Sivas' ın Bilinmeyen Kültürleri | Vikipedi

[!~+4upn| q!y4rI]

HORON VİKİPEDİ

Horon , Doğu Karadeniz bölgesi'nde oynanılan geleneksel halk danslarının genel adıdır. Ordu (bazı kesimlerde), Giresun, Gümüşhane, Trabzon ,Artvin, Rize, Sivas ' ın kuzeydeki ilçeleri ve Erzurum İspir ' de oynanan çevik hareketli oyunlardır.

COĞRAFİ DAĞILIM

Karadeniz bölgesinde Samsun sınırından Gürcistan sınırına kadar olan bölgede, düğün, nişan, asker uğurlama , yayla şenlikleri gibi toplu eğlencelerde kaval Of, Sürmene, Mesudiye, Sivas 'ın Suşehri , Akıncılar , Koyulhisar , Gölova ilçeleri, Aybastı, Hopa, Kemalpaşa, klarnet(Ordu yöresindeki adıyla gırnata)Ordu(merkez, Perşembe, Ulubey, Gülyalı, Fatsa, Ünye) ,kemençe ,(Ordu, Giresun,Trabzon, Rize,Artvin) ,akordeon (Borçka,Şavşat) ya da tulum ([Rize, Erzurum İspir, Artvin(Ardanuç,hopa,arhavi,Bor çka,Şavşat,) eşliğinde, yalnız erkekler (erkek horonu), yalnız kızlar/kadınlar (kız horonu) ya da kız-erkek karışık (karma horon) olarak; türkü eşliğinde (sözlü horon) ya da sadece çalgı eşliğinde; düz çizgi, yarım daire ya da halka yapısı formunda; hızlı ve çevik hareketlerle oynanmaktadır. Sivas'ın kuzeyi ile güney Giresun'da hem kemençe hem de davul-zurna ile oynanmaktadır.

KEMENÇE VİKİPEDİ

COĞRAFİ DAĞILIM

Karadeniz kemençesi temel müzik aleti olduğu özellikle Ordu , Giresun, Gümüşhane , Trabzon, Rize,Artvin , Samsun ,Bayburt, Sivas ın iç Karadeniz bölgesinde kalan Suşehri , Akıncılar , Gölova, Koyulhisar, İmranlı çevresinde ve , Cumhuriyet döneminde Karadenizlilerin topluca göç ettiği Adapazarı, İzmit Yalova Orhangazi köylerinde ve büyük şehirlerde, 1923 mübadelesiyle Yunanistan'a giden Rumlar tarafından başta Selanik olmak üzere Kuzey Yunanistan'da yer alan göçmen köylerinde kullanılmaktadır.Kemençe artık evrensel bir çalgı aleti olmak yolunda emin adımlarla ilerlemiştir.İç Anadolu ve Doğu Anadolu bölgelerindede ilğisi görülmektedir.

KELKİT VADİSİ KEMENÇESİ

Çok yakın zamana kadar bu kemençe formu standart kemençe formu ile beraber İç Karadeniz Bölgesinde Suşehri, Şebinkarahisar, Akıncılar, Çamoluk, Koyulhisar ve Gölova çevresindeki ilçelerde kullanılmaktaydı ve gelenek olarak icra edilmekteydi.Bugün ise yörede standart kemençe formuna geçiş başlamıştır.Her iki formunda kullanıldığı Kelkit Vadi bölgesin de, Karadenizin sahil tarafında çalınan standart kemençeye göre bu bölgedeki kemençe form olarak değişim yaşamamıştır.Zamanla farklılaşan burgular ve kemençenin kafa kısmı ilk formuna en yakın şekilde kalmıştır.Yöredeki kemençe en çok erik ağacından yapılıp, kapak kısmında borçka ladinin yerine daha sert olan gürgen ağacı kullanılırdı.Yayı ise aygır kılından yapılırdı.İnce tel sahildeki formdan farklı olarak bam telinin yerine takılır, bam teli ise ince sesli telin takıldığı sol tarafa takılırdı.Ses olarak bölge genellikle ince sesli olan zil kemençeyi tercih etmekteyse de orta sesli ve pes kemençelere de eğilim vardır.Bu kemençe formunun son icracılarından ve temsilcilerinden Kemençeci Fahri Duyandır.Bölgedeki ilçelerden hala kemençe icracıları çıkmakta olup, özellikle Alevi kökenli köylerde bu bir gelenek olarak devam etmekteydi.Kemençeci Suşehrili Mehmet, Kemençeci Karahisarlı İlhami GÜRSOY, Kemençeci Suşehrili Ali ŞAHİN, Kemençeci Çamoluklu Fahri DUYAN ve İnce MÜNÜKLÜ, Kemençeci İmranlılı Nuri YILDIZAY, Kemençeci Dursun ve Kemençeci Suşehrili Aziz Köylü Süleymangiller, Kemençeci Mesudiyeli Ayhan YALÇIN ve Ali Osman KARACA gibi pek çok mahalli kemençe sanatçısı bu bölgeden çıkmıştır.Yörede bugün en bilinen Kemençe icracıları, Ali ŞAHİN, Uğur SUNAR, Sabit MÜNÜKLÜ, Gürsel EKİNCİ, Emre GÜRSOY gibi isimlerdir.

TULUM VİKİPEDİ

Tulum Anadolu'nun kuzeydoğusunda Rize, Artvin, Gümüşhane, Ardahan, Erzurum illerinde ve çok yakın zamana kadar Sivas 'ın Karadeniz bölgesi ndeki Suşehri ovasındaki ilçelerinde ve aynı bölgede yer alan, aynı kültüre sahip Şebinkarahisar da kullanılan nefesli bir halk çalgısının adıdır. Trakya bölgesi, Balkan yarımadası ve İskoçya'da kullanılan gaydadan en önemli farklı pes sesleri kontrol edebilen boruya sahip olmamasıdır.