Çevre Temizliği (dini)

[seva]

Müslüman, şahsî olarak ruh ve beden temizliğine itina gösterdiği gibi evinin, sokağının ve çevresinin de temiz olmasına azami derecede ehemmiyet verir. Müslüman'ın evi ve bulunduğu diğer yerler, sanki akşam veya sabah Resûlullâh Efendimiz ziyarete gelecekmiş gibi tertipli ve düzenli olmalıdır. Ayakkabılar ve terlikler lâlettayin bir şekilde sağa sola bırakılmamalı, bilakis karışıklığa meydan vermeyecek ve kimseyi rahatsız etmeyecek şekilde münasip bir yere konmalıdır.

Mescid-i Haram'ın ve Sevgili Peygamberimizin mescidinin kapılarında Müslüman'ın nezahet ve nezafetine yakışmayan nahoş manzaraların oluşmasına müsaade etmemelidir. Hususiyle hac ve umre ziyaretine gelen Müslümanlar bu konuda büyük bir ihtimam göstermelidirler.

Resul-i Ekrem Efendimiz 'in mekân ve çevre temizliğine işaret buyuran bir çok tavsiyeleri mevcuttur. Meselâ Enes bin Malik'ten rivayet edildiğine göre Allah Resulü mescidin kıble istikametinde bir tükrük gördü. Onu bizzat eliyle temizledi. Mübarek yüzlerinde, buna duyduğu kızgınlığın şiddeti görülüyordu. (Müslim, Mesâcid, 52; Beyhakî, es-Sünenü'l-Kübra, I, 255) Efendimiz ümmetinin temiz, nazik ve zarif olmasını ister, buna muhalif davranışlardan uzak durmalarını arzu ederdi. Dolayısıyla bir Müslüman'ın rastgele oraya buraya tükürmek gibi insanları tiksindirecek durumlardan titizlikle uzak durması gerekir. Resul-i Ekrem Efendimiz diğer bir hadislerinde şöyle buyurmuşlardır:

“Bana, iyisiyle kötüsüyle ümmetimin Amelleri gösterildi. İyiliklerinin arasında, eziyet veren şeyin yoldan kaldırılmasını da gördüm. Kötü amelleri arasında, mescidin içerisine tükürüp onu temizlememeyi de gördüm.” (Müslim, Mesâcid, 58) 1

Hadis-i şerifte hususiyle mescide tükürmek söz konusu edilmiştir. Mescitler, Allah'a ibadet edilen mekânlar olmakla birlikte insanların toplu hâlde bulunduğu yerlerdir. Bu mukaddes mekanların temizliğine dikkat eden müminler aynı şekilde insanların ortak kullandığı yerlerin, gelip geçtiği yolların, sokak ve caddelerin de temizliğine azami ihtimam gösterirler. Zira bu gibi yerlerin de insanlara eziyet verici şeylerden arındırılması ve temiz tutulması İslâm'ın emridir. Allah Resulü bu husus üzerinde önemle durmuş, özellikle yollarda eziyet veren şeylerin kaldırılmasını imanın bir şubesi olarak tavsif etmiştir. (Müslim, İman, 58) Bu bakımdan sadece tükürmek değil, rastgele yerlere çöp atmak, Araba park etmek, insanların gelip geçmesini zorlaştıracak malzemeler koymak gibi her türlü eziyet verici hususlardan sakınmak gerekir.

Dipnotlar:
1.O dönemde mescitlerde halı, kilim ve benzeri sergiler bulunmayıp zemin kumla kaplı idi. Bu sebeple zaman zaman buralara tükürüldüğü görülmüştür.