imzalandı. 2 Eylül 1929 Kütahya-Emirler demiryolu hattı işletmeye açıldı. 4 Eylül 1929 İcra ve İflas Kanunu yürürlüğe girdi. 9 Eylül 1929 Fevzipaşa-Gölbaşı demiryolu (139 km) hizmete girdi. 27 Eylül 1929 Türkiye ile İsveç arasında ticaret antlaşması imzalandı. 1 Ekim 1929 Türkiye ile Amerika arasında ticaret antlaşması imzalandı. 24 Ekim 1929 New York Borsası'nda "Kara Cuma" ve 1929 dünya krizi patlak verdi. 25 Ekim 1929 Osmanlı Ceza Kanunu yürürlükten kaldırıldı. İstanbul'la Berlin arasında "Hava Postası" seferleri başladı. 12 Kasım 1929 Kayseri-Gemerek demiryolu (94 km) hizmete girdi. 26 Kasım 1929 Türkiye ile Sovyetler Birliği arasında geçici ticaret antlaşması imzalandı. 18 Aralık 1929 Milli İktisat ve Tasarruf Cemiyeti kuruldu. 21 Aralık 1929 Türkiye ile İrlanda arasında geçici ticaret antlaşması imzalandı. 1 Şubat 1930 Kayseri-Sarıkışla demiryolu (129 km) hizmete girdi. 3 Şubat 1930 İstatistik Umum Müdürlüğü Kuruluş Yasası kabul edildi. Kuruluş, 1962 yılında enstitüye dönüştürülecektir. 22 Şubat 1930 "Türk Parasının Değerini Koruma Kanunu" kabul edildi. 11 Mart 1930 Emirler-Balıköy demiryolu hattı işletmeye açıldı. 21 Nisan 1930 Milli Sanayi Numune Sergisi Ankara'da açıldı. 22 Nisan 1930 Ankara'da sanayi kongresi toplandı. 21 Mayıs 1930 Türkiye ile Macaristan arasında ticaret antlaşması imzalandı. Bunu Türkiye-Bulgaristan (27 Mayıs) ve Türkiye-Danimarka (31 Mayıs) ticaret antlaşmaları izledi. 1 Haziran 1930 İstanbul'da Galata Köprüsü'nden geçenlerden alınmakta olan ve "mururiye" adı verilen geçiş ücreti kaldırıldı. 9 Haziran 1930 Tütün tekeli hakkında kanun TBMM'de kabul edildi. 11 Haziran 1930 T.C Merkez Bankası Kuruluş Kanunu kabul edildi. Yasa ile banknot çıkarma hakkı Maliye Bakanlığından alınarak Merkez Bankası'na verildi. 15 Haziran 1930 Türkiye Cumhuriyeti ilk dış kredisini aldı. Amerikan Yardım Bankası'ndan sağlanan kredi 10 milyon dolar. 19 Haziran 1930 Ticarette tağşişin meni ve ihracatın mürakebesi hakkında kanun TBMM'de kabul edildi. 22 Haziran 1930 Türkiye ile Avusturya arasında ticaret ve hukuk antlaşması imzalandı. 11 Ağustos 1930 Zile-Kunduz demiryolu hattı işletmeye açıldı. 12 Ağustos 1930 Liberal eğilimli "Serbest Cumhuriyet Fırkası" kuruldu. 30 Ağustos 1930 Bölüm bölüm tamamlanan Ankara-Sivas demiryolu (toplam uzunluğu 603 km) Başbakan İsmet İnönü tarafından ulaşıma açıldı. 15 Eylül 1930 Maliye Uzmanı C. Rist'in Türkiye ekonomisine ilişkin "mali durum ve ödemeler dengesi" üzerine Türkiye Cumhuriyeti hükümetine rapor yazdı. 26 Eylül 1930 Adana'da "Ahali Cumhuriyet Fırkası" kuruldu. 17 Kasım 1930 Serbest Cumhuriyet Fırkası, kurucuları tarafından feshedildi. 21 Aralık 1930 Adana'da kurulan "Ahali Cumhuriyet Fırkası" hükümet tarafından feshedildi. 29 Aralık 1930 Edirne'de "Amele ve İşçi Partisi" kuruldu. 14 Ocak 1931 Ankara'da Ziraat Kongresi toplandı. 17 Ocak 1931 Türkiye-Çekoslovakya ticaret antlaşması imzalandı. 15 Mart 1931 Gölbaşı-Malatya demiryolu (112 km) hizmete girdi. 16 Mart 1931 Türkiye-Norveç ikamet, ticaret ve seyrüsefer antlaşması imzalandı. 26 Mart 1931 Türkiye'de uluslararası ölçülerin kullanılmasını öngören kanun kabul edildi. 15 Nisan 1931 Türk ulusunun tarihini, çağdaş bir görüşle ele alıp inceleyecek olan "Türk Tarihi Tetkik Cemiyeti" (daha sonraları Türk Tarih Kurumu adını alacaktır.) kuruldu. 21 Nisan 1931 Ankara'da Milli İktisat ve Tasarruf Cemiyeti Kongresi toplandı. 23 Nisan 1931 Kütahya-Balıkesir demiryolu (253 km) hizmete girdi. Fevzipaşa-Malatya demiryolu (251 km) hizmete girdi. Irmak-Çankırı demiryolu hizmete girdi. 1 Haziran 1931 Bursa-Mudanya demiryolu devlet tarafından satın alındı. 42 kilometre uzunluğundaki hat işletmeye 1892 yılında açılmıştı. (Daha sonraları bu hat sökülecektir.) 2 Haziran 1931 Devlet Denizyolları İdaresi'yle liman işletmesi birbirinden ayrıldı. 20 Haziran 1931 Sakarya Köprüsü ulaşıma açıldı. 22 Temmuz 1931 İthalat sınırlamaları sistemine ilişkin kanun TBMM'de kabul edildi. 24 Temmuz 1931 Gümrük Muhafaza Genel Komutanlığı kurulmasını öngören kanun kabul edildi. 25 Temmuz 1931 Yeni Basın Kanunu kabul edildi. 3 Ekim 1931 Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası faaliyete geçti. 19 Kasım 1931 Merkez Bankası altın rezervi yapıyor. 3 milyon dolarlık altın satın alındı. 28 Kasım 1931 İktisadi durum ve alınan önlemler hakkında İktisat Vekili Mustafa Şeref Bey TBMM'de konuştu. 30 Kasım 1931 İktisadi Buhran Vergisi Kanunu TBMM'de kabul edildi. 29 Aralık 1931 Gümrük ve İnhisarlar Bakanlığı'nın kuruluş kanunu kabul edildi. Bu tarihten itibaren bir gün sonra da Tarım Bakanlığı'nın kurulmasına ilişkin kanun kabul edilecek. 1 Şubat 1932 Ankara'da birinci tütün kongresi toplandı. 31 Mart 1932 İstanbul-Paris direkt telefon hattı açıldı. 13 Mayıs 1932 Ankara'da Milli Sanayi Sergisi açıldı. 15 Mayıs 1932 İstanbul'da Balkan tütün kongresi toplandı. 29 Mayıs 1932 Takas Komisyonu teşkili hakkında kanun TBMM'de kabul edildi. 3 Temmuz 1932 Devlet Sanayi Ofisi Kanunu TBMM'de kabul edildi. 10 Temmuz 1932 Türkiye Sanayi Kredi Bankası kuruıldu. 18 Temmuz 1932 Türkiye, Cemiyet-i Akvam'a (Birleşmiş Milletler'e) 56. üye olarak kabul edildi. 31 Ağustos 1932 Kunduz-Kalın demiryolu hattı işletmeye açıldı. 9 Eylül 1932 Celal Bayar iktisat vekilliğine atandı. 26 Eylül 1932 Tayyareci Vecihi Bey (Hürkuş), pilot yetiştirmek amacıyla Yeşilköy'de özel tayyare mektebi açtı. 3 Ekim 1932 Hükümet İzmir Rıhtım Şirketi'ni satın aldı. 30 Kasım 1932 Ulukışla-Niğde demiryolu (70 km) hizmete açıldı. 1 Aralık 1932 Kadro Dergisi Şevket Süreyya ve arkadaşları tarafından yayınlanmaya başladı. 16 Aralık 1932 Samsun-Sivas demiryolu (395 km) hizmete açıldı 1 Ocak 1933 Yeni Ölçüler yasası uygulanmaya başlandı. Arşın, okka, zira gibi ölçüler tarihe karıştı. 12 Ocak 1933 Dahili İstikraz Kanunu TBMM'de kabul edildi. 3 Şubat 1933 İstanbul'la Ankara arasında deneme niteliğinde uçak seferleri yapıldı. Amerika'dan satın alınan iki King-Bird tipi yolcu uçağı İstanbul-Eskişehir-Ankara arasını 2 saat 20 dakikada aldı. 4 Şubat 1933 Eskişehir Şeker Fabrikası'nın temeli atıldı. 1 Nisan 1933 Afyon-Antalya demiryolunun inşasına ilişkin kanun TBMM'de kabul edildi. 15 Nisan 1933 Samsun-Çarşamba demiryolu hattı hükümetçe satın alındı. 22 Nisan 1933 Türkiye Cumhuriyet ile Osmanlı Duyun-u Umumiye (genel dış borçlar) İdaresi arasında imzalanan antlaşma ile Osmanlı dönemi borçlarının tasfiyesine başlandı. 27 Nisan 1933 Adana-Fevzipaşa demiryolu devletleştirildi. 2 Mayıs 1933 Niğde-Boğazköprü demiryolu (110 km) ulaşıma açıldı. 8 Mayıs 1933 Türkiye ile Yunanistan arasında ticaret antlaşması imzalandı. 20 Mayıs 1933 Milli Savunma Bakanlığı'na bağlı olarak "Havayolları Devlet İşletmesi İdaresi" kuruldu. Kuruluşun ilk bütçesi 180 bin lira, toplam personeli ise 24 kişiden oluşuyor. Türk Hava Yolları kuruldu. Kuruluş yurt içi ve dışı her türlü hava taşımacılığı yapıyor. 30 Mayıs 1933 Mevduat'ı Koruma Kanunu TBMM'de kabul edildi. 31 Mayıs 1933 İstanbul'da Darülfünun'un kaldırılmasını ve Maarif Vekaleti'nce (Milli Eğitim Bakanlığı'nca) yeni bir üniversite kurulmasını öngören kanun kabul edildi. 3 Haziran 1933 Sümerbank'ın kurulmasına ilişkin kanun TBMM'de kabul edildi. 7 Haziran 1933 Tedavüldeki madeni Osmanlı paralarının toplatılması ve bunların yerine yeni madeni paralar basılmasını öngören kanun kabul edildi. 8 Haziran 1933 Halk Bankası ve Halk Sandıkları Kanunu kabul edildi. Ödünç Para verme Kanunu TBMM'de kabul edildi. 1 Temmuz 1933 TBMM'nin kabul ettiği kanunla "Türkiye Seyrüsefain İdaresi'nde reorganizasyona gidildi." İdare Akay İdaresi (Adalar, Kadıköy, Yalova), Denizyolları Müdürlüğü (Uzak Hatlar), Fabrika ve Havuzlar Müdürlüğü olmak üzere üçe ayrıldı. Bunun yanı sıra Gemi Kurtarma AŞ kuruldu. 11 Temmuz 1933 Sümerbank resmen faaliyete geçti. 1 Eylül 1933 Denizyollarında devletçe işletme tekeli başladı. 20 Eylül 1933 Ulukışla-Kayseri demiryolu ulaşıma açıldı. Böylece Akdeniz'le Karadeniz demiryoluyla birleşti. 7 Ekim 1933 Turhal Şeker Fabrikası'nın temeli atıldı. 2 Kasım 1933 Telgraf şirketi devlete devredildi. 1 Aralık 1933 İktisat vekaletince hazırlanan "birinci beş yıllık sanayi planı" başbakanlığa sunuldu. 4 Aralık 1933 Eskişehir Şeker Fabrikası kuruldu. Bölge çiftçisinin ürettiği pancarları işleyerek şeker üretimi gerçekleştiriyor. 5 Aralık 1933 Eskişehir Şeker Fabrikası üretime başladı. 21 Ocak 1934 Türkiye ile Sovyetler Birliği arasında kredi antlaşması imzalandı. 9 Şubat 1934 Türkiye, Romanya, Yunanistan, Yugoslavya arasında Balkan Paktı imzalandı. 12 Şubat 1934 Samsun'da Yumurtacılık Kongresi toplandı. 18 Şubat 1934 İstanbul-Ankara arasında ilk düzenli uçak seferleri başladı. 1 Mart 1934 İzmir-Kasaba demiryolu devletleştirildi. 22 Mart 1934 Kazanç Vergisi Kanunu TBMM'de kabul edildi. 15 Nisan 1934 Üreticilerin sorunlarını saptamak amacıyla düzenlenen "2. Tütün Kongresi" Ankara'da başladı. 27 Nisan 1934 Bandırma-Menemen-Manisa demiryolu devletleştirildi. 3 Mayıs 1934 Kayseri Uçak ve Motor Fabrikası'nda yapılan, Türk yapımı ilk uçak, Kayseri-Eskişehir arasındaki deneme uçuşunu başarıyla gerçekleştirdi. 14 Mayıs 1934 İskan Kanunu kabul edildi. 20 Mayıs 1934 Kayseri Bez Fabrikası'nın temeli atıldı. 27 Mayıs 1934 Basmane (İzmir)-Afyon demiryolu devletleştirildi. 1 Haziran 1934 Ortaköy-Bolkuş demiryolu hattı işletmeye açıldı. 2 Haziran 1934 Artırma, Eksiltme ve İhale Kanunu TBMM'de kabul edildi. 16 Haziran 1934 İlk süttozu fabrikası Bursa'da açıldı. 18 Haziran 1934 Liman işlerinin hükümetçe idaresine ilişkin kanun TBMM'de kabul edildi. 30 Haziran 1934 Demiryolu Elazığ'a ulaştı. 23 Temmuz 1934 İstanbul tramvaylarını işleten yabancı şirketin sözleşmesi devlet tarafından feshedildi. 10 Ağustos 1934 Fırat-Yolaçtı demiryolu hattı işletmeye açıldı. Yolaçtı-Elazığ demiryolu hattı işletmeye açıldı. 13 Ağustos 1934 Bakırköy Bez Fabrikası yenilenerek işletmeye açıldı. 14 Ağustos 1934 Genç Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk kağıt fabrikasının temeli İzmit'te atıldı. İzmit Kağıt ve Karton Fabrikası'nın yapımı iki yıl sürecek. Paşabahçe Şişe Cam Fabrikası'nın temeli atıldı. 15 Ağustos 1934 Zonguldak sömikok (antrasit) fabrikalarının temeli atıldı. Kömür yıkama fabrikası işletmeye açıldı. 27 Ağustos 1934 Tire-Aydın demiryolu ulaşıma açıldı.Antalya demiryolu hattının temeli atıldı. 2 Eylül 1934 Kadıköy ve Üsküdar tramvayları hizmete girdi. 30 Eylül 1934 Keçiborlu Kükürt, Isparta Gülyağı fabrikaları üretime başladı. İstanbul-Diyarbakır arasında uçak seferleri başladı. 19 Ekim 1934 Turhal Şeker Fabrikası üretime başladı. 20 Kasım 1934 Konya Ereğli Bez Fabrikası'nın temeli atıldı. 18 Aralık 1934 İstanbul Rıhtım, Dok, Antrepo şirketi devlet tarafından satın alındı. 22 Aralık 1934 Tapu Kanunu kabul edildi 21 Şubat 1935 İzmir Havagazı Şirketi devletleştirildi. 18 Nisan 1935 Balkan Ülkeleri Ekonomi Konseyi Ankara'da toplantılarına başladı. 29 Nisan 1935 İstanbul-İzmir telefon hattı açıldı. 1 Mayıs 1935 Aydın demiryolu hükümetçe satın alındı. 21 Mayıs 1935 Ankara'da Tecim ve Endüstri Odaları Kurultayı açıldı. 27 Mayıs 1935 Hafta tatili Cumadan Pazara alındı. Hafta tatili ve ulusal bayramlar hakkındaki kanun yürürlüğe girdi. 14 Haziran 1935 Amortisman Sandığı Kanunu, Elektrik İşleri Etüd İdaresi Kanunu, Maden Tetkik Arama Enstitüsü Kuruluş Kanunu ve Etibank'ın kurulmasına ilişkin kanun kabul edildi. 17 Haziran 1935 (Bazı kaynaklarda 6 Temmuz) Türkiye'de şeker üretimini rasyonel hale getirmek amacıyla, İş Bankası, Ziraat Bankası ve Sümerbank'ın ortaklığıyla "Türkiye Şeker Fabrikaları AŞ" kuruldu. 22 milyon sermayeli şirkete mevcut 4 şeker fabrikası (Alpullu, Uşak, Eskişehir, Turhal) bağlandı. 1 Temmuz 1935 Aydın demiryolu devletleştirildi. 5 Ağustos 1935 Fevzipaşa-Ergani demiryolu hizmete girdi. 20 Ağustos 1935 Keçiborlu-Kükürt Fabrikası açıldı. 23 Ağustos 1935 Nazilli Basma Fabrikası'nın temeli atıldı. 15 Eylül 1935 Ergani-Osmaniye demiryolu hattı işletmeye açıldı. 16 Eylül 1935 Kayseri Bez Fabrikası üretime başladı. 1 Ekim 1935 Çankırı-Atkaracalar demiryolu hattı işletmeye açıldı. 10 Ekim 1935 Ankara'da Fındık Kongresi toplandı. 16 Ekim 1935 İnhisarlar İdaresi (Tekel Müdürlüğü) kuruluş kanunu kabul edildi. 20 Ekim 1935 Türkiye Cumhuriyeti'nin ikinci nüfus sayımı yapıldı. Nüfus 16 milyon 158 bin 018 kişi olarak belirlendi. 21 Ekim 1935 Tarım Kredi Kooperatifleri Kanunu kabul edildi. 23 Ekim 1935 Etibank çalışmalarına başladı. 31 Ekim 1935 Ankara Mamak'da Kızılay'ın Zehirli Gaz Maskesi Fabrikası açıldı. 12 Kasım 1935 Irmak-Filyos demiryolu işletmeye açıldı. 22 Kasım 1935 Fevzipaşa-Diyarbekir (Diyarbakır) demiryolu ulaşıma açıldı. 26 Kasım 1935 Afyon-Isparta demiryolu ulaşıma açıldı. 28 Kasım 1935 Bursa Merinos ve Gemlik Suni İpek fabrikalarının temeli atıldı. 29 Kasım 1935 Paşabahçe Şişe Cam Fabrikası üretime başladı. 10 Aralık 1935 Zonguldak Türk Antrasit Fabrikası işletmeye açıldı. 19 Aralık 1935 Sivas-Eskiköy demiryolu işletmeye açıldı. 10 Ocak 1936 İkinci beş yıllık sanayi planı Ankara'da yapılan "endüstri kongresinde" görüşülerek ilkeleri kabul edildi. 1 Şubat 1936 Osmanlı banknotlarının tedavülden çekilmesine başlandı. 25 Mart 1936 Afyon-Karakuyu demiryolu, bir gün sonra da Bozanönü-Isparta demiryolu ulaşıma açıldı. 9 Nisan 1936 İstanbul telefon şirketi devletleştirildi. 10 Nisan 1936 Türkiye, boğazların statüsünü belirlemek amacıyla ilgili devletlere nota vererek toplantıya çağırdı. 18 Nisan 1936 İzmir Kağıt Fabrikası'nda ilk kağıt üretildi. 18 Mayıs 1936 Sivas-Erzurum demiryolunun yapımına başlandı. 25 Mayıs 1936 Havayolları Devlet İşletme İdaresi, İstanbul-Ankara arasında düzenli uçak seferleri başlattı. 29 Mayıs 1936 Türkiye, boğazlar konusunu görüşmek üzere Montrö'de toplanan konferansa davet edildi. 30 Mayıs 1936 Demir İşletmeleri Genel Müdürlüğü kuruldu. 8 Haziran 1936 İşveren-işçi ilişkilerine düzenleyici hükümler getiren İş Kanunu kabul edildi. 9 Haziran 1936 Dış ticarette devlet denetimini sıkılaştıran 19/06/1930 tarih ve 1705 sayılı kanuna ek kanun kabul edildi. 10 Haziran 1936 Van Gölü'nde devletçe gemi işletilmesini öngören kanun kabul edildi. 11 Haziran 1936 Ergani Bakır İşletmesi'nin satın alınmasına dair kanun kabul edildi. 20 Temmuz 1936 Türkiye'nin İstanbul ve Çanakkale boğazları üzerindeki tüm haklarını tanıyan ve kabul eden Montrö Antlaşması imzalandı. 1 Ağustos 1936 Ankara Türk Sigorta AŞ kuruldu. 15 Ağustos 1936 Hudut ve Sahiller Genel Müdürlüğü kuruldu. 8 Eylül 1936 Ankara ve İstanbul Radyo Şirketleri devlet tarafından satın alındı. 9 Eylül 1936 İzmir Fuarı ilk kez Irak, İngiltere ve Sovyetler Birliği'nin katılımıyla uluslararası bir nitelik kazandı. 20 Eylül 1936 Malatya İplik ve Bez Fabrikası AŞ kuruldu. 28 Ekim 1936 Türkiye ile Yugoslavya arasında ticaret antlaşması imzalandı. 29 Ekim 1936 Haliç'de Unkapanı ile Azapkapı arasında kurulan Atatürk Köprüsü ulaşıma açıldı. 477 metre uzunluğundaki köprü 1 milyon 585 bin liraya mal oldu. Eski köprü şiddetli fırtınada parçalanmıştı. 1 Kasım 1936 Eskiköy-Çetinkaya ve Yazıhan-Demirhan demiryolu hattı işletmeye açıldı. 3 Kasım 1936 Ankara'da Çubuk Barajı açıldı. 6 Kasım 1936 Günümüzdeki Seka'nın çekirdeğini oluşturan "İzmit Kağıt ve Karton Fabrikası" hizmete girdi. Yılda 16 bin ton kağıt üretecek olan fabrika 3 milyon 300 bin liraya mal oldu. Türkiye Selüloz ve Kağıt Fabrikaları adıyla İzmit'te kurulan kuruluş, selüloz ve kağıt üretimi gerçekleştiriyor. 12 Kasım 1936 Ankara'da Birinci Küçük sanatlar ve Elişleri Kongresi toplandı. 18 Kasım 1936 Filyos-Çatalağzı demiryolu hattı işletmeye açıldı. 28 Kasım 1936 Ereğli Kömür Şirketi'nin devletçe satın alınmasına ilişkin sözleşme imzalandı. 14 Aralık 1936 İstanbul Üniversitesi'ne bağlı İktisat Fakültesi kuruldu. Hitler Almanyası'ndan kaçan Fritz Neumark, Wilhem Rupke, Gerhard Kessler, Alexander Rustov gibi ünlü bilim adamlarının ders vereceği fakülte eğitime 1937 yılında başlayacak 5 Ocak 1937 "Devletçilik" ilkesi yapılan değişiklik sonucu Teşkilat-ı Esasiye Kanunu'nun (Anayasa) 2. Maddesinde yer aldı. 27 Ocak 1937 Hatay'a Birleşmiş Milletler'in gözetimi altında bağımsızlık tanındı. Karar Türkiye ve Hatay'da büyük sevinç yarattı. 8 Şubat 1937 Orman Kanunu kabul edildi. 3 Nisan 1937 Karabük Demir-Çelik Fabrikaları kuruldu. Fabrika halen KARDEMıR adıyla demir çelik üretimi gerçekleştiriyor. Fabrika 1994 yılında sembolik bir fiyata işçilere satıldı. Bu yıl da halka açıldı. 4 Nisan 1937 Ereğli Bez Fabrikası üretime başladı. 25 Mayıs 1937 Malatya Bez Fabrikası'nın temeli atıldı. 4 Haziran 1937 T.C. Ziraat Bankası Kanunu TBMM'de kabul edildi. 6 Haziran 1937 Sivas-Malatya demiryolu Çetinkaya'da birleşti. 11 Haziran 1937 Atatürk, Trabzon'da yaptığı açıklamada çiftliklerini, içindeki bütün gayrimenkulleriyle birlikte milletine bağışladığını bildirdi. 14 Haziran 1937 Tarım Bakanlığı Kuruluş kanunu kabul edildi. 1 Temmuz 1937 Toprakkale - İskenderun, Fevzipaşa - Meydanıekber demiryolları devletleştirildi. 8 Temmuz 1937 Türkiye, İran, Irak ve Afganistan arasında Sadabat Paktı imzalandı. 9 Temmuz 1937 Ankara'da motorlu tayyarecilik okulu açıldı. 12 Ağustos 1937 Çatalağazı-Zonguldak demiryolu hattı işletmeye açıldı. 16 Ağustos 1937 Hekimhan-Çetinkaya demiryolu ulaşıma açıldı. 26 Ağustos 1937 Kozlu Kömür İşletmeleri devletleştirildi. 27 Eylül 1937 İstanbul-Edirne karayolunun Lüleburgaz'a kadar olan bölümü ulaşıma açıldı. 1 Ekim 1937 Çatalağzı-Zonguldak demiryolu ulaşıma açıldı. 9 Ekim 1937 Nazilli Basma Fabrikası Atatürk tarafından açıldı. 15 Ekim 1937 Cumhuriyet'in Türkçe yazılı ilk banknotu tedavüle çıkarıldı. II. Emisyon, birinci tertipten çıkan ilk banknot 5 lira değerinde. İngiltere'de Thomas De La Rue firmasına bastırılan kağıt 5 liralığı 10 ve 50 liralıklar izleyecek. 25 Ekim 1937 İnönü Başbakanlıktan istifa etti. Yerine Celal Bayar atandı. 4 Kasım 1937 Kızılırmak Nehri üzerindeki "Çetinkaya Köprüsü" hizmete girdi. 6 Kasım 1937 Belediyeler Bankası açıldı. 16 Kasım 1937 İran ve İran sınırlarına ulaşacak olan Diyarbakır-Cizre demiryolunun temeli atıldı. 20 Kasım 1937 Sivas-Divriği demiryolu hizmete girdi. 29 Kasım 1937 Hatay'da bağımsızlık statüsü yürürlüğe girdi. 27 Aralık 1937 Denizbank Kuruluş Kanunu kabul edildi. 7 Ocak 1938 Halk Bankası ve Halk Sandıkları Kuruluş Kanunu kabul edildi. 12 Ocak 1938 Türkiye-Letonya ticaret antlaşması imzalandı. 14 Ocak 1938 Dışişleri Bakanlığı kuruluş kanunu kabul edildi. 21 Ocak 1938 Yalova Termal Otel açıldı. 24 Ocak 1938 İzmir telefon işletmesi devletleştirildi. 1 Şubat 1938 Gemlik Suni İpek Fabrikası, Atatürk'ün de hazır bulunduğu törenle açıldı. 2 Şubat 1938 Bursa'da Sümerbank Merinos kuruldu. Cumhuriyet yıllarının ilk sanayi kuruluşlarından olan Merinos Türk Silahlı Kuvvetleri için giysi üretimi yapıyor. 1.5 yıl içinde özelleştirilmesi planlanıyor. 10 Şubat 1938 Gölcük'te yeni bir tersane kurulmasına ilişkin kanun kabul edildi. 1 Nisan 1938 İstanbul Borsası üç yıl süreyle kapatıldı. Ankara'da "Kambiyo Esham ve Tahvilat Borsası" açıldı. 14 Nisan 1938 Üsküdar ve Kadıköy Su Şirketi devletleştirildi. 8 Mayıs 1938 Türkiye ile Almanya arasında kredi antlaşması imzalandı. 17 Mayıs 1938 Divriği demir madenleri üretime başladı. 23 Mayıs 1938 Türkiye Halk Sandığı kuruldu. İstanbul Elektrik Şirketi devletleştirildi. 27 Mayıs 1938 Türkiye ile İngiltere arasında kredi antlaşması imzalandı. 3 Haziran 1938 "Devlet Havayolları Umum Müdürlüğü" kuruluş kanunu kabul edildi. (Resmi Gazete'de 14 Haziran'da yayınlandı.) 15 Haziran 1938 Noter Kanunu kabul edildi. Türkiye'nin şartları gözönüne alınarak Medeni Kanun'daki evlenme yaşı kadınlarda 15'e, erkeklerde 17'ye indirildi. 17 Haziran 1938 Sermayesinin tamamı devlet tarafından verilmek suretiyle kurulan İktisadi Teşekküllerin Teşkilatı ile idare murakebeleri hakkında kanun TBMM'de kabul edildi. 24 Haziran 1938 Toprak Mahsulleri Ofisi kuruluş kanunu kabul edildi. 3 Temmuz 1938 Türkiye ile Fransa arasında Antakya'da askeri antlaşma imzalandı. Antlaşma uyarınca Türk askeri birlikleri 5 Temmuz'da Hatay'a girdi. 10 Temmuz 1938 İzmit Klor Fabrikası'nın temeli atıldı. 20 Temmuz 1938 Fiskobirlik kuruldu. Giresun ve Ordu bölgesinde yetiştirilen fındığı alarak tesislerinde işleyen ve dış pazarlara satan Fiskobirlik, dünya fındık piyasasında da önemli bir söz sahibi. 15 Ağustos 1938 Divriği-İliç demiryolu hizmete girdi. 24 Ağustos 1938 Murgul Bakır İşletmesi Etibank tarafından satın alındı. 10 Ekim 1938 Ankara-Erzurum demiryolu hattı Erzincan'a ulaştı. 28 Ekim 1938 Ankara Radyosu yeni ve modern binasında yayına başladı. 10 Kasım 1938 Atatürk ölümsüzlüğe kavuştu. Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu Mustafa Kemal, sabah saat 9.05'te Dolmabahçe Sarayı'nda 57 yaşındayken hayata gözlerini yumdu. (Doğumu 1881) Tüm Türk Ulusu yas içinde... 11 Kasım 1938 - 14 Mayıs 1950 İsmet İnönü, TBMM'de 348 üyenin oybirliğiyle Türkiye'nin ikinci cumhurbaşkanlığına seçildi. Celal Bayar, başbakan. 12 Aralık 1938 Sivas-Erzincan demiryolu hizmete girdi. 21 Aralık 1938 Devlet Şûrası Kanunu kabul edildi. 1 Ocak 1939 İstanbul Tramvay Şirketi ve tüm tesisleri devlet tarafından satın alınıp İstanbul Belediyesi'ne devredildi. 2 Ocak 1939 Bursa Merinos Fabrikası üretime başladı. 1 Nisan 1939 Ergani Bakır Madeni işletmeye açıldı. 2 Mayıs 1939 Ulaştırma Bakanlığı Vazife ve Teşkilat Kanunu kabul edildi. 8 Mayıs 1939 Türk-Alman kredi antlaşması imzalandı. 10 Mayıs 1939 Sümerbank, piyasaya ucuz "köy" tipi elbise çıkardı. Elbise 360 kuruşa satılacak. 27 Mayıs 1939 Ticaret Bakanlığı Vazife ve Teşkilat Kanunu kabul edildi. 6 Haziran 1939 Karabük Demir ve Çelik Fabrikaları Kuvvet Santralı hizmete girdi. 12 Haziran 1939 3645 sayılı kanunla İstanbul Elektrik Tünel ve Tramvay idaresi kuruldu. 18 Haziran 1939 Bursa ve Mersin elektrik tesisleri devletleştirildi. 22 Haziran 1939 Adana Elektrik Şirketi satın alınarak devletleştirildi. 26 Haziran 1939 Ankara Havagazı Şirketi devletleştirildi. 1 Temmuz 1939 Malatya İplik Fabrikası satın alınarak devletleştirildi. 3 Temmuz 1939 Liman işletmeleri denizyollarına bağlandı. 5 Temmuz 1939 Milli Piyango İdaresi kuruluş kanunu kabul edildi. 6 Temmuz 1939 Ankara Bira Fabrikası İnhisarlar İdaresi tarafından satın alındı. 19 Temmuz 1939 Takas Limited Şirketi kuruldu. 27 Temmuz 1939 Karabük Demir Çelik Fabrikası birinci kok fabrika üretime başladı. 28 Temmuz 1939 Doğu'da demiryolu Aşkale'ye ulaştı. 1 Eylül 1939 Almanya'nın Polonya'ya saldırmasıyla II. Dünya Savaşı başladı. 6 Eylül 1939 Erzincan-Erzurum demiryolunun tamamlanmasından sonra ilk tren Erzurum'a vardı. Çiçeklerle süslü katar, halk tarafından coşkuyla karşılandı. 9 Eylül 1939 Karabük Demir Çelik Fabrikası yüksek fırınları hizmete girdi. 22 Eylül 1939 Tekirdağ Şarap Fabrikası üretime girdi. 23 Eylül 1939 Altın ve gümüşten yapılmış süs eşyaları da "ihracatı yasal mallar" kapsamına alındı. 19 Ekim 1939 Almanya'ya yapılan krom ihracatı hükümet kararıyla durduruldu. 22 Ekim 1939 Sivas lokomotif vagon atelyesi hizmete girdi. 15 Kasım 1939 Karabük Demir Çelik fabrikaları "şakuli boru fabrikası" hizmete girdi. 1 Ocak 1940 Garp Linyitleri İşl., Kütahya'da Türkiye'nin en büyük linyit madeni işleme tesisi olarak faaliyete geçti. Halen linyit üretimi gerçekleştiriyor. 8 Ocak 1940 Türkiye, İngiltere ve Fransa ile iki yıl süreyle krom satış antlaşması imzaladı. 12 Ocak 1940 Türk Petrol Şirketi kuruldu. 15 Ocak 1940 İhraç mallarına "Türk Malı" olduğunu göstermek amacıyla "TM" damgası vurulması kararlaştırıldı. 18 Ocak 1940 "Milli Korunma Kanunu" TBMM'de kabul edildi. Yasa hükümete olağanüstü durumlarda, örneğin genel ya da kısmi seferberlik halinde, ülkenin savaşa girme ihtimali, ya da yabancı devletler arasında Türkiye'yi de yakından ilgilendiren bir savaş durumunda, olağanüstü nitelikte yeni görev ve yetkiler vermekteydi. Hükümet buna gerekçe olarak olağanüstü durumlarda her defasında ayrı bir yasa çıkarmanın zorluğunu göstermiş, bütün yetkilerin tek bir yasa başlığı altında toplanmasını önermişti. 13 Mart 1940 İthalatçı tüccarlarla, toptan ve yarı toptancı tüccarlar ve sanayiciler arasında birlik oluşturulması için "ihracatçı birlikleri" kurulması kararlaştırıldı. Karardan amaç ithalatçıları birlik kanalıyla kontrol altına almak. Karardan sonra kurulan 8 ihracatçı birliği 11 Nisan 1940 günü tasdik edildi. 31 Mart 1940 Bursa Gölbaşı Barajı hizmete girdi. 3 Nisan 1940 Karabük Demir Çelik Fabrikası haddehanesi hizmete girdi. 17 Nisan 1940 Köy Enstitüleri Kanunu TBMM'de kabul edildi. 22 Nisan 1940 Raman'da 1042 metre derinlikte petrol bulundu. 17 Mayıs 1940 Savaşın getirdiği ekonomik güçlükler nedeniyle gelir vergisi, yüzde 50 oranında artırıldı. 22 Mayıs 1940 Türkiye'de olağanüstü durum ilan edildi. 28 Mayıs 1940 Kozabirlik Bursa'da kuruldu. İpekböcekçiliğini geliştirmek amacıyla kurulan ve üretici kooperatifi olan Kozabirlik ipek işliyor. 8 Haziran 1940 Savaş nedeniyle fırsatçıların fiyatları keyfi zamlarla yükseltmelerini önlemek amacıyla "fiyat murakabe encümenleri" (fiyat kontrol komisyonları) kuruldu. 12 Haziran 1940 Türkiye savaş dışı kalacak. Bakanlar Kurulu kararı açıklanırken İtalya ile ticari ilişkilerin kesildiği bildirildi. 2 Eylül 1940 İlk tren Bismil'e ulaştı. 20 Ekim 1940 Türkiye Cumhuriyeti'nin üçüncü nüfus sayımı yapıldı. Türkiye'nin nüfusu 17 milyon 869 bin 901 kişi olarak saptandı. 28 Ekim 1940 İtalya, Arnavutluk ve Yunanistan'a saldırdı. 29 Ekim 1940 İstanbul Kağıthane'de yeni su ve elektrik tesisleri hizmete girdi. 18 Kasım 1940 Türkiye Cumhuriyeti'nin üzerinde İnönü portrelerinin yeraldığı ilk kağıt paraları tedavüle çıkarıldı. İngiltere'de Thomas De La Rue firmasında bastırılan banknotlar ikinci emisyon ikinci tertipten olup 500 ve 1000 lira değerde. (1952 yılından itibaren bastırılan paralarda Atatürk portrelerine yeniden yer verilecektir.) 22 Kasım 1940 Benzin sıkıntısı nedeniyle özel araçların seyrüsefere çıkması yasaklandı. 28 Kasım 1940 Savaş şartları nedeniyle Milli Korunma Kanunu hükümlerine dayanılarak üreticilerin 500 kilonun üstündeki tahıl ürünlerini (buğday, arpa, yulaf, çavdar) Toprak Mahsulleri Ofisi'ne teslim etme zorunluluğu getirildi. 2 Aralık 1940 Kağıt sıkıntısı nedeniyle gazetelerin sayfa sayısına kısıtlama getirildi. Gazeteler en fazla 6 sayfa olarak çıkabilecek. CHP'nin yayın organı Ulus bu kararın kapsamı dışında tutuldu. 3 Aralık 1940 Hububat fiyatlarına hükümetçe narh konuldu. Savaş boyunca temel tüketim maddelerine (Başta ekmek olmak üzere, un, yağ, şeker et gibi) narh konulacak ayrıca bu maddelerin dağıtımı karne yöntemiyle yapılacaktır. 4 Şubat 1941 "Ticaret Ofisi" kuruldu. Ofisin görevi her türlü yiyecek maddelerini satın almak ya da ithal etmek. Ofis aynı zamanda alanına giren malların satış fiyatını belirleyip dağıtımını yapacak. 18 Şubat 1941 Petrol ürünlerinin ithali, dağıtımı, stoklanması ve petrol tasfiyehaneleri kurulması alanında çalışmalar yapmak üzere "Petrol Ofisi" kuruldu. 24 Şubat 1941 Ülkenin iaşe (yedirip, içirme, besleme) işlerini düzenlemek, yönetmek ve kontrol amacıyla, Ticaret Bakanlığı"na bağlı olarak çalışacak "İaşe Müsteşarlığı" kuruldu. Ankara, İstanbul ve İzmir"de müsteşarlığa bağlı olarak "iaşe müdürlükleri", diğer illerde de "iaşe heyetleri" oluşturuluyor. 1 Mart 1941 Bütçe, 304 milyon 971 bin 662 lira olarak bağlandı. Geçen yılın bütçesine gre 36 milyon 495 bin 341 lira artış var. 1 Nisan 1941 Ankara"daki "kambiyo, esham ve tahvilat borsası" kapatıldı. İstanbul Borsası açıldı. 17 Nisan 1941 İngiltere'de Thomas De La Rue firmasına bastırılan cumhuriyet tarihinin ilk 50 kuruşluk ile 100 liralıkların, daha tedavüle çıkarılmadan "geçersiz" olduğu hükümet tarafından açıklandı. Parayı getiren İngiliz gemisinin Pire Limanı'nda Alman savaş uçakları tarafından bombalanmasından sonra denize saçılan banknotlar Yunanlılar tarafından toplanınca, hükümet çareyi bu paraların geçersiz olduğunu açıklamakta buldu. (Bu açıklamaya rağmen bu paraların daha sonra tedavülde dolaştığı görülecektir.) 25 Nisan 1941 Üreticiler ellerindeki mısır stoklarını hükümete bildirmeye zorunlu tutuldu. 28 Nisan 1941 Antakya ve İskenderun Elektrik tesislerinin devletleştirilmesini öngören kanun kabul edildi. 1 Mayıs 1941 Savaşın kapılarımıza kadar dayanması üzerine İstanbul'un tahliyesine (boşaltılmasına) başlandı. 29 Mayıs 1941 Savaş ihtimali nedeniyle artan harcamaları karşılamak amacıyla istihlak (tüketim), Milli Müdafaa (Milli Savunma) bina ve hayvan vergileri artırıldı. 15 Temmuz 1941 Kağıt sıkıntısı nedeniyle gazetelerin 4 sayfadan fazla çıkması yasaklandı. 18 Temmuz 1941 Savaş nedeniyle artan Milli Müdafaa ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla piyasaya "tasarruf bonosu" çıkarıldı. 5, 25, 100, 1000 liralık tasarruf bonoları 3, 6 aylık ve bir sene vadeli olarak düzenlendi. Faizleri ise yüzde 4 ile 6 arasında değişiyor. 25 milyon tutarındaki bu bonolara halk büyük ilgi gösterdi. 28 Temmuz 1941 Benzin sıkıntısı nedeniyle bir süreden beri taksilerde tek-çift plaka uygulaması kaldırıldı. 9 Eylül 1941 Benzin tüketimine kısıtlama getirildi. Taksilere ayda 210 litre benzin verilecek. Bu arada İstanbul'da bazı otobüs seferleri de aynı nedenle iptal edildi. 10 Eylül 1941 Van ve çevresinde 7 şiddetinde deprem oldu. Erciş'de 194 kişi öldü. 15 Eylül 1941 Etibank tarafından Zonguldak-Çatalağzı elektrik santralının yapımına başlandı. Kömürle işleyecek olan santral 60 bin kilovatsaat gücünde olacak. 22 Eylül 1941 Hazine kefaleti altında 25 milyon liralık tasarruf bonosu daha çıkarılması kararlaştırıldı. 2 Ekim 1941 Milli Korunma Kanunu'nun ilgili hükümleri uyarınca 31 il ve bir ilçede (Polatlı) yapağılara el konuldu. Ellerinde yapağı bulunduranlar 10 gün içinde Ziraat Bankası'na beyanname verecek. Yapağı alımını devlet adına Sümerbank yürütecek. 8 Ekim 1941 Elazığ Havaalanı ulaşıma açıldı. 9 Ekim 1941 Türk-Alman ticaret antlaşması imzalandı. Antlaşma uyarınca iki ülke iki sene içinde toplam 200 milyon liralık mal mübadele edilecek (değiş-tokuş). 7 Kasım 1941 Karabük Demir Çelik Fabrikaları sac haddesi ünitesi hizmete girdi. 23 Kasım 1941 İstanbul'da un ve şeker sıkıntısı nedeniyle pasta çörek ve benzeri yiyecek maddelerinin yapımı ve satışı yasaklandı. 3 Aralık 1941 Amerika, Türkiye'nin "Ödünç Verme ve Kiralama" kanunundan yararlandırılmasına karar verdi. 8 Aralık 1941 Amerika Pearl Harbour Baskını (7 Aralık 1941) üzerine Japonya'ya savaş açarak İkinci Dünya Harbi'ne girdi. Türkiye bu gelişme üzerine "tarafsız" olduğunu bir kez daha (II. kez) açıkladı. 19 Aralık 1941 Ekmek 8 kuruştan 16.5 kuruşa çıktı. 25 Aralık 1941 Buğday koruma vergisi kaldırıldı. Ekmek fiyatlarında ucuzluk sağlamak amacıyla alınan kararla, devletin 2 milyon 800 bin lira tutarında vergi kaybı oluyor. 26 Aralık 1941 İstanbul çevresinde yetiştirilen yulaf, buğday ve arpaya devlet tarafından el konuldu. 1 Ocak 1942 Bismil-Sinan demiryolu ulaşıma açıldı. 7 Ocak 1942 Benzin kısıtlaması uygulama süresi 6 ay daha uzatıldı. Buğday Koruma Vergisi'nin kaldırılmasından doğan ucuzluk ekmek fiyatlarına yansıtıldı. İstanbul'da ekmek, 1 kuruşluk indirimle 15.5 kuruş oldu. 11 Ocak 1942 Ankara'da halka ekmek karnelerinin dağıtımına başlandı. 13 Ocak 1942 İstanbul'da halka ekmek karnelerinin dağıtımına başlandı. Kaymakamlıklara gidemeyecek durumda olanların karneleri liseli kız ve erkek öğrenciler tarafından evlerine teslim ediliyor. Yapılan açıklamaya göre 7 yaşına kadar olan çocuklara günde 187.5 gram, erişkinlere 375 gram, ağır işçilere ise 750 gram ekmek verilecek. 19 Ocak 1942 İstanbul'da karne ile ekmek dağıtımı uygulamasında ilk gün. 1946 yılına kadar sürecek olan karne yöntemi daha sonra bazı temel tüketim mallarına da uygulanacaktı. Muhtemel bir savaşa karşı, hazırlık olarak tahrip edilen Meriç Köprüsü onarılarak yeniden hizmete girdi. 28 Ocak 1942 Memur maaşlarına yüzde 15 ile 25 oranları arasında zam yapılması kabul edildi. 28 Şubat 1942 İstanbul'da karne ile kişi başına verilen günlük ekmek miktarı erişkinler için 300, çocukları için 150 grama düşürüldü. 6 Mart 1942 Taksilerde benzin kısıtlaması üç ay daha uzatıldı. 7 Mart 1942 2 Haziran 1941 tarihinde çıkarılan 4057 sayılı yasaya dayanılarak "demiryolu istikraz tahvilleri" çıkarıldı. 10 Mart 1942 Savaş nedeniyle artan Milli Müdafaa harcamalarını karşılamak amacıyla tütün ve içkiye yüzde 35-55 oranında zam yapıldı. 4 Mayıs 1942 Türkiye'de gelecek yılın ürününü tarlalarda tahmin ve tespit ederek hükümete bilgi vermesini sağlayacak "subaşı" teşkilatı kurulmasına karar verildi. Her köyden "subaşı" adı verilen bir kişi, muayyen bir ücret karşılığı, tarlalardaki ürünün rekoltesini tahmin ve tespit edecek. 6 Mayıs 1942 Karne ile ekmek istihkakı giderek azalıyor. Kişi başına verilen ekmek miktarı 150 grama düşürüldü. 9 Mayıs 1942 Her türl tahıl ürününün devlete teslim edilmesi zorunlu hale getirildi. 16 Mayıs 1942 Her türlü ihracat için önceden lisans (izin) alınması zorunluluğu getirildi. Buna göre, milli mahsul ve mamuller, Türkiye'ye ithal edilen yabancı mahsul ve mamuller hariçten gümrük kontrolu bulunan yerlere çıkarılmış eşyaların ihracı izne bağlandı. 21 Mayıs 1942 İstanbul'un odun, kömür ve akaryakıt ihtiyacını karşılamak, satış ve dağıtımını yapmak için "İstanbul Mahrukat Ofisi" kuruldu. 25 Mayıs 1942 Ereğli ve çevresinde yaşayan erkekler için konulan "kömür madenlerinde çalışma zorunluluğu" kaldırıldı. 27 Mayıs 1942 1942 bütçesi 394 milyon 314 bin 918 lira olarak bağlandı. Bu rakamın 221 milyon lirası Milli Savunma ihtiyaçları için ayrıldı. 29 Mayıs 1942 Fevkalede hallerde haksız olarak mal iktisap edenler hakkındaki kanun TBMM'de kabul edildi. 30 Mayıs 1942 İstihlak (tüketim) ve muamele vergilerine yüzde 40 ile 50 arasında değişen oranlarda zam yapıldı. İhraç mallarından alınan vergi yüzde 10'a, banka, banker ve sigorta şirketlerinin muamele vergisi yüzde 7.5'a çıkarıldı. Şeker istihlak vergisine de kilo başına 15 kuruş zam yapıldı. 17 Haziran 1942 Savaş olasılığı nedeniyle Trakya Bölgesi'nde tahrip edilmiş demiryolu köprülerinin onarımının tamamlanmasından sonra Avrupa ülkelerine tren seferleri yeniden başladı. İlk Avrupa ekspresi saat 21.00'de Sirkeci'den hareket etti. 15 Temmuz 1942 Hükümet, hububat ürünlerinin fiyatlarına yüzde 50 oranında zam yaptıktan sonra, küçük üreticilere mahsullerinin yüzde 25'ini orta çiftçilere yüzde 50'sini yeni fiyatlarla devlete satma zorunluluğu getirdi. 24 Temmuz 1942 Fiyat murakebe komisyonları-Vilayet İaşe Teşkilatı, subaşılık teşkilatları kaldırıldı. Üretim bölgelerinde subaşının yerine tahmin heyeti görev yapacak. 28 Temmuz 1942 İstanbul'un iaşesi (beslenmesi) Belediye'ye devredildi. Piyasayı ve bütün eşya fiyatlarını belediye tanzim edecek. 1 Ağustos 1942 Savaş nedeniyle bir süre önce yasaklanmış olan pasta, çörek ve benzeri yiyeceklerin yapımı ve satışı serbest bırakıldı. 25 Ağustos 1942 Amerika'dan ithal edilen 4500 ton buğday deniz yoluyla İstanbul Limanı'na geldi. 1 Eylül 1942 Ekmekte karne uygulamasına üç büyük şehirde (İstanbul, Ankara, İzmir) sürdürülmesine, diğer illerde kaldırılmasına karar verildi. 4 Eylül 1942 Günümüzdeki Eczacıbaşı Holding'in çekirdeğini oluşturan Eczacıbaşı Firması kuruldu. Kuran İzmirli eczacı Ferit Bey. 11 Kasım 1942 Saraçoğlu Hükümeti tarafından hazırlanan "Varlık Vergisi" Kanunu TBMM'de kabul edildi. Türk demokrasi tarihinin acı ve kara bir sayfasını oluşturan varlık vergisi 16 ay yürürlükte kaldıktan sonra 15 Mart 1944 ve 4530 sayılı kanun ile yürürlükten kaldırıldı. 13 Kasım 1942 Devlet memurlarına parasız elbise ve ayakkabı verilmesine ilişkin kanun kabul edildi. 16 Kasım 1942 Şeker satışı fiyatları yeniden belirlenerek serbest bırakıldı. 1 Aralık 1942 İstanbul'da yoksul ve işsizler için çeşitli semtlerde 6 aşevi açıldı. 5 Aralık 1942 Erbaa ve Niksar'da meydana gelen depremde 500 kişi öldü. 9 Aralık 1942 Türkiye ile İsviçre arasında 'mamul mallar değiş tokuş antlaşması" imzalandı. 31 Aralık 1942 Türkiye ile Almanya arasında savaş malzemesi alımı için kredi antlaşması imzalandı. 4 Ocak 1943 Kömür tasarrufu sağlamak amacıyla bazı tren seferleri iptal edildi. 30 Ocak 1943 Cumhurbaşkanı İsmet İnönü, Adana'ya 23 kilometre uzaklıkta Yenice İstasyonu'nda kör bir hatta çekilmiş bir vagonda İngiltere Başbakanı Churchill'le görüştü. 2 Şubat 1943 Türkiye-Romanya ticaret antlaşması imzalandı. 2 Nisan 1943 Türkiye-Finlandiya ticaret antlaşması imzalandı. 2 Mayıs 1943 Zonguldak-Kozlu demiryolu ulaşıma açıldı. 25 Mayıs 1943 Savaş nedeniyle oluşan fevkalede durum nedeniyle muamele vergilerine yüzde 2.5 oranında zam yapıldı. Buna göre Türkiye'de üretilen maddelerle, yabancı ülkelerde üretilip Türkiye'ye ithal edilen maddelerin muamele vergileri yüzde 2.5 zamla, yüzde 15'e, banka ve bankerlerle sigorta şirketlerinden alınan muamele vergileri ise yüzde 2.5 zamla yüzde 10'a çıkarıldı. 27 Mayıs 1943 1943 bütçesi 486 milyon 717 bin 349 lira olarak bağlandı. 4 Haziran 1943 Toprak mahsullerinden vergi alınmasını öngören yasa kabul edildi. Buna göre her çeşit toprak ürünü vergiye tabi oluyor. 5 Haziran 1943 Sivas Çimento Fabrikası üretime başladı. Fabrikada yılda 90 bin ton çimento üretilecek. 20 Haziran 1943 Adapazarı'nda meydana gelen 5.6 şiddetindeki depremde 346 kişi öldü. 28 Haziran 1943 Diyarbakır-Batman demiryolu törenle ulaşıma açıldı. 30 Haziran 1943 Seyhan Barajı (regülatörü) işletmeye açıldı. 7 Temmuz 1943 Geliri, demiryollarımızı İran ve Irak sınırlarına ulaştıracak hatların yapımına tahsis edilen "demiryolu istikrazı" üçüncü tertip tahvilleri satışa çıkarıldı. 21 Eylül 1943 Hükümet İzmir, Aydın, Manisa, Denizli, Balıkesir, İçel, Seyhan, İstanbul, Kars, Malatya, Kayseri ve Gaziantep'te bulunan 1942 ürünü pamuklara, 1942'de tespit edilen fiyatla ve peşin ödenmesi şartıyla elkoydu. 18 Ekim 1943 Artan hayat pahalılığı nedeniyle memurlara verilmesi kararlaştırılan birer maaş ikramiyenin dağıtımına başlandı. Bazı özel kuruluşlar da bu kararı örnek alarak çalışanlarına ikramiye veriyor. 8 Kasım 1943 Şeker fiyatlarında yeni bir indirim daha yapıldı. 14 Kasım 1943 Rakı, votka ve kanyağın litresine 2 lira zam yapıldı. 27 Kasım 1943 Tosya, Osmancık, Erbaa, Vesirköprü, Ladik ve Havza'da deprem sonucu 5000 kişi öldü, 40 bine yakın bina yıkıldı. 4 Aralık 1943 Cumhurbaşkanı İsmet İnönü, 4 Kasım'da Kahire'de başlayan konferansa katılarak, ABD Başkanı Roosevelt ve İngiltere Başbakanı Churchill'le görüştü. 24 Aralık 1943 Halk Sigorta kuruldu. Kuruluş sigortacılık alanında faaliyet gösteriyor. 31 Aralık 1943 Geçim endeksi 1930: 100 olarak alındığı takdirde 1941'de yüzde 132.5. 1942'de yüzde 220.9, 1943'te ise 339.9'u buldu. En fazla artış yüzde 465'le giyim sektöründe olurken onu yüzde 409 ile gıda sektörü izliyor. 2 Ocak 1944 Karne ile çay dağıtımına başlandı. Halka iki aylık istihkak olarak 20 gram çay veriliyor. 11 Ocak 1944 Un fiyatlarındaki artış nedeniyle ekmeğe zam yapıldı. 1 Şubat 1944 Bolu, Gerede ve Çankırı'da meydana gelen depremde 4600 kişi öldü, 50 bine yakın ev yıkıldı. 4517 sayılı kanunla Devlet Denizyolları ve Limanları Umum Müdürlüğü kuruldu. Ülkenin yünlü mensucat ihtiyacını karşılamak üzere Hindistan, İngiltere ve Amerika'dan 9 bin ton yünlü kumaş getirilmesi için anlaşmaya varıldı. 8 Mart 1944 Paşabahçe Şişe ve Cam eklenen "pencere camı" yapacak bölümün inşaatı tamamlandı. Bu bölümde 500 işçi çalışacak. Yılda 500 bin metrekare cam üretilecek. 11 Mart 1944 Sümerbank tarafından kurulan İzmit Klor Alkali Fabrikası hizmete girdi. 15 Mart 1944 Varlık Vergisi Kanunu yürürlükten kaldırıldı. "Ticaretin tanzimi ve intikarla mücadele" için hazırlanan kararname çıktı. Buna göre kararnamede tüccarlar "İthalatçı, imalatçı, toptancı, ihracatçı ve perakendeci" olarak beş gruba ayrılıyor. Aynı gruplardan biri diğerine, imalatçı, toptancı ve ihracatçılar ithalatçılara, perakendeciler diğer gruplara mal satamayacak. 1 Mayıs 1944 Tokat'ta Gürmenek Barajı açıldı. 6 Mayıs 1944 İngiltere, bazı Türk ihraç mallarına ambargo koyduğunu açıkladı. 27 Mayıs 1944 "Yeni Türk harfleriyle ilk cumhuriyet altını" Darphane'de basıldı. Darphanede, Merkez Bankası için 10 bin adet altın basılacak. Diyarbakır-Beşiri Demiryolu ulaşıma açıldı. 2 Haziran 1944 Kazanç vergisi artırıldı. Buna göre kazanç vergisi mükellefleri ikamet ettikleri yerlerin bir yıllık kirası tutarında ek vergi ödeyecekler. İkamet ettiği yer, mükellefin kendisine aitse bu yerin bir yıllık kirası belirlenerek vergi tahakkuk ettirilecek. 4 Haziran 1944 Duyun-u Umumiye İdaresi ve Osmanlı borçları son buldu. 15 Haziran 1944 Karabük Demir Çelik Fabrikası sülfürik asit ve süperfosfat fabrikası üretime başladı. 26 Haziran 1944 İkinci emisyon ikinci tertip olarak Almanya'da bastırılan kağıt 50 kuruşlukların tedavüle çıkarılmasına ilişkin karar Resmi Gazete'de yayınlandı. Zirai Donatım Kurumu Kanunu TBMM'de kabul edildi. 14 Ağustos 1944 Beşiri-Garzan demiryolu ulaşıma açıldı. 22 Ağustos 1944 Halkapınar Dokuma Fabrikası'nın temeli atıldı. 3 Eylül 1944 Memur ve emeklilere "aynı yardım" yapılması kararlaştırıldı. Karara göre memur ve emeklilere üç ay için 45 lira yardım yapılacak. Mahsupları bu paradan yapılmak üzere 120 kuruştan 6'şar kilo şeker, 42 kuruştan da 12'şer kilo has un verilecek. 9 Eylül 1944 "Yapı ve Kredi Bankası" 1 milyon lira sermaye, 17 personelle 72 hissedar tarafından kuruldu. Bankanın kurucuları arasında işadamı kimya mühendisi Kazım Taşkent de bulunuyor. İzmir Yüksek Ekonomi ve Ticaret Okulu açıldı. 16 Eylül 1944 "Ülker Gıda Sanayi ve Ticaret AŞ" işadamları Sabri ve Asım Ülker tarafından kuruldu. 29 Ekim 1944 Fevzipaşa-Malatya-Diyarbakır-Kurtalan demiryolu işletmeye açıldı. 1 Kasım 1944 "Unlu gıda maddeleri imal yasağı" kaldırıldı. 15 Kasım 1944 Ticaret Bakanlığı, Amerika ile ilişkilerin geliştirilmesini sağlamak amacıyla bu ülkeye yapılacak ihracatta dolara yüzde 40 prim verilmesini kararlaştırdı. İthalatta ise yüzde 48 prim tahsil edilecek. Bu primlerin ödenmesi ve tahsili için Takas Limited Şirketi görevlendirildi. 19 Kasım 1944 Elazığ-Van demiryolu hattının temeli atıldı. 7 Aralık 1944 Türkiye Uluslararası Sivil Havacılık Sözleşmesi'ne (ICAO) katıldı. 52 devletin imzaladığı, "Şikago sözleşmesi" olarak da adlandırılan sözleşme, uluslararası sivil havacılık taşımacılığının güvenli ve düzenli bir şekilde yapılmasını sağlamak için uluslararasında işbirliğini öngörüyor. (Antlaşma 5 Haziran 1945'te TBMM tarafından onaylanacaktır). 27 Ocak 1945 Mutlu Akü ve Malzemeleri Sanayi kuruldu. Kuruluş akümülatör ve malzemesi üretiyor. 23 Şubat 1945 Türkiye-ABD ikili yatırım antlaşması imzalandı. Türkiye Almanya ve Japonya'ya savaş ilan etti. Türkiye-Afganistan "Kiralama ve ödünç verme antlaşması" imzalandı. 7 Mayıs 1945 Almanya'nın teslim olmasıyla İkinci Dünya Savaşı Avrupa'da sona erdi. Uzakdoğu'da ise Japonya hala savaşıyor. 2 Haziran 1945 Kastamonu Taşköprü'de Sümerbank'a ait Sulukilise Kendir Fabrikası'nın temeli atıldı. 7 Haziran 1945 Celal Bayar ve 3 arkadaşı (Adnan Menderes, Refik Koraltan ve Fuat Köprülü) parti meclis grubu başkanlığına ortak bir önerge vererek parti tüzüğü ile bazı konularda değişiklik yapılmasını istediler. Çalışma Bakanlığı kuruldu. İlk Çalışma Bakanı Sadi Irmak oldu. 11 Haziran 1945 Çiftçiyi Topraklandırma Kanunu TBMM'de kabul edildi. 12 Haziran 1945 CHP Meclis Grubu, 7 saat süren gizli toplantısında 'dörtlü takrir'i reddetti. İnönü "Bunu parti içinde yapmasınlar. Çıksınlar karşımıza geçsinler teşkilatlarını kursunlar ve ayrı bir parti olarak mücadeleye girsinler" diyerek, yeni bir parti kurulmasına yeşil ışık yaktı. 22 Haziran 1945 İller Bankası Kuruluş Kanunu kabul edildi. 26 Haziran 1945 Türkiye, San Fransisko'da Birleşmiş Milletler Antlaşması'nı imzaladı. 27 Haziran 1945 İş Kazaları Sigortası, İş Hastalıkları ve Doğum Yardımı Kanunu kabul edildi. 1 Temmuz 1945 Toprak Dağıtma Genel Müdürlüğü kuruldu. 6 Temmuz 1945 Ulaştırma Bakanlığı Kuruluş Kanunu kabul edildi. 9 Temmuz 1945 İşçi Sigortaları Genel Müdürlüğü'nün kuruluşuna ilişkin kanun kabul edildi. 18 Temmuz 1945 Çok partili demokratik yaşamın ilk adımı : İstanbul'da işadamı Nuri Demirağ, Hüseyin Avni Ulaş ve Cevat Rifat Atılhan'la birlikte "Milli Kalkınma Partisi"ni kurdu. 29 Temmuz 1945 Ereğli Limanı'nın temeli atıldı. 6 Ağustos 1945 Savaşı sürdüren Japonya'yı teslim olmaya zorlamak amacıyla Amerika tarafından Hiroşima kentine ilk atom bombası atıldı. Şehirde 10 kilometrekarelik alan yerlebir olurken, 66 bin kişi öldü, 70 bin kişi yaralandı. 9 Ağustos 1945 İkinci atom bombası Japonya'nın Nagasaki kentine atıldı. 37 bin kişi öldü, 40 bin kişi de yaralandı. 10 Ağustos 1945 Japonya teslim olmayı kabul etti. II. Dünya Savaşı sona erdi. 14 Ağustos 1945 Japonya teslim oldu. 15 Eylül 1945 Yaşar Holding kuruldu. İzmir ve çevresinde gıda boya ve kimya ağırlıklı hemen hemen her sektörde faaliyetini sürdüren kuruluş Türkiye'nin toplam ihracatında önemli bir paya sahip bulunuyor. 21 Ekim 1945 Cumhuriyetin dördüncü genel nüfus sayımı yapıldı. Nüfusumuz 18 milyon 790 bin 174 kişi olarak belirlendi. 15 Kasım 1945 Yaklaşık 90 yıldan beri İstanbul Boğazı'nda vapurla yolcu taşımacılığı yapan "Şirketi Hayriye" adındaki kuruluş devlet tarafından satın alındı. 17 Ocak 1851 günü Osmanlı Devleti'nde yerli sermayeye dayalı olarak kurulan ilk anonim şirket olan Şirketi Hayriye ilk hattını Üsküdar'a açmış, bunu daha sonra Boğaz'ın çeşitli semtlerine yapılan seferler izlemişti. 4 Aralık 1945 Filyos-Hisarönü Ateş Tuğla Fabrikası'nın temeli atıldı. 29 Aralık 1945 "Takas Limited Şirketi"nin görevleri Merkez Bankası'na devredildi. 7 Ocak 1946 CHP içindeki muhalefetten doğan "Demokrat Parti" Ankara'da kuruldu. Kurucuları "Dörtlü Takririn" sahipleri. Bir gün sonra da partinin genel başkanlığına Celal Bayar seçildi. 23 Ocak 1946 Toprak mahsulleri vergisi kaldırıldı. 29 Ocak 1946 Çalışma Bakanlığı Kanunu TBMM'de kabul edildi. 27 Şubat 1946 Amerika ile askeri yardım antlaşması imzalandı. 15 Mart 1946 4837 sayılı kanunla "İş ve İşçi Bulma Kurumu" kuruldu. 5 Nisan 1946 Dönemin en güçlü savaş gemisi Missouri'nin İstanbul Limanı'na gelmesiyle Türk-Amerikan ilişkilerinde yeni bir dönem başladı. 25 Nisan 1946 Türkiye Garanti Bankası kuruldu. Kuruluş Doğuş grubu içerisinde bankacılık hizmeti veriyor. 14 Mayıs 1946 "Türkiye Sosyalist Partisi" kuruldu. Başkanı Esat Adil Müstecaplıoğlu. 20 Mayıs 1946 Türkiye, UNESCO Antlaşması'nı onayladı. 24 Mayıs 1946 Türkiye Sosyalist İşçi Partisi kuruldu. 31 Mayıs 1946 Van ve Hınıs'ta meydana gelen 6 şiddetindeki depremde 839 kişi öldü, 3 bin ev yıkıldı. 5 Haziran 1946 TBMM'de kabul edilen "Milletvekili Seçim Kanunu" ile "çift dereceli seçim" tarihe kavuştu. 14 Haziran 1946 Türkiye Emlak Kredi Bankası Kuruluş Kanunu kabul edildi. 17 Haziran 1946 İstanbul'da "Türkiye İşçi ve Çiftçi Partisi" kuruldu. Kurucuları arasında Ethem Ruhi Balkan, Necmettin Deliorman bulunuyor. 20 Haziran 1946 Kurucuları arasında Dr. Şefik Hüsnü Deymer'in de bulunduğu "Türkiye Sosyalist Emekçi ve Köylü Partisi" ile, "Yalnız Vatan İçin Partisi" kuruldu. 21 Haziran 1946 Türkiye Garanti Bankası Kuruluş Kanunu kabul edildi. Rize Çay Fabrikası'nın temeli atıldı. 1 Temmuz 1946 Elazığ-Palu demiryolu ulaşıma açıldı. 8 Temmuz 1946 Trabzon Limanı'nın temeli atıldı. 10 Temmuz 1946 Çatalağzı Elektrik Santralı işletmeye açıldı. 21 Temmuz 1946 Türkiye'de muhalefetin de katıldığı ilk tek dereceli milletvekili genel seçimleri yapıldı. 9 Ağustos 1946 İnebolu Limanı inşaatına başlandı. 20 Ağustos 1946 Erzurum'da meydana gelen depremde 330 kişi öldü. 31 Ağustos 1946 Türkiye ile Fransa arasında "Ticaret ve Ödeme Antlaşması" imzalandı. 7 Eylül 1946 Cumhuriyet tarihinin ilk büyük devalüasyonu yapıldı. Bir Amerikan Doları'nın değeri 131.5 kuruştan 280 kuruşa yükseltildi. (7 Eylül kararları) 9 Eylül 1946 Üç büyük kentte (İstanbul, Ankara ve İzmir'de) ekmek dağıtımında uygulanmakta olan karne yönetimine son verildi. Ekmek karnesi uygulamasına 1942 yılı Ocak ayı içinde başlamıştı. 2 Aralık 1946 III. Milli Eğitim Şûrası toplandı. 4 Aralık 1946 Erzurum Ticaret Borsası kuruldu. 16 Aralık 1946 "Türkiye Sosyalist Emekçi ve Köylü Partisi" ile Türkiye Sosyalist Partisi ve İstanbul'da yayınlanan altı gazete kapatıldı. 19 Şubat 1947 Türkiye, Uluslararası Para Fonu'na (IMF) kabul edildi. 20 Şubat 1947 İşçi ve işveren sendikalarının kurulmasına ilişkin yasa kabul edildi. 12 Mart 1947 ABD'nin Yunanistan'la birlikte Türkiye'ye yardım yapacağı açıklandı. Bu yardımdan ilerde "Marshall yardımı" olarak sözedilecek. 22 Nisan 1947 ABD Senatosu, Türkiye'ye 100 milyon dolarlık yardımı kabul edildi. 20 Mayıs 1947 Rize Çay Fabrikası üretime başladı. 22 Mayıs 1947 Maliye Bakanlığı yabancı sermayenin dış transferinde yetkili kılındı. 29 Mayıs 1947 Rize Çay Fabrikası ürünlerinden 20 tonluk ilk ihracat yapıldı. 7 Temmuz 1947 Gaziantep Şarap Fabrikası üretime başladı. 12 Temmuz 1947 Türk-ABD Yardım Antlaşması imzalandı. 21 Eylül 1947 Kozlu'daki kömür ocaklarında grizu patlaması sonucu 48 işçi öldü. 16 Aralık 1947 Palu Genç demiryolu ulaşıma açıldı. 1 Ocak 1948 Çobanbey-Nusaybin ve Derbesiye-Mardin demiryolları devletleştirildi. 30 Ocak 1948 Adana'da yeni bir banka "Akbank" kuruldu. Sermayesi 5 milyon 700 bin lira olan bankanın kurucuları Hacı Ömer Sabancı ile Çukurovalı genç işadamları. Adı "Adana'daki Kayserililer" sözcüklerinin başharflerinden oluşan bankanın genel merkezi 1954 yılında İstanbul'a nakledilecek. 21 Şubat 1948 Türkiye'de ilk yerli ampulü üretecek "General Elektrik Türk Anonim Ortaklığı"nın kuruluşuna Bakanlar Kurulu tarafından izin verildi. Kuruluş sermayesi 3 milyon olan şirketin ortakları Türkiye İş Bankası AŞ, International General Electric Company, Vehbi Koç, Fazıl Öziş ve Türk Tecim Anonim Sosyetesi. 23 Mart 1948 ABD Senatosu Türkiye'ye 75 milyon dolar yardım yapılmasını kararlaştırdı. 15 Nisan 1948 "Avrupa İktisadi İşbirliği Kuruluş Belgesi" Paris'te Türkiye'nin de katıldığı 16 devlet arasında imzalandı. 1 Mayıs 1948 Hürriyet Gazetesi Sedat Simavi yönetiminde yayın hayatına girdi. Kuruluş 20 Aralık 1960 tarihinde anonim şirket oldu. Yayın alanında faaliyet gösteriyor. 3 Haziran 1948 Amasya'yı sel bastı, 92 kişi boğularak canverdi. 8 Temmuz 1948 Toprağı olmayan üreticilere Hazine topraklarının dağıtımını öngören kanun kabul edildi. Türkiye'nin OEEC'ye ilişkin sšzleşmenin onaylanması hakkında kanun TBMM'de kabul edildi. OEEC 1960'da yerini OECD'ye bırakacaktır. 19 Temmuz 1948 "Millet Partisi" kuruldu. 22 Temmuz 1948 16 yaşından küçük çocukların ağır ve tehlikeli işlerde çalıştırılması yasaklandı. 2 Ağustos 1948 Narlı-Maraş demiryolu hattı ulaşıma açıldı. 16 Ağustos 1948 "Türkiye Genel Sigorta AŞ" kuruldu. 30 Ekim 1948 Ankara Etimesgut'da kurulan "uçak motor fabrikası" hizmete girdi. 6 Kasım 1948 Köprüağzı-Maraş demiryolu ulaşıma açıldı. 23 Kasım 1948 İstanbul'da Türkiye İktisat Kongresi toplandı. 10 Aralık 1948 Türkiye, İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi'ni imzaladı. 4 Nisan 1949 Kuzey Atlantik Paktı (NATO) kuruldu. Bu konudaki antlaşma Washington'da 12 ülkenin temsilcileri tarafından imzalandı. 5 Mayıs 1949 Avrupa Konseyi 10 devletin katılımıyla Strasbourg'da kuruldu. 20 Mayıs 1949 Filyos Ateş Tuğla Fabrikası kuruldu. Zonguldak'ın Filyos ilçesinde kurulu olan ve ateş tuğla adı verilen dayanıklı tuğla üretimi yapan fabrika uzun süre Sümerbank'ın bünyesinde faaliyet gösterdikten sonra geçtiğimiz yıl özelleştirildi. 24 Mayıs 1949 Güney Demiryolları Anonim Ortaklığı tüm tesisleriyle birlikte Devlet Demiryolları'na devredildi. 31 Mayıs 1949 Milletlerarası İktisadi İşbirliği Teşkilatı kuruldu. 1 Haziran 1949 Sümerbank "Nazilli Basma Sanayi Müessesesi" kuruldu. 2 Haziran 1949 Mali yılbaşının 1 Mart'a alınmasına ilişkin kanun kabul edildi. 3 Haziran 1949 Gelir Vergisi Kanunu yürürlüğe girdi. 8 Haziran 1949 Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kuruluş Kanunu kabul edildi. 6 Temmuz 1949 "Devlet Üretme Çiftlikleri Genel Müdürlüğü" kuruluş kanunu kabul edildi. 12 Temmuz 1949 Muş Devlet Üretme Çiftliği kuruldu. 8 Ağustos 1949 Türkiye ve Yunanistan, Strasbourg'ta yapılan toplantıda Avrupa Konseyi üyeliğine kabul edildi. 16 Ağustos 1949 Erzurum kombinasının temeli atıldı. 17 Ağustos 1949 Erzurum, Bingöl ve ilçesi Karlıova'da 6.7 şiddetindeki depremde 450 kişi öldü, 1500'ü aşkın ev yıkıldı. 21 Eylül 1949 Erzurum-Hasankale demiryolu ulaşıma açıldı. 12 Aralık 1949 TBMM, Avrupa Konseyi'ne katılma kararını onayladı. 28 Aralık 1949 Yeni Ankara-Konya karayolu ulaşıma açıldı. 2 Ocak 1950 Gelir Vergisi Kanunu'nun uygulanmasına başlandı. 4 Ocak 1950 Hastalık Sigortası Kanunu kabul edildi. 7 Ocak 1950 Karabük Demir Çelik İşletmeleri'nde yeni kurulan "Zeynep" adındaki yüksek fırın ateşlendi. 16 Şubat 1950 Tek dereceli gizli oy ve açık tasnif esaslarını taşıyan çoğunluk sistemine dayalı Seçim Kanunu kabul edildi. 1 Mart 1950 Maliye Bakanlığı özel sektörün 300 milyonu geçmeyen borçlarına kefil oldu. 8 Mart 1950 "Makina ve Kimya Endüstrisi Kurumu" kuruluş kanunu kabul edildi. Türkiye Ticaret Odaları Borsaları Birliği Kanunu kabul edildi. 13 Nisan 1950 "Vakıflar Bankası" kuruldu. Bankanın kuruluş sermayesi 50 bin lira. 19 Nisan 1950 Susurluk Şeker Fabrikası'nın temeli atıldı. 3 Mayıs 1950 Milliyet Gazetecilik şirketi kuruldu. Kuruluş 16 Ocak 1960'ta anonim şirket oldu. Dergi, gazete ve kitap yayını yapıyor. 14 Mayıs 1950 Milletvkili genel seçimleri yapıldı. Seçimi ezici bir çoğunlukla kazanan Demokrat Parti, tam 27 yıl süren tek parti dönemine son vererek iktidara geldi. 22 Mayıs 1950 - 18 Mayıs 1960 TBMM, 9. dönem çalışmalarının ilk günü İstanbul Milletvekili Celal Bayar'ı 66'ya karşı 387 oyla Cumhurbaşkanlığı'na seçti. Yeni hükümeti kurmakla İstanbul Milletvekili Adnan Menderes görevlendirildi. 2 Haziran 1950 Türkiye Sınai Kalkınma Bankası kuruldu. Kuruluş kalkınma ve yatırım bankacılığı alanında hizmet veriyor. 23 Haziran 1950 TC Turizm Bankası (TURBAN) kuruldu. 25 Haziran 1950 Sovyetler'in desteğini alan Kuzey Kore Güney Kore'ye saldırdı. 27 Haziran 1950 Amerika Güney Kore'nin yanında savaşa müdahale etti. 4 Temmuz 1950 Türkiye ile İsrail arasında ticaret antlaşması imzalandı. 22 Temmuz 1950 Taşkızak Tankeri denize indirildi. 25 Temmuz 1950 Bakanlar Kurulu, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin talebi üzerine, Kore'ye 4500 kişilik bir birlik gönderilmesine karar verdi. 4 Ağustos 1950 "Türkiye Sanayi Kalkınma Bankası" kuruldu. 7 Ağustos 1950 Çemintaş İzmir Çimento Fabrikası kuruldu. Ege Bölgesi'nin ilk, Türkiye'nin 6. çimento fabrikası olarak biri ön ısıtmalı biri kuru sistem olmak üzere iki döner fırına sahip. 16 Eylül 1950 Türkiye "Uluslararası ana trafik yolları yapım antlaşmasını" imzaladı. 19 Eylül 1950 Avrupa Tediye Birliği Antlaşması imzalandı. 20 Eylül 1950 Kore'ye gönderilecek askeri birliğimizin 500 kişilik ilk kafilesi İskenderun'dan gemiyle hareket etti. 21 Eylül 1950 Marshall Planı Türkiye Komitesi'yle "Sarıyer Barajı"nın yapımı için antlaşma imzalandı. 30 Eylül 1950 Avrupa Birliği'ne dahil ülkelerden ithalat serbest bırakıldı. 17 Ekim 1950 500 kişilik ilk Türk askeri birliği Kore'ye vardı ve Pusan'da karaya çıktı. 22 Ekim 1950 Cumhuriyetin beşinci genel nüfus sayımı yapıldı. 20 milyon 934 bin 670 kişiyiz. 4 Kasım 1950 "İnsan Haklarını ve Ana Hürriyetlerini Koruma Antlaşması"nı Türkiye imzaladı. 10 Ocak 1951 Hasankale-Horasan demiryolu ulaşıma açıldı. 5 Şubat 1951 Türkiye ile İsrail arasında "Hava Ulaştırma Antlaşması" imzalandı. 1 Mart 1951 "Hastalık Sigortası" Kanunu yürürlüğe girdi. 15 Mart 1951 İzmir Radyosu yayına başladı. 20 Mart 1951 Türkiye ile İran arasında "Ticari Hava Servisleri Antlaşması" imzalandı. 24 Mart 1951 "BOSSA Ticaret ve Sanayi İşletmeleri T.A.Ş" kuruldu. 1 milyon lira sermayeli şirketin en büyük ortağı Ömer Sabancı Holding. İlk ürün 31 Temmuz günü piyasaya çıkacak. 21 Nisan 1951 Türkiye "Gümrük Tarifeleri ve Ticaret Genel Antlaşması"nı (GATT) imzaladı. 18 Temmuz 1951 Türkiye'nin Batı Almanya ile savaş halinin sona erdirilmesine ilişkin yasa kabul edildi. 26 Temmuz 1951 Narin Tekstil A.Ş kuruldu. Halit Narin'in sahibi olduğu şirket Çorlu'da kumaş üretimi ve ihracatı yapıyor. 1 Ağustos 1951 Ekonomi ve Ticaret Bakanı Muhlis Ete'nin teklifi üzerine TBMM'de öncelikle görüşülen "Yabancı Sermayeyi Teşvik Kanunu" kabul edildi. 9 Ağustos 1951 "Ücretli Hafta Tatili" kanunu yürürlüğe girdi. İşçiler resmi tatil günleriyle hafta tatilinde çalıştıkları yerlerden yarım yevmiye alacaklar. 10 Ağustos 1951 500 milyon sermayeli "Denizcilik Bankası" kuruluş kanunu kabul edildi. Kuruluş 1 Mart 1952 günü faaliyete geçecek. 25 Ekim 1951 Türkiye Vagon Sanayi A.Ş kuruldu. Adapazarındaki fabrikada TCDD'nin vagon ihtiyacı üretiliyor. 19 Kasım 1951 Yapı Kredi Bankası, sermayesini 4 milyon liradan 8 milyon liraya çıkardı. 24 Kasım 1951 Eczacıbaşı İlaç Sanayi kuruldu. İnsan sağlığıyla ilgili ilaçlar, veteriner ilaçları ve sağlık bakım ürünleri üreten firma, ailenin 100 yıllık geleneğini sürdürüyor. 31 Aralık 1951 Güney Sanayi A.Ş Adana'da kuruldu. İş Bankası'nın kurduğu ve kurulduğunda Türkiye'nin en büyük tekstil tesislerine sahip olan Güney Sanayi, bankanın tekstilden çekilmesiyle Başer Holding'e satıldı. Halen bu grubun bünyesinde iplik ve kumaş üretimine devam ediyor. 3 Ocak 1952 Erzurum, Pasinler ve Horasan'da deprem 106 kişi öldü. 26 Ocak 1952 "Altınyıldız Mensucat Türk Anonim Ortaklığı" kuruldu. Ahmet ve Nazım Sadıkoğlu, Hasan Boyner, İsmail Boyner, Fazıl Boyner-Ali Osman Boyner tarafından kurulan ortaklığın kuruluş sermayesi 1.5 milyon lira. Altınyıldız 1965 yılında konfeksiyon üretimine başladı. Fabrika bugün kombine yünlü mensucat ve konfeksiyon üretiyor. 30 Ocak 1952 Kibritte devlet tekeli kaldırıldı. Artık özel sektör de kibrit imal edebilecek. 5 Şubat 1952 İstanbul Ticaret Odası'ndan ayrılan 750 kişi "İstanbul Sanayi Odası"nı kurdu. 1 Mart 1952 5842 sayılı yasayla bir iktisadi devlet teşekkülü olarak kurulan "Denizcilik Bankası" çalışmalarına başladı. 8 Mart 1952 Ticaret ve Sanayi Odaları, Borsaları Kanunu kabul edildi. 31 Mart 1952 Yapı Kredi Bankası'nın sermayesi 10 milyon lira yükseltildi. 3 Nisan 1952 Ankara'da kurulan "Pastörize Yağ Fabrikası" üretime başladı. 2 Mayıs 1952 Karabük Demir ve Çelik Fabrikaları İkinci Yüksek Fırını hizmete girdi. 8 Mayıs 1952 Taç Sanayi kuruldu. İzmir'de entegre tekstil tesislerinde her türlü konfeksiyon ve iplik üretimi yapıyor. 19 Haziran 1952 Kömür madenlerinde çalışan işçilerin askerlikten muaf tutulmalarına ilişkin yasa kabul edildi. 30 Temmuz 1952 Ankara'da Sendikalar Birliği (Türk-İş) kuruldu. 28 Ağustos 1952 "Et ve Balık Kurumu" kuruldu. Kuruluş çalışmalarına resmen 1 Ocak 1953 günü başlayacak. 12 Eylül 1952 Adapazarı Şeker Fabrikası'nın temeli atıldı. 1 Ekim 1952 Aksu İplik Dokuma kuruldu. Entegre yünlü ve sentetik tekstil imalatı yapan firma 1979 yılından bu yana Çerkezköy'de 75 bin metrekaresi kapalı 471 bin metrekarelik alanda üretim yapıyor. 4 Ekim 1952 Elazığ İplik Fabrikası'nın temeli atıldı. 13 Kasım 1952 Avrupa İktisadi İşbirliği Konseyi, dış ticaret açığımızı kapatmak için Türkiye'nin talebi üzerine 20 milyon 400 bin dolarlık kredi tahsis etti. 23 Kasım 1952 Eczacıbaşı Levent İlaç Fabrikası törenle üretime başladı. Uluslararası alanda sağlık hizmetine giren en son buluşlar fabrikada üretiliyor. 1 Ocak 1953 Et ve Balık Kurumu çalışmaya başladı. 5 Ocak 1953 İstanbul Bakırköy'de Ünilever Firması'nın yemeklik yağ üretecek fabrikası Cumhurbaşkanı Celal Bayar tarafından açıldı. 31 Ocak 1953 Batman rafinerisinin yapımı için Amerikan Ralp M. Parson firmasıyla antlaşma yapıldı. 7 Şubat 1953 Akbank'ın sermayesi 5 milyon 700 bin liradan 15 milyon liraya çıkarıldı. 16 Şubat 1953 Türkiye-ABD telefon hattı açıldı. 28 Şubat 1953 Ankara'da Türkiye, Yunanistan ve Yugoslavya arasında "Balkan Paktı" imzalandı. (Ankara Paktı olarak da bilinir.) 6 Mart 1953 Türkiye ile Birleşmiş Milletler arasında "Teknik Yardım Antlaşması" imzalandı. Antlaşma imar ve iskân konusunda Türkiye'ye yardım yapılmasını öngörüyor. 18 Mart 1953 Gönen, Pazar, Çan ve Yenice ilçelerinde meydana gelen depremde 10 bine yakın bina yıkıldı, 265 kişi öldü. 5 Mayıs 1953 "Milli Korunma Kanunu" yürürlükten kaldırıldı. 11 Mayıs 1953 "Karayolları Trafik Kanunu" kabul edildi. 12 Mayıs 1953 Sarıyer Barajı Çevirme Tüneli, Cumhurbaşkanı Celal Bayar tarafından açıldı. 13 Mayıs 1953 "Turizm Endüstrisini Teşvik Kanunu" kabul edildi. 28 Mayıs 1953 "Türk Ekspres Bank" faaliyete geçti. 4 Haziran 1953 Amerika ile Türkiye arasında Kırıkkale'de NATO için cephane yapılmasına ilişkin antlaşma imzalandı. Türkiye ile Hindistan arasında Ticaret Antlaşması imzalandı. 5 Haziran 1953 Adapazarı Şeker Fabrikası kuruldu. Bölgede üretilen pancarı işleyerek şeker üretiyor. 19 Haziran 1953 Eskişehir'de yeni gar binasının temeli atıldı. 24 Haziran 1953 "Milli Prodüktive Merkezi" kuruldu. Merkez ülke ekonomisinde verimliliği artırmak için alınacak tedbirler konusunda çalışmalar yapacak. 3 Temmuz 1953 Osmanlı Bankası'nın imtiyaz süresi 1 Mart 1975'e kadar uzatıldı. 7 Temmuz 1953 Seyhan Barajı ihale edildi. 13 Temmuz 1953 "PTT İşletmesi Genel Müdürlüğü" kuruluş kanunu kabul edildi. 21 Temmuz 1953 Türkiye telif haklarının korunmasına ilişkin "Bern Antlaşması"nı imzaladı. 22 Temmuz 1953 "T.C. Devlet Demiryolları İşletmesi" kanunu kabul edildi. 29 Temmuz 1953 "Devlet Demiryolları İşletmesi" 6186 sayılı kanunla Kamu İktisadi Devlet Kuruluşu statüsüne alındı. 1 Ağustos 1953 Yeşilköy Havaalanı yeni tesisleri hizmete girdi. 9 Ağustos 1953 Isparta Havaalanı açıldı. 15 Ağustos 1953 Türkiye ile Mısır arasında Ticaret Antlaşması imzalandı. 6 Eylül 1953 Balıkesir İplik Dokuma Fabrikası'nın temeli atıldı. 12 Eylül 1953 Ağrı Havaalanı ulaşıma açıldı. 13 Eylül 1953 Amasya ve Konya Şeker Fabrikalarının temeli Cumhurbaşkanı Celal Bayar tarafından atıldı. 19 Eylül 1953 Çanakkale Havaalanı ulaşıma açıldı. 11 Ekim 1953 Adapazarı Şeker Fabrikası üretime başladı. 12 Ekim 1953 Şekerbank "Pancar Kooperatifleri Bankası" adıyla Eskişehir'de kuruldu. (Banka genel merkezi 1956 yılında Ankara'ya taşınacak ve Şekerbank adını alacaktır.) 26 Ekim 1953 Gaziantep-Narlı Demiryolu ulaşıma açıldı. 31 Ekim 1953 Devrekâni Hidroelektrik Santralı üretime başladı. 2 Kasım 1953 Ankara Çimento Fabrikası'nın temeli Cumhurbaşkanı Bayar tarafından atıldı. 2 Kasım 1953 Birlik Mensucat AŞ kuruldu. Kayseri'deki fabrikasında iplik, ham bez ve havlu üretimi yapan firma ABD de dahil olmak üzere çok sayıda ülkeye ihracat yapıyor. 15 Kasım 1953 Demirbank kuruldu. Demirbank bugün 1282 personeli ile orta büyüklükteki bankalardan birisidir. 8 Aralık 1953 Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü kuruldu. 21 Aralık 1953 Serbest bölgeler kurulmasına ilişkin kanun TBMM'de kabul edildi. 1 Ocak 1954 "Türkiye Şilepçilik İşletmesi" kuruldu. İşletme Müdürlüğüne Kaptan Asım Alınıak, yardımcılığına ise Fadıl Sarımsakçı getirildi. İşletmenin elinde 13 şilep bulunuyor. 11 Ocak 1954 Vakıflar Bankası Kuruluş Kanunu kabul edildi. 1953 yatırım bütçesi açığını kapatmak amacıyla 125 milyon liralık iç istikraz yapılmasına ilişkin tasarı kabul edildi. 11 Ocak 1954 Şeker Fabrikası Malatya'da kuruldu. Bölge üreticilerinden aldığı pancarı işleyerek şeker üretiyor. 18 Ocak 1954 Yabancı Sermayeyi Teşvik Kanununun bazı hükümleri değiştirilerek liberalleştirildi. 27 Ocak 1954 Kurucuları arasında Hikmet Bayur, Kenan Öner, Ahmet Tahtakılıç ve Osman Bölükbaşı'nın bulunduğu Millet Partisi kapatıldı. Parti 20 Temmuz 1948 günü çeşitli görüş ayrılıkları yüzünden DP'den ayrılanlar tarafından kurulmuştu. 7 Mart 1954 Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı Kuruluş Kanunu ve Petrol Kanunu kabul edildi. 10 Mart 1954 Türkiye UNICEF'e (Birleşmiş Milletler Çocuk Fonu) kabul edildi. 12 Mart 1954 TBMM seçimlerin yenilenmesini kabul etti. 16 Mart 1954 Petrol Dairesi Kuruluş Kanunu kabul edildi. 25 Mart 1954 Ticaret Bakanlığı'nca hazırlanan yeni kâr hadleri kararnamesi yürürlüğe girdi. Kararname, malların elden ele geçirilerek fiyat artışlarını önlemeyi öngörüyor. 31 Mart 1954 Türkiye Demir Çelik Fabrikaları'nın haddehane, çelikhane ek tesislerinin temeli atıldı. 1 Nisan 1954 İstanbul'da Migros kuruldu. Firmanın adı yarı toptan anlamına geliyor. Sermayesinin bir bölümü İsviçre'deki Migros Kooperatifler Birliği tarafından karşılanan Migros aracıları ortadan kaldırarak doğrudan üreticiden aldığı ürünleri halka ucuz olarak sağlamak amacıyla self-servis satış mağazaları ve gezici kamyonları ile şehrin çeşitli semtlerinde satış pazarları kuruyor. (1975 yılında İsviçreli ortakların paylarını Türk ortaklara bırakmasıyla şirkette etkin bir duruma gelen Koç Holding'e bağlanacak, satış mağazalarının yanı sıra süpermarketler açacaktır.) 4 Nisan 1954 Mersin Limanı'nın yapımı ihale edildi. 18 Nisan 1954 İstanbul'da Haydarpaşa ve Salıpazarı Liman tesislerinin temeli atıldı. 19 Nisan 1954 Susurluk Şeker Fabrikası'nın temeli Cumhurbaşkanı Bayar tarafından atıldı. 21 Nisan 1954 İzmit'teki üçüncü kâğıt fabrikası, Cumhurbaşkanı Bayar'ın katıldığı törenle üretime başladı. 24 Nisan 1954 İskenderun Suni Gübre Fabrikası'nın temeli atıldı. 25 Nisan 1954 Mersin Limanı'nın temeli Cumhurbaşkanı Celal Bayar tarafından atıldı. 26 Nisan 1954 Burdur Şeker Fabrikası'nın temeli atıldı. 2 Mayıs 1954 Genel seçimler yapıldı. DP ikinci kez iktidarda. 25 Mayıs 1954 Osmanlı döneminden kalan "Duyun-u Umumiye" çerçevesi içindeki borcun tamamı ödendi. 3 Haziran 1954 Gülbirlik kuruldu. Isparta'nın en önemli geçim kaynağı olan gül çiçeğini üreticiden alıp işleyen ve üretici kooperatifi olarak faaliyet gösteren Gülbirlik ihracat da yapıyor. 22 Haziran 1954 "Devlet Malzeme Ofisi" kuruldu. Devletin ihtiyaç duyduğu maddeleri ve malzemeleri bu kuruluş sağlayacak. 23 Haziran 1954 Türkiye ile Amerika arasında NATO ile ilgili ithalatta vergi muafiyeti için antlaşma yapıldı. 24 Haziran 1954 Amerika'nın en büyük zırai araçlar üreten firması "Minneapolis-Moline" ile Türkiye'de traktör üretimi konusunda antlaşma yapıldı. 2 Temmuz 1954 Bossa T.A.Ş kuruldu. Sabancı Holding tarafından kurulan Bossa'nın Adana'da beş ayrı tesisi bulunuyor. Bu tesislerde Denim kumaştan havlu ve ev tekstiline kadar birçok alanda üretim yapılıyor. 15 Temmuz 1954 İzmir'de liman işçileri yasağı delerek grev yaptı. Grevci işçilerden 24'ü tutuklandı. 5 Ağustos 1954 Yapı Kredi Bankası'nın sermayesi 10 milyondan 15 milyon liraya çıkarıldı. 9 Ağustos 1954 Türkiye, Yunanistan ve Yugoslavya arasında "İttifak, işbirliği ve karşılıklı yardım antlaşması" imzalandı. 22 Ağustos 1954 Çorum Çimento Fabrikası'nın temeli atıldı. 16 Eylül 1954 Afyon Çimento Fabrikası'nın temeli atıldı. 17 Eylül 1954 Tunçbilek Termik Santralı'nın temeli atıldı. 18 Eylül 1954 Eskişehir Çimento Fabrikası'nın temeli atıldı. 19 Eylül 1954 Konya Şeker Fabrikası'nın temeli atıldı. 20 Eylül 1954 Ereğli Bez Fabrikası üretime başladı. Ayrancı Barajı'nın temeli atıldı. 21 Eylül 1954 Amasya Şeker Fabrikası üretime başladı. 26 Eylül 1954 Gökpınar ve Denizli Elektrik Santralı işletmeye açıldı. 3 Ekim 1954 Darende Elektrik Santralı hizmete girdi. 5 Ekim 1954 Adana Çimento Fabrikası kuruldu. Çimento, hazır beton imalatı yapan şirketin bugün kayıtlı sermaye tavanı 5 trilyon 500 milyar lira. 8 Ekim 1954 Giresun Limanı'nın temeli atıldı. 11 Ekim 1954 Cevher Döküm AŞ kuruldu. İzmir'de faaliyet gösteren şirket dünyaca ünlü otomotiv markalarına jant ve oto yedek parça üretimi gerçekleştiriyor. 4 Kasım 1954 Kütahya Şeker Fabrikası kuruldu. Bölgede üretilen pancarı işleyerek şeker üretimi yapıyor. 11 Kasım 1954 İstanbul'un Anadolu yakasındaki "Üsküdar Halk Tramvayları Şirketi" fesih kararı aldı. Tesisler belediyeye devredilecek. 24 Kasım 1954 Kütahya Şeker Fabrikası üretime başladı. 26 Kasım 1954 Kapalıçarşı tarihinin en büyük felaketine uğradı. Elektronik kontağından çıkan yangın sonucu 1200 dükkân yandı. 24 Aralık 1954 Çukurova Elektrik Şirketi kuruldu. Kuruluş enerji üretimi, iletimi ve dağıtımı alanında çalışıyor. 1988 yılından bu yana Enerji Bakanlığı ile yapılan bir anlaşma uyarınca "görevli şirket" olarak Çukurova bölgesinde enerji ihtiyacının yüzde 39'unu karşılıyor. 23 Ocak 1955 Zonguldak kömür ocaklarında grizu patlaması sonucu 61 madenci göçük altında kalarak canverdi. 27 Ocak 1955 "Yakın ve Ortadoğu Çalışma Enstitüsü" açıldı. 29 Ocak 1955 Türkiye ile İtalya arasında "İktisat ve Teknik İşbirliği Antlaşması" imzalandı. 4 Şubat 1955 Yeni Mudanya İskelesi açıldı. 13 Şubat 1955 Piyasada oto yedek parçası, röntgen filmi, naylon ipliği bulunmaz oldu. Bulunabilenler de karaborsada yüksek fiyata satılıyor. 14 Şubat 1955 İktisat ve Ticaret Vekâletleri, tops ve yapağı sıkıntısını önlemek amacıyla 4 milyon tutarında transfer emri verdi. İhtiyaç sahiplerine dağıtım şekli yünlü sanayi komitesince tespit edilecek. Yeni Alsancak Limanı'nın temeli Başbakan Adnan Menderes tarafından atıldı. 17 Şubat 1955 Tekstil sanayiinde ekonomik kriz Tops yokluğu nedeniyle 33 fabrika üretime ara verdi ve kapanmak zorunda kaldı. Bini aşkın işçi işsiz kaldı. 23 Şubat 1955 Sermayesinin yarı hissesi devlete ait olan işletmelerle fabrika, şirket gibi işyerlerinde çalışan işçilere verilmesi kararlaştırılan birer maaş tutarındaki ikramiyelerin dağıtımına başlandı. 24 Şubat 1955 Türkiye-Irak karşılıklı işbirliği antlaşması Bağdat'da imzalandı. Bu antlaşma Bağdat Paktı'nın bir parçasını oluşturuyor. 4 Mart 1955 Türk-Amerikan işbirliğiyle kurulan Minneapolis Moline Türk Traktör ve Ziraat Makinaları Fabrikası Ankara'da açıldı. 7 Mart 1955 Trikotaj sanayiinde üretim yün yokluğu nedeniyle haftada 3 güne düştü. 10 Mart 1955 Şekerli maddeler imalatçılarının geniş ölçüde şeker stok ederek halka tahsis edilen miktardan kaçırdıkları belirlendiğinden, nüfus başına ayda bir kilo şeker dağıtımına başlandı. Dağıtımda muhtarlıkların hazırlayacağı listeler esas alınıyor. 21 Mart 1955 Yalnız özel inşaatlarla resmi dairelere uygulanmak üzere yerli demir fiyatlarına yüzde 20-50 arasında zam yapıldı. Zamma rağmen Karabük demiri ithal demirle karaborsa demirden daha ucuz fiyata satılacak. Bu zam sanayicilere uygulanmayacak. 23 Mart 1955 Demirköprü Gediz Barajı ve hidroelektrik santralının temeli Başbakan Adnan Menderes tarafından atıldı. 3 Nisan 1955 Antalya Dokuma Sanayi TAŞ kuruldu. 6 Nisan 1955 Tamek Gıda AŞ kuruldu. Bursa'da salça, reçel, konserve vb. gıda maddeleri üreten firma önemli miktarda ihracat gerçekleştiriyor. 15 Nisan 1955 Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı, petrol arama izni aldı. 24 Nisan 1955 Hirfanlı Baraj ve Hidroelektrik Santralı'nın temeli atıldı. 9 Mayıs 1955 Barut, silah ve ispirtoda devlet tekeli kaldırıldı. 13 Mayıs 1955 "Türkiye Selüloz ve Kâğıt Fabrikaları İşletmesi" Kanunu kabul edildi. "Türkiye Demir ve Çelik İşletmeleri" Kuruluş Kanunu kabul edildi. Türkiye La Haye'de kurulan Milletlerarası Beratlar Enstitüsü'ne katıldı. 18 Mayıs 1955 Çırağan Sarayı Emekli Sandığı'na devredildi. 21 Mayıs 1955 "Türk Havayolları Anonim Ortaklığı" kuruluş kanunu kabul edildi. 3 Haziran 1955 İstanbul'da Göksu'nun üzerinde yapılan Elmalı Barajı açıldı. 10 Haziran 1955 Emekli Sandığı ile Amerikan Hilton Otelciliğin müştereken yaptırdıkları İstanbul Hilton Oteli açıldı. 11 Haziran 1955 Amerika Türkiye'nin 300 milyon dolarlık kredi talebini geri çevirdi. Amerika'nın 30 milyon dolarlık ek yardım yapacağı açıklandı. Böylece bu ay sonu nihayetinde 1954-55 dış yardım tutarı 100 milyon dolara yükseldi. 21 Haziran 1955 Divriği Demir Madenleri İşletmesi ETİBANK'dan ayrılarak Türkiye Demir ve Çelik İşletmeleri Genel Müdürlüğü'ne bağlandı. 22 Haziran 1955 "Denizcilik Bankası Deniz Nakliyat TAO" kuruldu. 14 Temmuz 1955 Hükümet aldığı kararla birçok ihtiyaç maddesinin satışını yarın akşama kadar yasakladı. Satışı yasaklanan mallar arasında her çeşit oto lastiği, kalay, demir, boru, çivi, levha teneke, nal mıhı ve kauçuk var. Bu maddeleri ellerinde bulunduranlar 15 Temmuz Cuma akşamına kadar mülki amirlere stok bildiriminde bulunacak. İkinci bir emre kadar beyannamede gšsterilen malların satışı, nakli, devri yasaklandı. 18 Temmuz 1955 İktisat ve Ticaret Vekili Sıtkı Yırcalı, beyannamelerle belirlenen stok miktarını açıkladı. Aralarında inşaat çivisi, nal mıhı, kalay ve demir bulunan bazı cins malların ülkenin beş aylık ihtiyacını karşılayacak miktarda olduğu bildirildi. Bu arada istifçilik ve vurgunculuğun önlenmesi için alınan kararların uygulanmasına ilişkin 3 numaralı sirküler yayınlandı. Satışı ve nakli menedilen mallarda ellerinde bulunduranlar, ithalatçı ve toptancılar beyannamelerinde bildirdikleri malları ancak İktisat ve Ticaret Vekaleti'nin görevlendireceği teşekküllerin vereceği belgelerle satabilecek. 20 Temmuz 1955 Amerikan Parsons Şirketi tarafından 1.5 yıl içinde kurulan ve 60 milyon liraya malolan Batman Petrol Rafinerisi deneme üretimine başladı. 23 Temmuz 1955 Kütahya Azot Fabrikası'nın temeli dün törenle atıldı. 25 Temmuz 1955 İzmit Dikişli Boru Fabrikası'nın temeli atıldı. 1 Ağustos 1955 Adapazarı Şeker Fabrikası üretime başladı. 5 Ağustos 1955 Türkiye Avrupa Para Antlaşması'na katıldı. 10 Ağustos 1955 Hileli yollarla yapılan otomobil ithalatını önlemek için bazı tedbirler alındı. Maliye Bakanlığı'nın tebliğine göre Türkiye'ye bedelsiz olarak otomobil ve benzeri nakil vasıtalarının ithal edilebilmesi için bunların Türkiye'ye sevkinden önce bakanlıktan izin alınacak. Türkiye'ye sevkinden önce izin alınmamış olan otomobil ve benzeri motorlu araçların ithaline izin verilmeyecek. 21 Ağustos 1955 4 bin hatlık İzmir otomatik telefon santralı hizmete girdi. 6-7 Eylül 1955 Atatürk'ün Selanik'te doğduğu eve bomba atıldığı yolundaki haber İstanbul'da halkın galeyana gelmesine yolaçtı. Saat 18.30'da kafileler halinde ve "Atatürk'e bomba atanlara ölüm" "Kıbrıs Türktür" sloganları atarak İstiklal Caddesi'nde toplanan kalabalık, Rum vatandaşlara ait dükkânlara Türk bayrağı asılmasını istedi. Bazı işyerleri bayrak asmayınca kalabalık kışkırtıcıların yönlendirmesiyle tahrip etmeye bazıları da yağmalamaya başladı. Rumlar'a ait aralarında Mayer, Lion, Franguli, Elişi mağazalarının da bulunduğu 862 dükkân ve iş yeri tahrip edildi, 29 kilise ateşe verildi, bunlardan 7'si tamamen yandı. Cihangir, Sultanhamam, Tahtakale ve Beyazıt'ta süren olaylar askerin müdahalesiyle ve zorlukla bastırılabildi. Sonuç 1 ölü ellisi ağır olmak üzere yüzü aşkın yaralı. Olaylardan sonra 2057 kişi yakalanarak gözaltına alındı. 10 Eylül 1955 İçişleri Bakanı Namık Gedik ile İstanbul Emniyet Müdürü Alaaddin Eriş görevlerinden istifa etti. Gedik'in yerine Milli Savunma Bakanı Ethem Menderes atandı. 12 Eylül 1955 Olaylar nedeniyle olağanüstü toplanan TBMM, üç şehirde ilân edilen sıkıyönetimi 6 ay süreyle uzattı. 14 Eylül 1955 8 yıldan beri uygulanmakta olan "Türk parasının kıymetini koruma" hakkındaki 13 sayılı karar, Bakanlar Kurulu tarafından günün şart ve gereklerine göre değiştirilerek yeniden düzenlendi. Düzenleme döviz kaçakçılığını, hileli ve bedelsiz yollardan mal ithalini önlemeyi amaçlıyor. 23 Eylül 1955 Burdur Şeker Fabrikası üretime başladı. 28 Eylül 1955 Susurluk Şeker Fabrikası üretime başladı. 30 Eylül 1955 Migros Türk İstanbul'da faaliyete geçti. 5 Ekim 1955 Soma Termik Santralı'nın temeli atıldı. 6 Ekim 1955 Aydın Dokuma ve Söke Çimento Fabrikaları'nın temeli atıldı. 7 Ekim 1955 Kemer Baraj ve Hidroelektrik Tesisleri'nin temeli atıldı. 13 Ekim 1955 Mannesman Boru Fabrikası İzmit'te kuruldu. Sümerbank ve Mannesman ortaklığı ile kurulan fabrika, boru üretimi yapıyor. 23 Ekim 1955 Altıncı Genel Nüfus Sayımı yapıldı. Türkiye'nin nüfusu 24 milyon 64 bin 763 kişi olarak belirlendi. 25 Ekim 1955 Elazığ Çimento Fabrikası hizmete girdi. 26 Ekim 1955 Genç-Muş Demiryolu ulaşıma açıldı. 2 Kasım 1955 Yeni Eskişehir Garı hizmete girdi. 6 Kasım 1955 Kayseri Şeker Fabrikası üretime başladı. 11 Kasım 1955 Ankara Esenboğa Havaalanı yeni tesisleri hizmete girdi. 25 Kasım 1955 1954 yılında geçirdiği büyük yangın felaketinden sonra onarımına başlanan Kapalıçarşı açıldı. 20 Aralık 1955 "Hürriyet Partisi" kuruldu. Genel Başkanı Ekrem Hayri Üstündağ. Kısa bir süre sonra Fevzi Lütfi Karaosmanoğlu başkan olacak. (Parti 24 Kasım 1958'de CHP'ye katılacaktır.) 7 Ocak 1956 İktisat ve Ticaret Vekaleti, piyasada darlığı hissedilen bazı maddelerin Avrupa İktisadi İşbirliği'ne dahil ülkelerden ithali için 5 milyon 832 bin 075 dolarlık (17 milyon Türk Lirası) transfer yaptı. Merkez Bankası'na transfer emri verilen mallar arasında lastik, kalay, yedek parça, kundura çivisi, suni gübre, ham deri ve röntgen filmi bulunuyor. En büyük kalem 2 milyon dolarla lastik. Konya Et Kombinası ve Konya Kiremit Tuğla Fabrikası işletmeye açıldı.Hububat Silosu'nun temeli atıldı. 14 Ocak 1956 İstanbul'da Koç Grubu'nun sahibi olduğu Divan Oteli açıldı. 25 Ocak 1956 "Türk Eczacılar Birliği" kuruldu. 27 Ocak 1956 Yabancı petrol şirketi MOBİL Türkiye'de ilk petrol arama ruhsatını aldı. 1 Şubat 1956 Türkiye'nin dış borçlarının 3 milyar 50 milyon lira olduğu açıklandı. Borçlardan bazılarının vadesi 2002 yılına kadar uzuyor. Dış ticaret açığmız ise 504 milyon lirayı buldu. 8 Şubat 1956 İktisadi sıkıntılar nedeniyle gazetelerin sayfaları 6'ya indirildi. 10 Şubat 1956 Türkiye'de ilk defa bir işçi sendikası "Emekli aylığı" tesis etti. Gemi Adamları sendikası, üyelerinden emekli olanlara ayda 50 lira maaş verecek. 18 Şubat 1956 Yabancı Sermayeyi Teşvik Kanunundan yararlanılarak kurulan Tuzla Jeep Montaj Fabrikası üretime başladı. Sermayesinin yüzde 25'i Amerikalılar'a ait olan ve 7 milyon liraya mal olan fabrikada parça haline getirilen jeeplerin montajı yapılıyor. 23 Şubat 1956 Devlet memur ve müstahdemlerine her sene 3 maaş olarak ödenmekte olan ikramiyelerin saysı 5'e çıkarıldı. Emekli ve dul ikramiyeleri de birden ikiye çıkarıldı. 28 Şubat 1956 "Devlet Hava Meydanları İşletmesi" Kuruluş Kanunu kabul edildi. 1 Mart 1956 "THY Anonim Ortaklığı" faaliyete geçti. İlk Genel Müdür Ulvi Yenal oldu. THY'nin elinde 21'i DC-3, 7'si de Heron H-2 olmak üzere toplam 28 uçak var. Koltuk toplamı ise 686. 6-7 Eylül olaylarında zarar görenlere tazminatlarının ödenmesine başlandı. 14 Mart 1956 İstanbul Ticaret Odası ve Tüccar Derneği, iktisadi sıkıntılara ilişkin hazırladığı raporda hükümetin sert tedbirler almasını istedi. 26 Mart 1956 Amerika Türkiye'ye 14 milyon tutarında gıda maddesi hibe etmeye karar verdi. Bu yardımdan öncelikle felâketzedeler yararlandırılacaktı. 31 Mart 1956 Çatalağzı Elektrik Santralı ikinci kısım tesisleri üretime başladı. 2 Nisan 1956 Türkiye İktisatçılar Derneği, yaptığı toplantıda para kıymetinde ayarlama (devalüasyon) istedi. 5 Nisan 1956 Ankara Çimento Fabrikası üretime başladı. 7 Nisan 1956 Kütahya'nın Tavşanlı ilçesi yakınlarındaki Tunçbilek Santralı Başbakan Adnan Menderes tarafından açıldı. 8 Nisan 1956 Mukavele süresinden 4 ay önce tamamlanan 974 günde bitirilen Seyhan Barajı ve Hidroelektrik tesisleri açıldı. Adana Çırçır Prese ve Bez Fabrikası açıldı. 9 Nisan 1956 Amerika Türkiye'ye 40 yıl vade ile 25 milyon dolar kredi açtı. Bu krediye dolarla ödendiği takdirde yüzde 3, Türk parası ile ödendiği takdirde yüzde 4 oranında faiz ödenecek. Böylece 1947 yılından beri yapılan yardım tutarı 500 milyon doları buldu. 10 Nisan 1956 Fırat Nehri üzerinde yapılan Türkiye'nin en uzun köprüsü ulaşıma açıldı. 720 metre uzunluğunda ve 20 ayak üzerine oturtulan köprü 5 milyon liraya maloldu. 12 Nisan 1956 Darıca Çimento Fabrikası ek tesisleri hizmete girdi. 4 Mayıs 1956 Ekonominin dar boğaza girmesi nedeniyle otomobil ithalatı hükümet tarafından yasaklandı. Yapı Kredi Bankası'nın sermayesi 15 milyon liradan 20 milyon liraya çıkarıldı. 30 Mayıs 1956 Gime Gıda ve İhtiyaç Maddeleri Şirketi kuruldu. Şirket gıda ve tüketim malları alanında mağazacılık yapıyor. 30 Haziran 1956 Metaş kuruldu. Demir çelik üretimini İzmir'deki tesislerinde sürdüren fabrika özelleştirilerek Uzan Grubu'na satıldı. Kuruluş sıvı çelik üretimi ve haddeleme alanlarında çalışıyor. 15 Ağustos 1956 Ülke genelinde kaçakçılıkla mücadele görevi jandarma teşkilatına verildi. 27 Ağustos 1956 Adıyaman'da büyük sel felaketi 100 kişi öldü. Başbakanlığa bağlı olarak "Atom Enerjisi Komisyonu" kurulmasına ilişkin kanun kabul edildi. 27 Eylül 1956 İstanbul İstinye'de özel sektöre ait Türkay Kibrit Fabrikası üretime başladı. 30 Eylül 1956 Erzurum ve Erzincan Şeker Fabrikaları'nda üretime başlandı. 1 Ekim 1956 Elazığ ve Malatya Şeker Fabrikaları üretime başladı. 26 Ekim 1956 Türkiye Milletlerarası Atom Enerjisi Ajansı'na katıldı. 8 Kasım 1956 Türkiye-Avrupa Tarifesiz Hava Seferleri Antlaşması'nı imzaladı. 2 Aralık 1956 Ankara'nın 120 kilometre kuzeydoğusunda yeralan Sarıyar Barajı açıldı. 15 Aralık 1956 Adeka İlaç San. A.Ş kuruldu. Samsun'daki fabrikasında ilaç üretimi yapıyor. 1 Ocak 1957 Yeni Ticaret Kanunu yürürlüğe girdi. 4 Şubat 1957 Malûliyet, İhtiyarlık ve Ölüm Sigortalarına ilişkin kanun kabul edildi. 28 Mart 1957 Roma Antlaşması imzalandı. 4 Nisan 1957 Esçim Eskişehir Çimento Fab. T.A.Ş. Eskişehir'de kuruldu. Kamuda faaliyetine başlayan kuruluş özelleştirilerek Zeytinoğlu Holding bünyesine geçti. 21 Nisan 1957 İzmit Kâğıt Fabrikası'nın üçüncü ünitesi hizmete girdi. 6 Mayıs 1957 İstanbul, Ankara, Eskişehir, Adana ve Bursa'da işçi sendikaları kapatıldı. 22 Mayıs 1957 Türkiye Kömür İşletmeleri Kuruluş Kanunu kabul edildi. Sanayi Bakanlığı Kuruluş Kanunu kabul edildi. 26 Mayıs 1957 Bolu ve Abant'da meydana gelen depremde 66 kişi öldü. Adana Çimento San. A.Ş kuruldu ve Sabancı ortaklığı ile çimento ve hazır beton üretimi yapıyor. 20 Haziran 1957 Güney Oto Lastik ve Takoz A.Ş kuruldu. Samsun'da vulkalon sistemleri ile süspansiyon sistemleri üreterek ihraç ediyor. 21 Haziran 1957 5 milyon lira sermayeli Niğde Çimento Sanayi ve Ticaret AŞ kuruldu. 21 Şubat 1964'de işletmeye açıldı. (Özelleştirme kapsamına alındıktan sonra adı OYSA Niğde Çimento Sanayi Ticaret AŞ olarak değiştirildi.) Kuruluş klinker çimento ve hazır beton üretiyor. 27 Temmuz 1957 Çanakkale Seramik kuruldu. Türkiye'de özel sektörün ilk sanayi kuruluşlarından biri olan ve İbrahim Bodur'un sahibi olduğu Kale Grubu'na bağlı fabrikadan dünyanın çok sayıda ülkesine seramik ihracatı gerçekleştiriliyor. 6 Ağustos 1957 Zonguldak Liman Tesisleri hizmete girdi. 1 Eylül 1957 "Türkiye Kömür İşletmeleri" faaliyete geçti. 11 Eylül 1957 Ankara'da Bent Deresi'nin taşması sonucu 133 kişi sele kapılarak öldü. TBMM seçimlerin yenilenmesine karar verdi. 16 Eylül 1957 İstanbul Bakırköy'de 12 bin konutluk yeni bir yerleşim biriminin temeli atıldı. Bu yerleşim birimine Ataköy adı verildi. 17 Eylül 1957 Güneş Sigorta kuruldu. Kuruluş sigortacılık alanında faaliyet gösteriyor. 4 Ekim 1957 Nevşehir Mensucat Fabrikası inşaatına başlandı. 7 Ekim 1957 Gazi Fişek Fabrikası işletmeye açıldı. 8 Ekim 1957 Mudanya Jüt İpliği Çuval ve Kanaviçe Fabrikası'nın temeli atıldı. 9 Ekim 1957 Bursa Mensucat Fabrikası yünlü dokuma tesisleri işletmeye açıldı. 11 Ekim 1957 Afyon Çimento Fabrikası üretime başladı. 17 Ekim 1957 Tarsus Çimento Fabrikası üretime başladı. 24 Ekim 1957 Çorum Çimento Fabrikası işletmeye açıldı. 27 Ekim 1957 Milletvekili genel seçimleri yapıldı. 22 Kasım 1957 Yapı Kredi Bankası'nın sermayesi 20 milyondan 40 milyon liraya çıkarıldı. 1 Ocak 1958 Makine Kimya Endüstrisi Kurumu bünyesindeki dinamit fabrikası açıldı. 9 Ocak 1958 Türkiye ile Libya arasında işbirliği ve kültür antlaşması imzalandı. 15 Mart 1958 Dimes Gıda San. AŞ kuruldu. Tokat'ta Meyve suyu, meyve suyu konsantresi ve gıda malzemeleri üretiyor. 29 Mart 1958 "Uçak Servisi AŞ" (USAŞ) kuruldu. Şirketin kuruluş sermayesi 2.5 milyon lira. 17 Nisan 1958 Türkiye-Tunus Ticaret Antlaşması imzalandı. 24 Nisan 1958 Sümer Holding Pamuklu İşlt. Adıyaman'da kurularak faaliyete geçti. Fabrikada pamuklu kumaş ve iplik üretimi yapılarak iç piyasaya sunuluyor. 9 Mayıs 1958 İmar ve İskân Bakanlığı Kuruluş Kanunu kabul edildi. 22 Mayıs 1958 Ankara Şeker Fabrikası'nın temeli atıldı. 31 Mayıs 1958 İstanbul'da Haydarpaşa Liman Tesisleri'nin birinci bölümü ile 34 bin tonluk silo hizmete girdi. 23 Haziran 1958 Banka kredilerinin tanzimi komitesi kuruluş kanunu kabul edildi. 2 Temmuz 1958 Borusan Birleşik Boru Fabrikaları Şirketi kuruldu. Kuruluş boru imalatı yapıyor. 23 Temmuz 1958 Karabük Demir Çelik Fabrikaları'nın ikinci çelik ocağı hizmete girdi. 26 Temmuz 1958 Balıkesir Çimento Fabrikası üretime geçti. 2 Ağustos 1958 Cumhuriyet tarihinin en yüksek orandaki devalüasyonu yapılarak 1 dolar 2.80 liradan 9 liraya çıkarıldı. Devalüasyon oranı yüzde 221'i buluyor. 4 Ağustos 1958 İstikrar tedbirleri açıklandı. Merkez Bankası'nın kaynak kullanımına denetim getirildi. IMF Türkiye'ye 250 milyon dolar kredi verdi. 30 Ağustos 1958 Mersin Limanı Ticaret Rıhtımı hizmete girdi. 2 Eylül 1958 Burdur Şeker Fabrikası üretime başladı. 7 Eylül 1958 Soma Termik Santralı üretime başladı. 21 Eylül 1958 Manisa ve Denizli Tekstil Fabrikaları hizmete girdi. 22 Eylül 1958 İzmir Alsancak Limanı ve Hububat Silosu hizmete girdi. 22 Eylül 1958 Deva Holding kuruldu. Kuruluş ilaç, ilaç hammaddesi, üretimi ve pazarlaması alanında faaliyet gösteriyor. 23 Eylül 1958 Aydın Tekstil Fabrikası açıldı. 25 Eylül 1958 Kemer Barajı ve Hidroelektrik Santralı işletmeye açıldı. 13 Ekim 1958 Ferro Krom Fabrikası Antalya'da kuruldu. Tesis krom madenini işleyerek iç piyasaya sunuyor. 18 Ekim 1958 Türkiye-İran boru hattı antlaşması imzalandı. 27 Ekim 1958 Pınarhisar Çimento Fabrikası üretime aşladı. 28 Kasım 1958 Türkiye ile Fransa ve Belçika arasında mali yardım antlaşmaları imzalandı. 29 Kasım 1958 Türkiye ile İtalya ve Hollanda arasında kredi antlaşmaları imzalandı. 10 Aralık 1958 Türkiye ile Norveç arasında kredi antlaşması imzalandı. 31 Aralık 1958 Manisa'nın Salihli ilçesine 24 kilometre uzaklıktaki Demirköprü Baraj ve Hidroelektrik Santralı işletmeye açıldı. 19 Ocak 1959 Türkiye Öğretmenler Bankası kuruldu. 29 Ocak 1959 Türkiye ile Avusturya arasında kredi antlaşması imzalandı. 19 Şubat 1959 Türkiye, İngiltere ve Yunanistan, Kıbrıs'ın bağımsızlığını öngören Londra Anlaşması'nı Başbakanlar düzeyinde imzaladı. 5 Mart 1959 Türkiye ile Amerika arasında işbirliği antlaşması imzalandı. 26 Mayıs 1959 Türkiye-Amerika Atom Enerjisi İşbirliği Antlaşması imzalandı. 12 Haziran 1959 Tavşanlı-Tunçbilek demiryolunun devletleştirilmesini öngören yasa kabul edildi. 26 Haziran 1959 Eskişehir beton travers fabrikasının temeli atıldı. 2 Temmuz 1959 Raman'da "Sinan-1" kuyusu üretime başladı. 7 Temmuz 1959 Otosan Otomobil Sanayi şirketi kuruldu. Önce montaj çalışmalarına başlayan şirket motorlu kara nakil vasıtaları üretiyor. 13 Temmuz 1959 OTOSAN Otomobil Sanayi AŞ kuruldu. 1 milyon lira sermayeli şirketin ortakları arasında Koç Topluluğu, Koç ailesi fertleri, FORD Motor C.O. bulunuyor. 20 Temmuz 1959 TBMM ara seçimlerin ertelenmesini kabul etti. 31 Temmuz 1959 Türkiye ortak üyelik için AET'ye başvurdu. 20 Ağustos 1959 Türkiye-ABD kredi antlaşması imzalandı. 10 Eylül 1959 Ankara Oteli'nin yapımına başlandı. 14 Eylül 1959 Türkiye ile Endonezya arasında ticaret antlaşması imzalandı. 21 Ekim 1959 Avrupa Konseyi ile göçmenlerin iskânı konusunda antlaşma imzalandı. 15 Kasım 1959 Altınova Çimento Elazığ'da faaliyete geçti. OYAK ve GAMA ortaklığı ile çimento ve hazır beton üretimi yapıyor. 6 Ocak 1960 Mersin Petrol Tasfiyehanesi'nin (ATAŞ) temeli atıldı. 8 Ocak 1960 Kızılırmak üzerindeki Hirfanlı Barajı ve Termoelektrik Santralı açıldı. Kesikköprü Barajı'nın temeli atıldı. 12 Ocak 1960 Trakya'da sel felaketi 2 milyon dönümlük ekili alan sular altında kaldı, büyük zarar var. 16 Ocak 1960 İstanbul Samatya'da SSK Hastanesi hizmete girdi. 27 Ocak 1960 Gaziantep-Nizip Demiryolu ulaşıma açıldı. 18 Mart 1960 Türkiye-İsrail Ticaret Antlaşması imzalandı. 24 Nisan 1960 Aksigorta kuruldu. 267 personelin çalıştığı kuruluşun 1996 yılındaki prim istihsali 8.9 trilyona ulaşmıştır. 27 Nisan 1960 Mersin Liman Tesisleri hizmete girdi. 4 Mayıs 1960 Turizm Bankası Kanunu TBMM'de kabul edildi. 5 Mayıs 1960 Çay İşletmeleri Taşlıdere Çay Fabrikası kuruldu. Fabrikada halen Rize bölgesinde yetiştirilen çay işlenerek sofralara hazır hale getiriliyor. 10 Mayıs 1960 Alapala Makina A.Ş Çorum'da kuruldu. İsmail Alapala tarafından kurulan şirket, un ve yem makinaları üretiminin yanı sıra komple fabrikayı anahtar teslimi sunuyor. İhracat da gerçekleştiriyor. 11 Mayıs 1960 Ereğli Demir Çelik Fabrikaları kuruldu. Yassı ve haddeli demir çelik üretimi yapan tesis ülkemizdeki tek entegre demir çelik kompleksi. 13 Mayıs 1960 Türkiye-Finlandiya Ticaret Anlaşması imzalandı. 18 Mayıs 1960 Demirköprü Baraj ve Santralı Başbakan Adnan Menderes tarafından açıldı. 27 Mayıs 1960 - 28 Mart 1966 27 Mayıs İhtilali. Türk Silahlı Kuvvetleri kansız bir şekilde yönetime elkoydu. 12 Haziran 1960 TBMM feshedildi. Milli Birlik Komitesi, TBMM'nin tüm hak, yetki ve görevlerini üzerine aldı. 14 Haziran 1960 Yurttaki tüm Sanayi ve Ticaret Odaları feshedildi. 1 Temmuz 1960 Nizip-Kargamış demiryolu ulaşıma açıldı. 12 Temmuz 1960 Eski Cumhurbaşkanı Celal Bayar'ın "Vatana İhanet" suçu işlediği iddiasıyla Yüce Divan'a verilmesi kararlaştırıldı. 15 Ağustos 1960 Bağımsız Kıbrıs Cumhuriyeti kuruldu. 27 Eylül 1960 Türkiye ile Amerika arasında kredi antlaşması imzalandı. 30 Eylül 1960 Devlet Planlama Teşkilatı'nın kurulmasına ilişkin 91 Sayılı Kanun kabul edildi. 23 Ekim 1960 Türkiye'de yedinci genel nüfus sayımı yapıldı. 27 milyon 754 bin 820 kişiyiz. 22 Kasım 1960 Türk Standartları Enstitüsü'nün kuruluşuna ilişkin kanun kabul edildi. 13 Aralık 1960 Devlet Personel Dairesi'nin kurulmasına ilişkin kanun kabul edildi. 14 Aralık 1960 Türkiye 18 Batılı ülke ile "İktisadi İşbirliği ve Kalkınma Antlaşması" imzaladı. 3 Ocak 1961 "Ordu Yardımlaşma Kurumu" (OYAK) Kuruluş Kanunu kabul edildi. 4 Ocak 1961 Milli Birlik Komitesi, zirai kazançlardan vergi alınmasını kabul etti. Gelir vergisinde yapılan değişiklikle vergiden muaf olan esnaf sayısı azaltıldı, az kazançlardan alınan vergi oranı indirildi. Yıllık kazançları 100 bin liradan aşağı olan çiftçilerin kazançları götürü gider esasına, 100 bin veya daha fazla olan çiftçilerin vergileri kazanç nispetine bağlandı. Yeni kota ile yerli sanayi korunuyor. İlan edilen ilk altı aylık kotaya göre Türkiye'de imal edilen mallar liberasyon yolu ile getirilmeyecek. İlk 6 aylık programa göre 270 milyon dolarlık ithalat yapılacak. Kahve için de 800 bin dolar konuldu. 5 Ocak 1961 "Tasarruf Bonoları" çıkarılmasına ilişkin yasa kabul edildi. 6 Ocak 1961 "Kurucu Meclis" Ankara'da açıldı. Diyarbakır'ın 43 kilometre kuzeydoğusunda açılan petrol araştırma kuyusunda 1757'nci metrede 38.9 gravitide petrol bulundu. Bulunan petrolün Amerikan petrolleri kalitesinde olduğu, yüzde birden az oranda kükürt ihtiva ettiği saptandı. Sümerbank çeşitli mamüllerinde yüzde 3 ile 18 oranında indirim yaptı. 9 Ocak 1961 Amerika Ereğli Demir Çelik Tesisleri'ne 130 milyon dolar kredi için anlaşma imzaladı."Basın İlân Kurumu" Kuruluş Kanunu kabul edildi. 10 Ocak 1961 Milli Birlik Komitesi'nin kabul ettiği yasa ile arazi ve bina vergileri artırıldı. Bina vergisinde zam oranı 2.6 katını, arazilerde ise 10 katını buluyor. 14 Ocak 1961 Ticaret Bakanlığı yayınladığı tebliğle kamyon, motosiklet, bisiklet, piyano, fotoğraf ve sinema makinelerine ait kotaları iptal etti. 6 ton ve daha yukarı yük taşıyan kamyon ithali serbest bırakıldı. 15 Ocak 1961 Yerli otomobil yapmak için 9 şirket birleşti. Kurulacak fabrika nakil vasıtası ve motordan başka buzdolabı da imal edecek. Memleketimizin 9 tanınmış makine imal müessesi birleşerek "Halk tipi otomobil, Türk malı kamyon, traktör ve her türlü makine imali" için harekete geçtiler. "Türkiye Makina motorlu vasıta ve yardımcı birliği" adı altında faaliyete geçen şirket 102 milyon lira sermayeli. 16 Ocak 1961 Amerika Türkiye'ye 43 milyon dolar yardımda bulundu. Bu para 1961 yılı ithalat programı içinde kullanılacak. 27 Mayıs'tan beri yapılan yardım tutarı ise 279 milyon doları buldu. 17 Ocak 1961 1 Mart tarihinden itibaren 500 lirayı aşan ödemelerde "Yatırım Finansman Fonu" için yüzde 3'ü geçmeyen bir kesinti yapılacak. Kesinti karşılığı mükellefe tasarruf bonosu verilecek. 18 Ocak 1961 Sağlık Bakanlığı, ithal ilaçların fiyatlarında yüzde 23, yerli ilaçlarda yüzde 5 oranında indirim yaptı. 23 Ocak 1961 1961 yılı bütçesi 8 milyar 665 milyon lira olarak bağlandı. Yatırımlara geçen yıldan yüzde 20 fazlası ile 2 milyar 700 milyon lira tahsis edildi. 11 Şubat 1961 Adalet Partisi kuruldu. 17 Şubat 1961 Türk ve Alman İş ve İşçi Bulma Kurumları arasında her yıl Almanya'ya çeşitli iş kollarında çalıştırılmak üzere 2-3 bin Türk işçisi gönderilmesi konusunda anlaşmaya varıldı. 105 kişilik ilk Türk işçi kafilesi Almanya'da bir inşaat firması tarafından angaje edildi. 28 Şubat 1961 Milletlerararası İşbirliği Antlaşması (ICA), Türkiye için 90 milyon lirayı daha serbest bıraktı. Bu para ile Kütahya'da inşa halinde bulunan yeni suni gübre fabrikası tamamlanacak, demiryollarının bakım ve onarımı yapılacak. ICA tarafından serbest bırakılan paranın miktarı bir yıl içinde 217 milyar lirayı buldu. 3 Mart 1961 1960 yılı dış ticaret açığı 146 milyon 500 bin dolar olarak açıklandı. Geçen yıl içinde 468 milyon dolarlık ithalata karşılık 321 milyon 500 bin dolarlık ihracat yapıldı. 5 Mart 1961 Sağlık Bakanlığı yerli ilaç fiyatlarında yüzde 10 oranında ikinci bir indirim yaptı. 21 Mart 1961 Gümrük ve Tekel Bakanlığı yolcu beraberinde getirilecek bir pikap, gramofon ve kürkten vergi alınmayacağını açıkladı. 28 Mart 1961 Hazırlanan yeni Anayasa halkoyuna (Referandum) sunulacak. Buna ilişkin yasa kabul edildi. 31 Mart 1961 (1 Nisan 1961) itibaren ülkemize gelen uçak yolcularından onar lira "Ayakbastı parası" alınacak. Resmi görevliler bu ücretten muaf tutulacak. 3 Nisan 1961 10 bin TEKEL işçisi ücret baremlerinin yapılan zamlar oranında ayarlanmaması nedeniyle "İş İhtilafı" çıkardı. 13 Nisan 1961 TEKEL Türkiye'nin ilk naneli sigarasını üretme hazırlıklarına başladı. "Çamlıca" adı verilen sigara 150 kuruştan satılacak. Kurtalan ilçesinin Magrip köyünde petrol bulundu. 1350 metre derinlikte bulunan petrolün Raman petrolüne eşdeğer olduğu bildirildi. 17 Nisan 1961 İşçiye "Şartlı grev hakkı" veren Anayasa'nın 46. maddesi Temsilciler Meclisi'nde kabul edildi. İşverenlere lokavt hakkı verilmesi hususunda anayasaya bir madde eklenmesini isteyen temsilcilerin önerisi ise reddedildi. 18 Nisan 1961 Amerika 1 milyar liralık yeni bir yardımda bulundu. 1 milyarın 500 milyonu savunma, 200 milyonu iktisadi teşekküller, kalan kısmı da ihracatçı, ziraatçı ve hususi teşebbüs kullanacak. 27 Nisan 1961 Türkiye ile Sovyetler Birliği arasında demiryolu nakliyatına ilişkin anlaşma imzalandı. 16 Mayıs 1961 Banka kredi faizleri yüzde 1.5 oranında indirildi. Şimdiye kadar yüzde 12 olan kredi faizleri bugünden itibaren yüzde 10.5 olacak. Banka kredileri üzerindeki sınırlandırmalar da kaldırıldı ve Merkez Bankası reeskont faizlerinde önemli ölçüde indirim yapıldı. 19 Mayıs 1961 Samsun Liman ve Tesisleri işletmeye açıldı. 25 Mayıs 1961 Kurucu Meclis yeni Anayasa'yı kabul etti. 30 Mayıs 1961 DP iktidarı döneminde yabancı bankalara rehin edilen altınlarımızdan kurtarılan ilk parti yurda getirildi. THY'nin Seç Uçağı ile Londra'dan getirilen altının 4 ton olduğu öğrenildi. Merkez Bankası altınlar için Bank Of England'a 40 milyon lira ödedi. Altınların 1955-56 yılları arasında rehin edildiği öğrenildi. 2 Haziran 1961 Almanya'nın Türkiye'ye vereceği 200 milyon mark tutarındaki kredi ile ilgili anlaşma imzalandı. 4 taksitte verilecek kredi 20 yıl vadeli ve yüzde 2-6.5 faizli. Kredi yatırımlarda kullanılmak üzere nakdi olarak Merkez Bankası'na verilecek. 15 Haziran 1961 Yurtdışına çıkışlar Bakanlar Kurulu kararıyla bugünden itibaren serbest bırakıldı. 20 Haziran 1961 Türkiye'nin ilk naneli (Mentollü) sigarası "Çamlıca" piyasaya çıkarıldı. 21 Haziran 1961 Bina ve arazi vergilerine zam kanunu kabul edildi. Arazi vergisi 4 kat, arsa vergisi 9 kat artırıldı. 22 Haziran 1961 Tütün işçilerinin üreticilerine yüzde 10 oranında zam yapıldı. İşçiler ücretlerine zam yapılmadığı için bir süre önce iş ihtilafı çıkarmışlardı. 23 Haziran 1961 Ankara'dan Almanya'ya ilk işçi kafilesi gönderildi. Özel bir uçakla 93 maden işçisi gitti. Bugün de 60 işçi sevk edilecek. 5 Temmuz 1961 Rehinden kurtarılan 4.5 ton altın daha uçakla İngiltere'den Ankara'ya getirildi. İngiltere'nin elinde halen 2 ton altınımız bulunuyor. Rehindeki toplam 85 ton altının büyük bölümünün Amerika ve Fransa'da olduğu öğrenildi. 9 Temmuz 1961 Cumhuriyet tarihinin ilk halk oylamasında Türk halkı yeni Anayasa'ya yüzde 65 çoğunlukla "Evet" dedi. 12 Temmuz 1961 Demir ve Çelik Endüstrisi için Türkiye ile Amerika arasında yapılan 129 milyon dolarlık anlaşmanın onayı ile ilgili kanun tasarısı Kurucu Meclis'te 158 oyla kabul edildi. 22 Temmuz 1961 Barzani aşiretlerinin baskılarına dayanamayan 800 Türk, Irak sınırını aşarak Türkiye'ye iltica etti. Gelenler Hakkari'nin Benekli yaylasına yerleştirildi ve kendilerine uçakla yiyecek maddesi atıldı. Göç daha sonraki günlerde de sürecek. 12 Ağustos 1961 İstanbul'da 1871 yılından bu yana atlı, sonra elektrikli (1914) olarak hizmet veren tramvaylar yavaş gidip trafiği aksattıkları gerekçesiyle ulaşımdan kaldırıldı. Anadolu yakasındaki tramvaylar ise 1966 yılına kadar çalışmaya devam edecektir. 24 Ağustos 1961 "İPRAŞ" (İstanbul Petrol Rafinerisi AŞ) törenle üretime başladı. Şirketin yüzde 51 hissesi Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı'na yüzde 49'u ise ABD Şirketi Caltex'e ait. 1 Eylül 1961 Goodyear kuruldu. İzmit'teki fabrikasında oto lastiği üreten dünyaca ünlü firma önemli miktarda ihracat gerçekleştiriyor. Kuruluş dış ve iç lastik üretiyor. 3 Eylül 1961 Türkiye'nin 3 milyar 731 milyon liralık dış borcunun 12 taksitte ve yüzde 3 faizle ödenmesi konusunda yapılan anlaşma ile ilgili kanun tasarısı dün Kurucu Meclis'te kabul edildi. 4 Eylül 1961 "Kurucu Meclis" görevini tamamlayarak dağıldı. 15 Eylül 1961 Yassıada'da DP'lileri yargılamakta olan Yüksek Adalet Divanı'nın aldığı kararlar açıklandı. Sanıklardan 15'i idam cezasına, 31'i müebbet hapse, 408'i de çeşitli hapis cezalarına çarptırıldı. 16 Eylül 1961 Yüksek Adalet Divanı tarafından ölüme mahkum edilen hükümlülerden Fatin Rüştü Zorlu ile Hasan Polatkan haklarındaki karar İmralı Adası'nda yerine getirildi. Üçüncü idam mahkûmu devrik Başbakan Adnan Menderes, Yassıada'da intihar girişiminde bulunduysa da kurtarıldı. Hükmün infazı için iyileşmesi bekleniyor. 17 Eylül 1961 Eski Başbakan Adnan Menderes İmralı Adası'nda idam edildi. 21 Eylül 1961 Tek tip ekmek 90 kuruş olacak. Ticaret Bakanı Mehmet Baydur, 1 Ekim 1961 tarihinden itibaren Türkiye'nin her yerinde 80 randımanlı tek tip ekmeğin kilosunun 90 kuruşa satılacağını bildirdi. 28 Eylül 1961 Özel Komisyon maden işçilerinin asgari ücretlerini yeniden belirledi. Komisyon kararına göre yer üstünde çalışan işçilerin günlük asgari ücretleri 6 liradan 9 liraya, yeraltında çalışanların ücretleri ise 6.75 liradan 10 liraya çıkarıldı. Zamdan 37 bin 257 maden işçisi yararlanıyor. 8 Ekim 1961 11 sayılı kanun gereğince çıkarılan "Yüzde 6 faizli Hürriyet istikrazı geçici tahvilleri"nin ilk kupon ve itfa ödemelerine 15 Ekim'de başlanacağı açıklandı. 15 Ekim 1961 "İstanbul İşveren Sendikaları Birliği" kuruldu. Bir yıl sonra (1962) adı "Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu" (TİSK) olarak değiştirilecek. 27 Mayıs ihtilalinden sonra ilk milletvekili seçimleri yapıldı. 26 Ekim 1961 Türkiye'nin dördüncü Cumhurbaşkanlığı'na, ihtilal lideri Cemal Gürsel seçildi. 27 Ekim 1961 Tügsaş kuruldu. Kütahya'da faaliyet gösteren bir kamu kuruluşu olarak Türkiye gübre ihtiyacının büyük bölümünü karşılıyor. 2 Kasım 1961 Türk-Alman işçi antlaşması imzalandı. İhracatı geliştirme etüd merkezi kuruldu. 10 Kasım 1961 Odalardan partilere çağrı Trakya ve Marmara Bölgesi Ticaret ve Sanayi Odaları ve Borsaları İdare Heyetleri 4. ortak toplantısından sonra yayınlanan bildiride piyasanın durgunluğa tahammülü kalmadığı belirtilerek siyasi partiler iktisadi işbirliğine çağrıldı. Yeni hükümeti kurma görevi İsmet İnönü'ye verildi. 13 Kasım 1961 Marmarabirlik Bursa'da kuruldu. Marmara bölgesindeki zeytin üreticilerinin ürünlerini alarak işleyen birlik kooperatif olarak faaliyet gösteriyor. Zeytinyağı ve türevlerini üretiyor. 20 Kasım 1961 Cumhuriyet tarihinin ilk koalisyon hükümeti, İnönü'nün deyimiyle "Karma Hükümet", CHP ile AP tarafından kuruldu. 3 Aralık 1961 Mersin Petrol Rafinerisi'nde (ATAŞ) üretime başlandı. 4 Aralık 1961 Sönmez Pamuklu Sanayi kuruldu. Kuruluş pamuk ipliği, suni sentetik iplik, örgü kumaş üretiyor. 19 Ocak 1962 Türk-Amerikan sermayesi ile Adapazarı ve İzmit yakınlarında iki lastik fabrikası kurulacağı açıklandı. Adapazarı'ndaki fabrikayı Türk bankaları ve işadamlarıyla "U.S. Rubber Company" kuracak. "U.S. Royal Lastik A.Ş." adını taşıyacak fabrikanın yüzde 60 hissesi (4.5 milyon dolar) Amerikan firmasınca, 4 milyon doları da Türk firmaları tarafından karşılanacak. Fabrika yılda 250 bin lastik üretecek. İkinci fabrikayı yine bir Türk Bankası ile Goodyear adlı Amerikan firması kuracak. "Goodyear Lastikleri AŞ" adını alacak olan fabrikanın üçte iki hissesi Amerikalılar'a, üçte biri Türkler'e ait. Fabrikanın yapımına Mart ayında başlanacağı bildirildi. 24 Ocak 1962 OECD Beşyıllık planların gerektirdiği finansmanın sağlanması için bir konsorsiyum kurdu. Milletlerarası Para Fonu ile İktisadi İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı, Türkiye'nin dış ödemeler açığı için 83.5 milyon dolar tutarında kredi vermeyi kabul etti. Bu kredinin 50 milyonunu İktisadi İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı, kalanını ise Milletlerarası Para Fonu verecek. 28 Ocak 1962 Çalışma Bakanı Bülent Ecevit'in başkanlığında toplanan III. Çalışma Meclisi toplantılarının 13. gününde işçiye grev, işverene de lokavt hakkının verilmesini oybirliğiyle kabul etti. Kabul edilen raporda grev yapılamayacak işyerleri de belirlendi. 4 Şubat 1962 Amerikan Hükümeti, Türkiye'deki karşılık paralarından 1 milyar 200 milyon lirayı önümüzdeki ay serbest bırakacak. Paranın 700 milyonu bütçeye verilecek, 400 milyonu da İktisadi Devlet Teşekkülleri ile özel sektörün ihtiyaçlarında kullanılacak. Bütçeye tahsis edilecek 700 milyon liranın 550 milyon lirasının Milli Savunma ihtiyaçlarının karşılanması için kullanılacağı bildirildi. 8 Şubat 1962 Turizm Bankası AŞ çalışmalarına başladı. 13 Şubat 1962 Tukaş Turgutlu Konservecilik kuruldu. Kuruluş salça, konserve ve turşu üretiyor. 22 Şubat 1962 Ankara'da Harp Okulu Komutanı Albay Talat Aydemir'in başlattığı ayaklanma girişimi kısa sürede bastırıldı. 24 Şubat 1962 Avrupa Para Fonu direktörler meclisi, Türkiye'ye 45 milyon dolarlık kredi açılmasını kabul etti. Bu yardım 1962 yılı dış ödemeler açığının kapatılması için kullanılacak. 20 Mart 1962 Türkiye'ye 45 milyon dolarlık yeni kredi açıldı. Milletlerararası İktisadi İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı Türkiye'nin 1962 yılı tediye muvazenesi açığını karşılamak üzere Avrupa Para Sandığı'ndan 45 milyon dolarlık kredi açılmasına karar verdi. Kredinin ödeme süresi 3 yıl, faizi ise yüzde 3, 3/4. 23 Mart 1962 Çelik Halat Tel Sanayii kuruldu. Muhtelif çaplarda tek ve çok demetli halat ve galvaniz tel, lastik tel ve beton teli üretiminde faaliyet gösteriyor. 27 Mart 1962 "Goodyear Lastikleri TAŞ" Fabrikası'nın temeli İzmit'de atıldı. 26 Mayıs 1962 Çekmece Nükleer Araştırma ve Eğitim Merkezi (ÇNAEM) açıldı. 20 Haziran 1962 Türkiye ile Almanya arasında sermaye yatırımlarının karşılıklı olarak teşvik ve himayesini öngören antlaşma imzalandı. 16 Temmuz 1962 "Yüksek Planlama Kurulu" kuruldu. 17 Temmuz 1962 Başbakanlıkta "İktisadi İşbirliği Komisyonu" kuruldu. 23 Temmuz 1962 Ticaret Bakanlığı 30 ilde akaryakıt fiyatlarında 35 kuruşla 5 kuruş arasında değişen oranlarda indirim yaptı. 31 Temmuz 1962 "Türkiye'ye Yardım Konsorsiyumu" kuruldu. Konsorsiyuma ABD, F. Almanya, Kanada, Fransa, İngiltere, Belçika, Hollanda, Lüksemburg ve İtalya katıldı. 4 Ağustos 1962 Başkan Gıda AŞ kuruldu. Fındık üretim ve pazarlamasını gerçekleştiren Ahmet Başkan'ın sahibi olduğu kuruluş Giresun'dan tüm dünyaya ihracat yapıyor. 23 Ağustos 1962 Almanya'ya çalışmaya gitmek için 78 bininci işçi başvurdu. 1 Ekim 1961'den bu yana Amanya'ya gönderilen işçi sayısı 7565'i buldu. 1 Eylül 1962 Tasarruf bonolarının Mart-Eylül 1961 dönemine ait ilk altı aylık faizlerinin ödenmesine bugün bankalarca başlandı. 8 Eylül 1962 Devlet Planlama Teşkilatı'nın hazırladığı ve Yüksek Planlama Kurulu'nun kabul ettiği "Birinci Beş Yıllık Kalkınma Planı" açıklandı. 8 Eylül 1962 Sifaş Sentetik İplik AŞ Bursa'da kuruldu. Nergis Holding bünyesinde faaliyet gösteren şirket, sentetik iplik üretimi gerçekleştiriyor. 11 Eylül 1962 Bakanlar Kurulu banka ikramiyelerini ve hediyelerini sınırladı. Karara göre kur'a başına düşen ikramiye miktarı 100 bin lirayı aşmayacak. Şube açılışlarında hediye verilemeyecek. Dağıtılacak ikramiye ve eşyalar "Bankacılığın vekar ve itibarını zedelemeyecek nitelikte" olacak. Bankaların yılbaşı dışında takvim dağıtmaları da yasaklandı. 22 Eylül 1962 Türkiye'nin yıllık kok üretimini yüzde 50 oranında artıracak olan "Karabük Kok Fabrikası" Sanayi Bakanı Fethi Çelikbaş tarafından törenle açıldı. 25 Eylül 1962 Avrupa Ortak Pazarı memleketlerinin Bakanlar Kurulu, Türkiye'ye Avrupa İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı (OECD) çerçevesi içinde 300 milyon dolar yardım edilmesine karar verdi. Yardımın altı devlet arasında taksim şekli Ekim'de belli olacak. 19 Ekim 1962 Ankara ve civarında yetiştirilecek pancarı işleyecek olan "Ankara Şeker Fabrikası" törenle açıldı. "Türk Traktör Fabrikası" dökümhane tesislerinin temeli atıldı. "Milli Güvenlik Kurulu"nun kuruluşuna ilişkin yasa kabul edildi. 25 Ekim 1962 Amerika Milletlerarası Kalkındırma Teşkilatı (AID) ülkemizin elektrik kapasitesini artırmak için 40 yıl vade ile 31 milyon 399 bin dolar kredi vermeyi kararlaştırdı. İlk on yıl içinde ödeme yapılmayacak, ancak yüzde 0.75 masraf tahakkuk ettirilecek. Kredi ile elektrik santralleri takviye edilecek. 10 Kasım 1962 Karabük Demir ve Çelik Fabrikaları kırma, eleme ve sinter tesisi hizmete girdi. 21 Kasım 1962 TBMM Kalkınma Planını 219 oyla kabul etti. 6 Aralık 1962 Karabük Demir ve Çelik Fabrikaları 3. Kok Fabrikası hizmete girdi. 10 Aralık 1962 Karabük Demir ve Çelik Fabrikaları 3. Yüksek Fırını hizmete girdi. 19 Aralık 1962 "Milli Güvenlik Kurulu" ilk toplantısını yaptı. 2 Ocak 1963 İzmit'teki Goodyear Lastik Fabrikası'nda ilk otomobil lastiği üretildi. 28 Ocak 1963 KAVEL Kablo Fabrikası'nda 173 işçi greve başladı. 15 Şubat 1963 Türkiye'ye yardım konsorsiyumu ile yapılan görüşmelerde 1963 yılı programında yapılacak yardım miktarı tespit edildi 221.5 milyon dolar. 18 Şubat 1962 Yeni "Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu" yürürlüğe girdi. Sanayi mallarına "Türk Malı" işaretinin konulması için 15 Şubat'a kadar tanınan süre 15 Mayıs'a kadar uzatıldı. 19 Şubat 1963 Ordu mensuplarının tüketim malları ihtiyacını kaliteli ve uygun fiyatla karşılamak amacıyla ilk kurulan "Ordu Pazarı" Ankara'da açıldı. 22 Şubat 1963 Amerika, bugün imzalanan anlaşma ile Türkiye'ye 203 milyon lira hibe etti. Bunun 150 milyon lirası 1962 bütçe açığı, 53 milyon lirası da İktisadi Devlet Teşekkülleri 1962 yılı için kullanılacak. Yardım Amerika'nın Türkiye'ye sattığı zirai maddeler bedeli olan "Karşılık Paralar Fonu"ndan temin edildi. 28 Şubat 1963 193 sayılı Gelir Vergisi Yasası'nın bazı maddelerini değiştiren 202 sayılı yasa yürürlüğe girdi. Buna göre 20 bin zirai işletme vergiye tabi olurken gelir vergisi dilimleri ilk 2500 lira için yüzde 10, 285 bin lira için yüzde 68 olarak kademeli şekilde belirlendi. Yılda bin lirayı aşmayan gayrimenkul iradları vergi dışı bırakıldı. 1 Mart 1963 Sigara, içki ve akaryakıta yapılan zamlar yürürlüğe girdi. 3 Mart 1963 İstanbul'da "Kavel Kablo Fabrikası"nda 34 gündür devam eden grev sabah saat 6.30'da imzalanan anlaşma ile sona erdi. 5 Mart 1963 Akbank "Elektronik Hesap Merkezi" (EHM) faaliyete geçti. 11 Nisan 1963 TZDK Adapazarı Traktör Fabrikası kuruldu. Türk çiftçisine destek olmak amacıyla Türkiye Zirai Donatım Kurumu tarafından traktör üretimi için kuruldu. 26 Nisan 1963 Millet Meclisi'nin birleşiminde 3.5 saat süren görüşmelerden sonra "Toplu Sözleşme, Grev ve Lokavt Kanunu" tasarısı 5 çekimser, 1 red oyuna karşılık kabul edildi. 30 Nisan 1963 "Türkiye Süt Endüstrisi" kuruluş kanunu kabul edildi. Kuruluş sermayesi 75 milyon lira. 3 Mayıs 1963 Almanya 1963 programı uygulaması için Türkiye'ye 30 milyon dolar yardımda bulunacağını açıkladı. Yardım yüzde 3.5 faizli olacak. 21 Mayıs 1963 Emekli Albay Talat Aydemir ve arkadaşları ikinci kez ihtilal girişimlerinde bulundu. Ankara Radyosu'nu elegeçiren isyancı subaylar, bulundukları yerin tanklarla sarılması sonucu teslim oldular. 19 Haziran 1963 Türkiye hayat pahalılığında dünya ikincisi 25 Haziran 1963 Ortak Pazar'la ortaklık antlaşması parafedildi. 2 Temmuz 1963 Turizm ve Tanıtma Bakanlığı Kanunu TBMM'de kabul edildi. 15 Temmuz 1963 "Sendikalar, Toplu İş Sözleşmesi, grev ve lokavt" tasarısı kanunlaştı. 17 Temmuz 1963 Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumunun (TÜBİTAK) kurulmasına ilişkin kanun kabul edildi. 24 Temmuz 1963 Toplu Sözleşme Grev ve Lokavt Kanunu yürürlüğe girdi. İlk İşçi Bayramı kutlandı. Devlet İstatistik Enstitüsü'nün 16 ülkeyi baz alarak hazırladığı uluslararası geçinme indeksinde Türkiye ikinci sırada yeralıyor. 1958 yılı fiyatları 100 olarak hazırlanan indekste Brezilya 426 puanla ilk sırada. Türkiye 144 puanla ikinci. Türkiye'yi 133 puanla Yugoslavya izliyor. Bu rakamlar ABD'de 105, İsviçre'de 108. 23 Ağustos 1963 Almanya Türkiye'ye 18 yılda ödenmek üzere 40 milyon dolar kredi açtı. Yüzde 3 faizli kredi ile ilgili anlaşma Bonn'da imzalandı. 5 Eylül 1963 Mamak Askeri Mahkemesi'nde yargılanan 20/21 Mayıs ihtilal girişimi sanıklarından aralarında Talat Aydemir'in de bulunduğu 7'si ölüm cezasına 29'u da müebbet hapis cezasına çarptırıldı. 12 Eylül 1963 "Ortak Pazar Antlaşması" imzalandı. 17 Eylül 1963 Kastamonu Şeker Fabrikası kuruldu. Şeker üretiminde önemli bir paya sahip olan Kastamonu Şeker, pancar işleyerek şeker üretiyor. 31 Ekim 1963 21 Mayıs ihtilal girişimcilerinden 7'sine verilen ölüm cezalarından dördü onaylandı. 7 Kasım 1963 "Toplu sözleşme, grev ve lokavt" yasasının yürürlüğe girmesinden sonra Türkiye'de ilk grev Bursa otobüs işçileri tarafından başlatıldı. 14 Kasım 1963 İstanbul'da her türlü grev ve lokavt, Sıkıyönetim Komutanlığı'nın iznine bağlandı. 17 Kasım 1963 Kayseri Şeker Fabrikası'nın temeli atıldı. 20 Kasım 1963 Koç Holding kuruldu. Kuruluş Türkiye'nin ilk sanayi holdingi olma özelliğini taşıyor. 40 kuruluşta yüzde 1.45 ile yüzde 61.48 arasında değişen hisseleri bulunuyor. 30 Kasım 1963 Mali Polis Teşkilatı kuruldu. 2 Aralık 1963 Alarko Sanayi ve Ticaret Şirketi kuruldu. İshak Alaton ve Üzeyir Garih tarafından kurulan şirket ısıtma soğutma, klima cihazları, dalgıç pompa, hidrofor, blorür üretmektedir. 24 Aralık 1963 Ankara'da Büyük Ankara Oteli açıldı. 24 Aralık 1963 Türkiye Radyo Televizyon Kurumu (TRT) kuruluş yasası kabul edildi. Kıbrıs'da Enoisçi Rumlar "Kanlı Noel" olarak tarihe geçen olayları başlattı. 25 Aralık 1963 Türk savaş uçakları Kıbrıs üzerinde ihtar uçuşu yaptı. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ve Köyişleri Bakanlığı kuruldu. [IMG]file:///C:/Program%20Files/Microsoft%20FrontPage/temp/t.gif[/IMG]8 Ocak 1964 Dış ülkelerde çalışmak için başvuranların sayısı 100 bini geçti. Almanya ve Fransa'dan sonra Hollanda da işçi isteğinde bulundu. Hollanda'ya ilk elde 7 bin işçi gönderilecek. ATAŞ Rafinerisi'nde 16 günden beri devam eden grev işverenin "Grevden önceki şartları kabul ederseniz çalışın" şeklindeki sözleri üzerine gergin bir havaya girdi. Grev uzadığı takdirde Mersin Bölgesi'nde akaryakıta zam yapılacak. 9 Ocak 1964 ATAŞ grevi 1 ay süreyle ertelendi. Bakanlar Kurulu yaptığı toplantıda "Milli güvenliği bozucu" nitelikte gördüğü grevin bir ay süreyle ertelenmesini kararlaştırdı. 12 Ocak 1964 Amerika Beş Yıllık Kalkınma Planı içinde, karayolları için kullanılmak üzere 18.1 milyon dolarlık kredi verdi. 40 yıl vadeli kredi ile çeşitli araçlar alınacak. 15 Ocak 1964 Aksoylar Tekstil AŞ Nergis Holding'e bağlı olarak kuruldu. Bursa'da iplik ve kumaş üretimi yapıyor. 20 Ocak 1964 Türk Siemens Kablo ve Elektronik Sanayii kuruldu. Kuruluş enerji ve haberleşme kablosu üretiyor. 24 Ocak 1964 Türk ekonomisinde olumsuz etki yapan ATAŞ grevi işveren ve sendikanın anlaşmasıyla sona erdi. 26 Ocak 1964 Amerika, Türkiye'ye yardım konsorsiyum toplantısında 70 milyon dolar yardım taahhüdünde bulundu. 40 yılda ödenecek bu kredi Türkiye tarafından Amerikan malları ithal etmek için kullanılacak. 5 Şubat 1964 Dünyanın en büyük bankalarından biri olan "Bank Of Amerika", Türkiye İş Bankası ile işbirliği yaparak ülkemizde "Amerikan-Türk Dış Ticaret Bankası" adı altında bir banka kurmak için girişimde bulundu. Merkezi İstanbul'da olacak olan bankanın 10 milyon liralık sermayesinin yüzde 25'ini Bank Of Amerika, yüzde 75'ini Türkiye İş Bankası karşılıyor. Bankanın iki ay içinde faaliyete geçmesi planlandı. 12 Şubat 1964 Fransa ile geçen yıldan beri devam eden anlaşmazlık çözüldü ve 25 milyon dolarlık yardım anlaşması imzalandı. 1963 yılından kalan yardımın 8.3 milyon doları mali kredi, 16.7 milyon dolarlık kısmı ise malzeme kredisi olarak kullanılacak. 13 Şubat 1964 Karabük Demir Çelik Fabrikaları Düo Profil Haddehanesi hizmete girdi. 15 Şubat 1964 Kıbrıs sorununu çözümlemek üzere Londra'da bir araya gelen Türkiye, Yunanistan ve İngiltere çözüm anlaşmasına varamayınca konferans sonuçsuz dağıldı. İngiltere, sorunun çözümü için Birleşmiş Milletler'e başvurdu. Bu arada Kıbrıs'da kanlı olaylar artarak sürüyor. 24 Şubat 1964 Koç Holding'in ilk genel kurul toplantısı İstanbul'da yapıldı. 27 Şubat 1964 Coca-Cola, dünya üzerindeki 1109'uncu fabrikasını İstanbul'da açıyor. Tamamen yerli yatırımla kurulan şirketin 5.5 milyon lira olan sermayesi diğer yatırım giderleriyle birlikte 14 milyon lirayı buluyor. Coca-Cola firması, Türkiye'deki şirketten patent hakkı almayacak, buraya sadece hammadde ihraç edecek. 4 Mart 1964 Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi, Kıbrıs'ta üç ay süre ile görev yapacak Uluslararası Barış Gücü gönderilmesine karar verdi. 12 Mart 1964 Devlet Yatırım Bankası Kanunu TBMM'de kabul edildi. 10 Nisan 1964 Karasularımız 12 mile çıkarıldı. Yunan uyruklu 300 Rumun memleketimizde kanunen yapmaları yasak olan işlerini 15 gün içinde tasfiye etmeleri istendi. 30 Yunanlı işadamı da bir hafta içinde sınırdışı edilecek. 27 Nisan 1964 İkinci Çubuk Barajı hizmete girdi. Ankara'nın içme suyunda yüzde 40'lık artış sağlandı. 3 Mayıs 1964 Harşit Çayı üzerinde kurulacak olan hidroelektrik santralının temeli atıldı. Türk-İsveç işbirliğiyle kurulacak olan santral 65 milyon liraya malolacak. 5 Mayıs 1964 Türk Dış Ticaret Bankası kuruldu. 31 şubeli olan kuruluş orta boy bir banka olarak faaliyetini sürdürüyor. 15 Mayıs 1964 50 bin Türk işçisinin çalıştığı Batı Almanya ile ülkemiz arasında işçilerin sosyal güvenliğiyle ilgili yeni bir anlaşma imzalandı. Anlaşmaya göre işçiler sigortalı olacak ve çocuk zammı alacak. Aileleri de hastalık sigortasından yararlanacak. 25 Mayıs 1964 Gümrük tarifelerini değiştiren kanun yürürlüğe girdi. Gümrük tarife cetvellerinde değişiklik yapılarak 1100 kalem eşyanın vergisi yüzde 30-50 oranında artırıldı. 25 Haziran 1964 Türkiye'ye yardım konsorsiyumu bu yıl 149 milyon dolar kredi vermeyi kabul etti. Millet Meclisi "Vergilerin Açıklanmasını" öngören kanun tasarısını kabul etti. Kanun yürürlüğe girdikten sonra mükelleflerin ödediği vergiler açıklanacak. 2 Temmuz 1964 Damga Vergisi ve Harçlar Kanunu TBMM'de kabul edildi. 14 Temmuz 1964 Türkiye Uluslararası Kalkınma Birliği Kredi Antlaşmasına katıldı. 17 Temmuz 1964 Sosyal Sigortalar ve Esnaf ve Sanatkârlar Kanunu TBMM'de kabul edildi. 18 Temmuz 1964 10 gündür süren Batman Petrol Rafinerisi işçileri grevi Bakanlar Kurulu ve Türk-İş'in aracılığıyla sona erdi. Türkiye ile Belçika arasında işgücü anlaşması imzalandı. Türkiye ile Amerika arasında "Pamuklu ihracatına ilişkin" anlaşma imzalandı. 22 Temmuz 1964 Türkiye, İran, Pakistan arasında kalkınma için Bölgesel İşbirliği Örgütü (RCD) kuruldu. 26 Temmuz 1964 Montaj ve işletmesi tamamen Türk personel tarafİndan yapılan ve günde 250, yılda 85 bin ton çimento üretecek olan "Niğde Çimento Fabrikası" açıldı. 7 Ağustos 1964 Protestolu senetlerin bir defaya mahsus olarak affedilerek reeskonta tabi tutulması kararlaştırıldı. Merkez Bankası durumu ilgili bankalara duyurdu. 20 Ağustos 1964 Ankara'da Türkiye ile Fransa arasında "İnsan gücünde işbirliği anlaşması" imzalandı. Anlaşma ile ilk etapta 10 bin Türk işçisi kuzeydeki kömür ocaklarında çalışmak üzere Fransa'ya gidecek. 22 Ağustos 1964 İş ve İşçi Bulma Kurumu kanalıyla 1961 yılından 1964 yılı Temmuz sonuna kadar çeşitli dış ülkelere 5511'i kadın 80 bin 864 işçi gönderildiği açıklandı. 27 Ağustos 1964 Yurdumuzda ikamet etmekte olan Yunan uyruklulara bazı özel ayrıcalıklar tanıyan ve 1930 yılında imzalanan "İkamet, Ticaret ve Seyrüsefain Anlaşması"nın 16 Eylül tarihinde sona ermesiyle 5000 Yunan uyruklu sınırdışı edilecek. 6800 kişi ise daha önce gitmişti. 10 Eylül 1964 Ereğli Demir Çelik Fabrikaları ünitelerinden Kok Fabrikası açıldı. 16 Eylül 1964 1 Ekim tarihinden itibaren 1959 modelden daha eski model otomobillerin yurda ithali yasaklandı. Bedelsiz ithalat yoluyla getirilecek araçlardan da yüzde 75 oranında gümrük vergisi alınacak. 3 Ekim 1964 Yıllık Kalkınma Planı'nın öngördüğü üç limandan biri olan "Antalya Limanı"nın temeli atıldı. 38 milyon liraya ihale edilen liman 5 yılda bitirilecek. Liman 9 gemi ile 45 motor barındırabilecek kapasitede olacak. 15 Ekim 1964 "Banka Kredilerini Tanzim Komitesi" bankaların 1965 yılında vereceği tasarruf ikramiyelerini yeni şartlara bağladı. Bakanlar Kurulu'nda onaylanan kararnameye göre bankaların 1965 yılındaki ikramiye toplamı bankanın tasarruf mevduatının yüzde 5.75'ini ve her banka için seyyanen kabul edilmiş olan 750 bin liralık sabit platformu geçemeyecek. 20 Ekim 1964 Kurumahmutoğlu Şirketler Grubu kuruldu. Grup, Samsun ve çevresinde sanayiden turizm ve havacılığa kadar birçok alanda faaliyet gösteriyor. 21 Ekim 1964 Yurtdışında çalışan işçilerin, yurda döviz olarak gönderecekleri dövizlere uygulanacak kurlar yeniden belirlendi. 1 Alman Markı'na 285.75 kuruş, 1 Amerikan Doları'na 1143 kuruş, 1 İsviçre Frangı'na 261.39 kuruş, 1 Fransız Frangı'na 231.51 kuruş, 1 Hollanda Florini'ne 315.75 kuruş ödenecek. 25 Ekim 1964 Türkiye'yi İran ve Pakistan'a bağlayacak olan Muş-Tatvan demiryolu Başbakan İsmet İnönü tarafından törenle açıldı. 3 Kasım 1964 1964 yılının Ocak-Ekim ayları içinde Almanya'ya giden 50 bininci işçi, gece Sirkeci Garı'ndan törenle uğurlandı. Son kafilede 120'si kadın olmak üzere 780 işçi bulunuyor. 5 Kasım 1964 Çalışma Bakanı Bülent Ecevit, Bonn'da yaptığı basın toplantısında önümüzdeki 3 yıl içinde 300 bin işçinin daha başta Batı Almanya olmak üzere muhtelif Batı Avrupa ülkelerine çalışmaya gideceğini açıkladı. 10 Kasım 1964 Trabzon Çimento Fabrikası'nın temeli atıldı. 14 Kasım 1964 Türkiye'de kamu sektörünün takip edeceği konut politikası ve kamu kuruluşlarının hangi tip konutlara kredi verebileceği konularını kapsayan kararname yayınlandı. Buna göre halk tipi konutların yüzölçümü en fazla 63 metrekare olacak. 1 Ocak 1963 ile 13 Kasım 1964 tarihleri arasında konut almak için başvurmuş olanlara asgari veya orta nitelikli halk konutları yapımı için kredi verilecek. Orta nitelikteki konutların faydalanma olanı 100 metrekareyi buluyor. 17 Kasım 1964 Entil Endüstri Eskişehir'de kuruldu. Zeytinoğlu Holding'e bağlı olarak faaliyetini sürdüren şirket otomotiv sektörüne döküm parçaları imalatı yapıyor. 18 Kasım 1964 Yargıtay, aldığı bir içtihad kararı ile kiraları serbest bıraktı. Kira tespiti için mahkemeye başvurulması halinde mahkeme evin gerçek değerini tespit ettikten sonra ev sahipleri kiranın artırılmasını isteyebilecek. 22 Kasım 1964 Çankaya'da Cumhurbaşkanı Gürsel'in başkanlığında toplanan parti liderleri rejimin korunması hususunda anlaşmaya vardı. 29 Kasım 1964 Adalet Partisi Büyük Kongresi'nde Süleyman Demirel ezici bir farkla genel başkanlığa seçildi. 8 Aralık 1964 Ortak Pazar ile 175 milyon dolarlık yeni bir kredi anlaşması imzalandı. 29 Aralık 1964 Devlet Demiryolları Genel Müdürlüğü ile Türkiye Demiryolları İşçi Sendikaları Federasyonu arasında beş yıldan beri süregelen toplu sözleşme anlaşmazlığı 7 saat süren toplantı sonucu çözümlendi. İşçilere yüzde 25 zam yapılması kararlaştırıldı. 7 Ocak 1965 Belçika Türkiye'ye 2.4 milyon dolar (21 milyon lira) kredi vermeyi kabul etti. Ancak bu kredinin yarısının Belçika'dan yapılacak ithalatla karşılanması şartını koşuyor. 8 Ocak 1965 DSİ, Keban Barajı Hidroelektrik Santralı inşaatını ihaleye çıkardı. İlk ünite 1970 yılı sonbaharında tamamlanacak. Tesise tümüyle 3 milyar 215 milyon liralık yatırım yapılacak. 9 Ocak 1965 Maliye Bakanlığı otomobil permisi satışını yasakladı. Alınan karara göre permi kimin adına ise o kişi tarafından gümrükten çekilecek. 14 Ocak 1965 1965 yılı ithalatının finansmanında kullanılmak üzere Amerika'nın Türkiye'ye vermeyi kararlaştırdığı 70 milyon dolarlık yardımla ilgili anlaşma Ankara'da imzalandı. 16 Ocak 1965 BEREC Pil Fabrikası'nda 42 gündür süren grev anlaşma ile sonuçlandı. İşçi ücretlerine birinci yıl için yüzde 10, ikinci yıl için yüzde 8 zam yapıldı. İşverenin grev nedeniyle zararı 3 milyon lira. 21 Ocak 1965 1965 yılının ilk büyük devlet yatırımının ihalesi SEKA Genel Müdürlüğü'ne yapıldı. Çaycuma'da 270 milyon liraya malolacak kraft kağıdı fabrikasının yapını Alman Voith firmasına ihale edildi. Yılda 65 bin ton kraft kağıdı üretecek olan fabrika 1967'de faaliyete geçecek. 21 Ocak 1965 Arçelik şirketi kuruldu. Koç Holding'e bağlı olan kuruluş beyaz eşya üretimi yapıyor. 2 Şubat 1965 Taşıma olanaklarının artması üzerine akaryakıt fiyatlarında litre başına 2.5 kuruş indirim yapıldı. İstanbul indirim dışı tutuldu. Uluslararası Para Fonu (IMF), Türkiye'ye 1 Şubat ile 31 Aralık 1965 tarihleri arasında kullanılmak üzere 21.5 milyon dolar (215 milyon lira) kredi açtı. 13 Şubat 1965 4 Ocak 1964'den beri işbaşında bulunan İnönü hükümeti, 1965 bütçesinin TBMM'de reddedilmesi üzerine düştü. 20 Şubat 1965 Suat Hayri Ürgüplü'nün başkanlığında AP, CKMP, YTP ve MP'nin katılımıyla oluşan dördüncü koalisyon hükümeti kuruldu. Yeni hükümette AP Genel Başkanı Süleyman Demirel, başbakan yardımcısı olarak görev aldı. 23 Şubat 1965 Eston Eskişehir Beton San. A.Ş. kuruldu. Eskişehir'deki tesislerinde hazır beton ve prefabrik ünite üretimi yapan kuruluş Zeytinoğlu Holding bünyesinde. 1 Mart 1965 Sosyal Sigortalar Kanunu yürürlüğe girdi. Kurumun ilk şekli 1945 yılında kurulmuş olan işçi sigortaları kurumuydu. 3 Mart 1965 "Markalar Kanunu" yürürlüğe girdi. 12 Mart 1965 Kozlu, Karadon, Gelik, Kilimli üretim ocaklarında işçilerin madene inmeyerek başlattıkları grev kana bulandı. İlgililerin ocağa inmeleri yolundaki uyarılarını dinlemeyen işçilerle jandarmalar arasında çıkan çatışmada 2 işçi öldü, 12 işçi ile 12 er çeşitli yerlerinden yaralandı. 13 Mart 1965 Kömür üretim bölgesindeki işçiler saat 16:00'da işbaşı yaptı. Ancak işçilerin çalışmadıkları süreler içinde pompalar işletilmediğinden ocakları su bastı. Grev süresince Kozlu Kömür İşletmeleri'ndeki zarar 20 milyon lirayı aştı. 17 Mart 1965 30 milyon dolarlık hacmi olan Türk-İsrail Ticaret Antlaşması imzalandı. Karşılıklı olarak 14.5 milyon dolarlık ithalat ve ihracatı öngören anlaşma ile ticaret geçen yıla göre artırılıyor. İsrail, Türkiye'ye 1.5 milyon dolarlık yatırım yapacak. 18 Mart 1965 İzmir'de Durmuş Yaşaroğulları Boya Fabrikası (DYO) üretime başladı. 19 Mart 1965 Çeltek Linyit Kömürü ocaklarında grizu patlaması sonucu 69 işçi öldü. 30 Mart 1965 İktisadi İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı Avrupa Para Anlaşması Para Fonu aracılığıyla Türkiye'ye 70 milyon dolarlık (630 milyon lira) kredi açmaya karar verdi. Kredi önümüzdeki yıllarda Türkiye'nin dış borçlarının ödenmesini kolaylaştırmakta kullanılacak. 1 Nisan 1965 "Nüfus Planlaması Kanunu" TBMM'de kabul edildi. Kanunun uygulanmasına 6 aylık hazırlık döneminden sonra başlanacak. 8 Nisan 1965 Milli Prodüktivite Merkezi Kuruluş Kanunu TBMM'de kabul edildi. 22 Nisan 1965 Kazlıçeşme'deki 54 deri fabrikasından 49'u 5 işyerinde uygulanan grev nedeniyle lokavt yaptı. Lokavt kararı nedeniyle 880 işçi işsiz kaldı. 2 Mayıs 1965 Keban Barajı'nın inşaatı için Türkiye'ye toplam 140 milyon dolar (1 milyar 400 milyon lira) kredi açılması konusunda kesin antlaşmaya varıldı. Barajın ilk bölümü olan gövde inşaatı önümüzdeki ay milletlerarası ihaleye çıkarılacak. İhale için şimdiden 38 yabancı firma başvurdu. 4 Mayıs 1965 21 ülkeden oluşan Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı (OECD) sözcüsü, Türkiye'nin bu yıl 5 yıllık kalkınma planının uygulanmasında kullanması için Batı ülkelerinden 335 milyon dolar kredi alacağını açıkladı. 11 Mayıs 1965 "Donanma Cemiyeti" kuruldu. 12 Mayıs 1965 Kazlıçeşme'de Deri İş Sanayii'nde 5 işyerinde 22 gündür süren grevle buna karşı 54 işyerinde ilan edilmiş olan lokavt uygulaması sona erdi ve taraflar anlaşmaya vardı. 3 yıl süreli toplu iş sözleşmesi 1200 işçiyi kapsıyor. 15 Mayıs 1965 Ereğli Demir Çelik AŞ kuruldu. Zonguldak'ın Ereğli ilçesinde ERDEMİR adıyla Türkiye yassı çelik üretiminin büyük bir bölümünü gerçekleştiren ve ihracatta da önemli bir paya sahip olan kuruluş, bu yıl özelleştirme kapsamına alındı. 23 Mayıs 1965 CHP Milletvekili Reşit Ülker ve 122 arkadaşının hazırladığı "Petrol Kanunu'nun bazı maddelerini değiştiren" kanun teklifinin Meclis'te geçici komisyonda görüşülmesi kabul edildi. 24 Mayıs 1965 Batı Almanya ile 283 milyon marklık (Yaklaşık 849 milyon lira) yeni bir kredi anlaşması imzaladı. Kredinin 35 milyon markı Ortak Pazar payı olacak, ilk planda 14 milyon mark ödenecek Keban Projesi için de 80 milyon mark verilecek. 25 Mayıs 1965 Türk-İş, yayınladığı bildiri ile petrol ve madenlerimizin milli menfaatlerimize en uygun şekilde işletilmesinin temini için gerekli her türlü tedbirin alınmasını istedi. 6 Haziran 1965 6 Mart'da Meclis'te kabul edilen yeni "İcra ve İflas Kanunu" bugün yürürlüğe girdi. Yeni yasayla alacaklının alacağını daha çabuk ve emin bir şekilde almasını sağlayacak hükümler getirildi, kötü niyetli konkordato tekliflerini önleyici tedbirler alındı. Konkordato teklifi için azami yüzde 30 ödeme şartı yeni yasayla yüzde 50'ye çıkarıldı. 8 Haziran 1965 CHP, petrol konusundaki görüşlerini açıkladı: Bundan böyle Siirt bölgesiyle boşaltılacak bölge ve alanlarda arama ve işletmelerin devlet eliyle yapılmasını istedi. CHP- milli kuruluş olan TPAO'nun sekiz arama ruhsatı kaydından kurtarılmasını, sınırsız arama ruhsatı hakkına sahip olmasını öngörüyor 15 Haziran 1965 TPAO'nun Siirt'te "Çelikli-3" kuyusunda, Türkiye'nin en kaliteli petrolünün bulunduğu açıklandı. 38-40 graviteli petrol 352 metre derinlikte bulundu ve 40 metre yükseğe fışkırdı. 23 Haziran 1965 "Kat Mülkiyeti Kanunu" kabul edildi. 25 Haziran 1965 Devlet hastanelerinde hekimlerin bütün gün (Full Time) çalışmalarını öngören yasa tasarısı kabul edildi. 28 Haziran 1965 Sümerbank Eskişehir Basma Fabrikası açıldı. 90 milyon liraya malolan fabrikada yılda 24 milyon metre çeşitli pamuklu dokuma kumaş imal edilecek. Fabrikada 1200 işçi ve 97 idari personel çalışıyor. 30 Haziran 1965 Zirai kazançlarda defter tutma mecburiyetini kaldıran kanun tasarısı kabul edildi. Bundan sonra zirai kazançlardan götürü vergi alınacak. 8 Temmuz 1965 Ankara'da "Türk Öğretmenler Sendikası" (TÖS) kuruldu. 13 Temmuz 1965 Anayasa Mahkemesi Meclis üyelerinin ödeneklerini artıran ve bu maksatla 1965 bütçesinin 11'inci bölümüne konulan 40 milyon liralık ödenekle ilgili Meclis kararını Anayasa'nın 82. maddesine aykırı olduğu gerekçesiyle iptal etti. Böylece Meclis üyeleri ek ödenek alamayacak. Ödenek iptali için AP, CHP ve MP Anayasa Mahkemesi'nde dava açmışlardı. 15 Temmuz 1965 Cumhuriyet Senatosu, Mobil'in girişimlerine rağmen akaryakıttan alınan Hazine hissesinin kaldırılmasına ilişkin kanun tasarısını kabul etti. Kanunla benzin ve benzerlerinin beher tonundan alınmakta olan 150 liralık Hazine hissesi kaldırıldı. Ve bu 450 liralık istihsal vergisine eklenmek suretiyle bu vergi 600 liraya çıkarıldı. 21 Temmuz 1965 Karabük Demir Çelik Fabrikası "Kontinü çubuk ince profil ve band haddehanesi" hizmete girdi. 27 Temmuz 1965 Beş Yıllık Planı çok mükemmel bulan "Türkiye'ye Yardım Konsorsiyumu" 400 milyon dolarlık yardım yapılmasını kararlaştırdı. Bu yardımın 200 milyon dolarını Amerika verecek. 4 Ağustos 1965 Maltepe Sigara Fabrikası için gerekli makineler sipariş edildi. Amerikan "Machine and Foundry" firması, Türkiye tütün tekelinden 3 milyon 800 bin dolarlık (38 milyon lira) bir makine siparişi aldığını açıkladı. Firmanın İtalya'nın Bologna şubesinde imal edilecek makineler, 1966 yılında teslim edilecek ve Tekel'in Maltepe'de kurduğu yeni sigara fabrikasında kullanılacak. 19 Ağustos 1965 Vergi Usul Kanunu'nda yapılan değişiklikle, Türkiye'de ödenen vergiler ilk kez açıklandı. İşadamı Vehbi Koç vergi rekortmeni oldu. Koç, kişisel gelir vergisi olarak 15 milyon lira ödeyecek. İkinci sırada 4 milyon 784 bin lira ile Tarık Koyutürk, üçüncü sırada 3 milyon 142 bin 050 lira ile Lütfi Doruk yer alıyor. Toplam 16 işadamı ve 32 şirket milyonun üzerinde vergi ödeyecek. Şirketlerin Kurum Vergisi'nde ilk sırayı 7 milyon 859 bin lira ile Arçelik alıyor. Onu 7 milyon 388 bin 661 lira ile Türkiye İş Bankası izliyor. Meslek sahibi politikacılar arasında Süleyman Demirel (Müteahhit) 133.265 -TİP Genel Başkanı Mehmet Ali Aybar (Avukat) 567, Eski Adalet Bakanı Sedat Çumralı (Avukat) 16 bin 393, CHP Genel Başkanı İsmet İnönü ise kazanç ve gayrimenkullerin gelirinin karşılığı olarak 129 bin 665 lira vergi ödeyecek. 30 Eylül 1965 Türkiye ile Batı Almanya arasında 30 Nisan 1964'de imzalanmış olan sosyal güvenlik antlaşmasının 1 Kasım 1965'de yürürlüğe gireceği açıklandı. Sözleşmeye göre Almanya'da bulunan 100 binden fazla Türk işçisi, Alman işçilerin faydalandığı hastalık, analık, ölüm, iş kazası ve meslek hastalıkları, malulluk, yaşlılık sigortasından aynen faydalanacak, çocuk zammına hak kazanacak. 10 Ekim 1965 Milletvekili genel seçimleri yapıldı. AP iktidarda. 21 Ekim 1965 Londra'da bastırılan ilk 20 liralık banknotlar ocak ayında tedavüle çıkarılıyor. 60 milyon lira tutarındaki yeni banknotların bir yüzünde Atatürk portresi, arka yüzünde ise Anıtkabir'in sembolik bir resmi yeralıyor. 23 Ekim 1965 Cumhurbaşkanı Cemal Gürsel Adalet Partisi Genel Başkanı Süleyman Demirel'i yeni hükümeti kurmakla görevlendirdi. 24 Ekim 1965 Genel Nüfus Sayımı yapıldı. Ülkemizin nüfusu 31 milyon 391 bin 421 kişi olarak belirlendi. Yüzbini aşan şehirlerin sayısı 9'dan 14'e çıkarken İstanbul'un nüfusu da ilk kez iki milyonu aştı ve 1 milyon 852 binden 2 milyon 280 bine çıktı. 30 Ekim 1965 İzmit'teki İpraş Rafinerisi bugünden itibaren Türkiye petrollerinin Batman Bölgesi'nde ürettiği Türk ham petrolünü işlemeye başladı. TPAO Genel Müdürü İhsan Topaloğlu, tesisin iki yıl içinde tamamen yerli ham petrol işler duruma geleceğini bildirdi. Böylece yılda 2 milyon dolarlık döviz tasarrufu yapılacak. 4 Kasım 1965 Türkiye'nin ilk gökdeleni Ankara'da alıcı bekliyor. Emekli Sandığı'na ait, tümüyle Türk mühendis ve işçileri tarafından yapılan 23 katlı Kızılay İşhanı 50 milyon liraya maloldu. Handaki işyerlerinin fiyatları 350 ile 1000 lira arasında değişiyor. 10 Kasım 1965 "İzocam Ticaret ve Sanayi AŞ" kuruldu. Kuruluş sermayesi 1 milyon lira olan şirketin ortakları arasında Koç Holding AŞ, Temel Ticaret AŞ. var. 11 Kasım 1965 Birinci Demirel Hükümeti TBMM'de 172 ret oyuna karşılık 252 oyla güven oyu aldı. 10 üye çekimser kaldı. 13 Kasım 1965 Sovyetlerin ihracat mallarımız karşılığı Türkiye'de kuracağı tesislerle ilgili ilk çalışmalar tamamlandı. Yedi proje ile ilgili anlaşma Dışişleri Bakanlığı'nda imzalanan protokolle tespit edildi. Sovyetlerin yapacağı tesisler arasında Petrol Rafinerisi, lif levha, asit sülfürik, alüminyum tesisleri de bulunuyor. 15 Kasım 1965 Emekli Sandığı'nın başkentte 1959 yılından beri yaptırmakta olduğu 22 katlı gökdelen Ankara Oteli'nin Nisan ayında işletmeye açılacağı açıklandı. 80 milyon liraya malolan oteli bir İsviçre firması işletecek. 20 Kasım 1965 Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı İbrahim Deriner "Ham petrol ithalat fiyatlarında sağlanan yüzde 18.5 indirim 1 Ekim'den beri yürürlüktedir. Bu indirim varil başına 35 sent tutmaktadır. Fiyatların daha da indirilmesi için temaslara başlanacaktır" dedi. 29 Kasım 1965 Türk Petrol Anonim Ortaklığı'nın kurduğu Petro-Kimya Sanayii'ne Ordu Yardımlaşma Kurumu (OYAK) da 50 milyon lira ile ortak oldu. 7 Aralık 1965 SSCB ile 80 milyon dolarlık kredi anlaşması imzalandı. 22 Aralık 1965 Keban Barajı inşaatı bir Fransız-İtalyan grubuna 697 milyon lira karşılığı ihale edildi. Baraj ve santral yapımına Nisan ayında başlanacak. 2 Ocak 1966 "Kat Mülkiyeti Kanunu" bugün yürürlüğe girdi. 4 Ocak 1966 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları Genel Müdürlüğü, 2 mm kalınlığındaki pencere camı fiyatlarında yüzde 10 indirim yaptı. İndirim kararı 1 Mart'tan itibaren uygulanacak. 7 Ocak 1966 Türkiye'de fiyatların bir yıl öncesine oranla yüzde 40 arttığı açıklandı. 17 Ocak 1966 Koç Holding Grubu'na dahil OTOSAN şirketi tarafından imal edilecek olan ilk yerli otomobilin İngiltere'deki "Reliant Motor Company" tarafından yapılan modelinin iki ay önce Türkiye'ye getirildiği öğrenildi. 21 Ocak 1966 Almanya Keban Barajı'nın yapımı için 80 milyon mark veriyor. Federal Almanya ile bu konudaki kredi anlaşması Bonn'da imzalandı. Kredi 7 yılı ödemesiz 25 yılı vadeli olup, yüzde üç faiz uygulanacak. 26 Ocak 1966 Dış ülkelere gitmek için sıra bekleyen işçilerin sayısının 650 bini bulduğu açıklandı. 27 Ocak 1966 "En az (asgari) geçim indirimi" uygulamasına başlandı. Uygulama ile memur ve işçiler sosyal durumlarına göre ayda 2 ile 91 lira fazla alacaklar. 31 Ocak 1966 "Paşabahçe Şişe ve Cam Fabrikası"nda çalışan 2400 işçi bu sabah saat beşte greve başladı. Fabrikada yarıda kalan önemli işleri tamamlamak için 104 işçi çalışıyor. Şişe ve Cam Fabrikaları Genel Müdürü Şahap Kocatopçu grevin kanunsuz olduğunu öne sürerek durdurulması için mahkemeye başvurduklarını açıkladı. 2 Şubat 1966 Tanınmış işadamı, Akbank'ın kurucularından Bossa Fabrikası sahibi Hacı Ömer Sabancı dün gece (1 Şubat) İstanbul'da kaldığı Hilton Oteli'nde ani olarak kalp durması sonucu vefat etti. 1906 yılında Kayseri'de doğan Hacı Ömer Sabancı Adana'da işçi olarak iş hayatına başlamış, çevresinde hayırseverliğiyle tanınmıştı. Ölümü nedeniyle Adana'da Bossa Fabrikası'nda yas ilan edildi, fabrika 36 saat süreyle faaliyetini durdurdu. Hacı Ömer Sabancı, günümüzün ünlü işadamı Sakıp Sabancı'nın babasıydı. Rahatsızlığı giderek artan Cumhurbaşkanı Cemal Gürsel, ABD Başkanı Johnson'un "Mavi Kuş" adlı özel uçağı ile tedavi için Amerika'nın Washington kentine gitti. Koç Holding Grubu'na bağlı olan OTOSAN tarafından imal edilen kamyon yakında satışa çıkarılıyor. Burunsuz ve Türkiye'nin yol şartları gözönünde tutularak imal edilen 0-750 Ford marka kamyonun özelliği şoför mahallinin fiberglastan yapılması. Kamyonda motor ve şasi aksamı dahil yüzde 40 oranında yerli malzeme kullanıldı. 2 Şubat 1966 Erciyas Biracılık ve Malt Sanayi kuruldu. Kuruluş bira ve malt üretiyor. Tekel dışında özel sektör olarak Efes Pilsen markasıyla bira üretiyor. 7 Şubat 1966 Günlük 225 kuruşluk zam taleplerinin kabul edilmemesi üzerine 64 gün önce greve başlayan Kula Mensucat ve İzmir Yün Mensucat Fabrikası'nın 2500 işçisi yürüyüş yapmalarına engel olan polis ve jandarmayla çatıştı. 9 Şubat 1966 İstanbul'da taksilere konulan "Plaka Kısıtlaması" kararı yürürlüğe girdi. Halen 15 bin 514 taksinin çalıştığı İstanbul'da bu rakam artırılmayacak ve taksi plakası almak için yapılacak başvurular da kabul edilmeyecek. 12 Şubat 1966 Boğaz Köprüsü'nün yapımı ikinci Beş Yıllık Plana alındı. 19 Şubat 1966 Türk Sovyet Ticaret Antlaşması imzalandı. 30 milyon dolarlık antlaşmaya göre Rusya'dan kimyasal gübre çimento, gazete kağıdı hamuru için odun ve makine teçhizatı alınacak. Buna karşılık kuru üzüm, iç fındık, narenciye, elma ve diğer mallardan satılacak. 24 Şubat 1966 Türk Pirelli Lastik Fabrikası'nda 46 gündür devam eden grev tarafların anlaşmaya varmasıyla sona erdi. 1 Mart 1966 İstanbul'da korkunç facia: İki Rus tankerinin Dolmabahçe önlerinde çarpışması sonucu denize dökülen akaryakıt tutuştu. 2 Mart 1966 Kula Mensucat ve İzmir Yün Mensucat fabrikalarında ücret anlaşmazlığı yüzünden 80 günden beri devam eden grev tarafların anlaşmasıyla sona erdi. 6 Mart 1966 SEKA Genel Müdürü Aziz Gümüş Çaycuma Kraft Kağıdı Fabrikası'nın kuruluşu ile ilgili olarak Avrupa Yatırım Bankası ile anlaşıldığını ve dünyaca tanınmış bir firma ile antlaşma imzalandığını açıkladı. 7 Mart 1966 Erzurum ve Muş'ta deprem oldu. 15 kişi öldü, 25 kişi yaralandı, 2380 ev yıkıldı. 12 Mart 1966 Yapı ve Kredi Bankası, sermayesini 40 milyondan 80 milyon liraya çıkardı. Banka 1944 yılında, 1 milyon lira sermaye ile kurulmuştu. 16 Mart 1966 Enerji Bakanlığı ile Yabancı Petrol şirketleri arasında ithal malı ham petrol fiyatlarının indirimi konusundaki görüşmelerde, yabancı şirketler BP ile Mobil yüzde 2 daha indirimi kabul etti. Türkiye'nin bu fiyat indiriminden sağlayacağı döviz kazancı 20 milyon lira karşılığı. 24 Mart 1966 Yıllık mevduat artışını yüzde 52 ile rekor düzeye getiren Akbank sermayesini 30 milyondan 50 milyona çıkardİ. Bankanın yıllık bilançosu 6.5 milyon liradan fazla bir kârla kapandı ve mevduat 742 milyonu buldu. 28 Mart 1966 TBMM Genel Kurulu'nda, Sıhhi Kurulun Cumhurbaşkanı Cemal Gürsel'in görevini yapmasına tıbben imkan olmadığı yolundaki raporun okunup onaylanmasından sonra kontenjan senatörü Cevdet Sunay, cumhurbaşkanlığa seçildi
__________________
Nefsini baş tacı eden , Dinini hor görür...
|
Yukarıdaki Mesaj için Yandaki Kullanıcılar WåñTêd_øØ7'e Teşekkür Ediyor... |
19.06.2008, 14:55 | #2 |
Usta Yiğido
altuntas58 Şuan
Son Aktivite: 11.10.2012 21:24
Üyelik Tarihi: 29.08.2006
Yaş: 70
Mesajlar: 38.469
Tecrübe Puanı: 4523
|
-->: CUMHURİYET TARİHİ EKONOMİ KRONOLOJİSİ
22 Ekim 1939
Sivas lokomotif vagon atelyesi hizmete girdi
__________________
|
19.06.2008, 18:18 | #3 |
Navigator
_DuMaN_58 Şuan
Son Aktivite: 04.02.2016 21:29
Tournaments Won: 3Üyelik Tarihi: 20.08.2006
Yaş: 33
Mesajlar: 9.619
Tecrübe Puanı: 10
|
-->: CUMHURİYET TARİHİ EKONOMİ KRONOLOJİSİ
10 Ekim 1924
Ankara-Sivas Demiryolu'nun yapımına başlandı. |
19.06.2008, 20:54 | #4 |
Usta Yiğido
seva Şuan
Son Aktivite: 31.08.2010 21:51
Üyelik Tarihi: 04.02.2008
Yaş: 39
Mesajlar: 15.375
Tecrübe Puanı: 2174
|
--->: CUMHURİYET TARİHİ EKONOMİ KRONOLOJİSİ
Tam da 'ekonominin iyi gittiği sanılan dönemlerinde' ortaya çıkan krizler...
Bu 'iyi' yılların bunalım doğurucu mekanizmaları...
__________________
Allahım gönlümde olanı hakkımda hayırlı eyle, Hakkımda hayırlı olana gönlümü razı eyle. [Üye Olmayanlar Linkleri Göremez. Üye Olmak İçin Tıklayın...] CANDA ÖZÜR OLMAZ... |
Konuyu Toplam 6 Üye Okuyor. (0 Kay?tl? Üye Ve 6 Misafir) | |
|
|