DİVRİĞİ-Akmeşe

[SivasLady]

[Üye Olmayanlar Linkleri Göremez. Üye Olmak İçin Tıklayın...]

Nüfusu: 231

Sivas iline 199 km, Divriği ilçesine 17 km uzaklıktadır.

Köyde, ilköğretim okulu vardır ancak kullanılamamaktadır. Köyün içme suyu şebekesi vardır ancak kanalizasyon şebekesi yoktur. Ptt şubesi yoktur ancak ptt acentesi vardır. Sağlık ocağı ve sağlık evi yoktur. Köye ayrıca ulaşımı sağlayan yol asfalt olup köyde elektrik ve sabit telefon vardır.

[seva]

Tarihi

Ziniski Divriği;nin ilk akla gelen köylerindendir.Geçen yüzyıla kadar bir kasaba büyüklüğünde canlılığını korumuş,uzun bir zaman burada medrese eğitimi bile yapılmıştır.Köy alanı her noktasıyla eski bulguları vermekte,özellikle su kanalları,sayısız tandır harabesi dikkati çekmektedir.Halen üç mahalle görülür.Tekke mahallesi,orta mahalle ve kilise mahallesi.Halkının uyanıklığı ile ayrıca tanınmıştır.

Tarihi araştırmalarımız Ziniski köyünün Mengücekoğulları döneminde önemli bir kasaba olduğu yolundadır.Bilindiği gibi Mengücekoğulları Malazgirt zaferi (1071)’nin ardından yukarı Fırat havzasında kurulmuş ve varlığını 200 yıl sürdürmüş bir Türk beyliğidir.Mengücekliler döneminde Ziniski’nin asıl adı Zafeskidir.Bu kasaba da o dönemde yoğun olarak Ermeni ve Rum nüfus bulunmaktadır.Halen günümüzde köyün bir mahallesi Kilise veyahut Gavur mahallesi adı ile anılmaktadır.Köyde 4 büyük kilisenin varlığı bu bilgilerimizi doğrulamakta olup kilisenin kalıntı ve yerleri mevcuttur.O dönemde köyde yaşamakta olan Ermeni nüfus zanaatkâr kesimi,Rum ahali ise çiftçilikle uğraşmaktadır.Ermeni nüfusun özellikle Divriği demir madenlerini işleyerek Mengücekoğulları Beyliğinin demir ve benzeri savaş malzemelerini temin etmesi beyliğin bu yöreye verdiği önemi arttırmıştır.Öylesine ki bu önem kasabada yaşayan refah durumu yüksek zanaatkâr kesimi oluşturan Ermeniler ile çiftçilikle uğraşan Rum ahali arasında rekabet oluşmasına yol açmış bu iki grup arasında zaman zaman anlaşmazlıklara yol açmıştır.Halen işlenmiş ve döküm ocağı olarak kullanılmış curufların kalıntılarına günümüzde de rastlanılmaktadır.

Bugün küçük bir köy olan Akmeşe (Ziniski) Osmanlılar döneminde de oldukça büyük bir kasabadır.Sivastan Divriğiye gelen Evliya Çelebi şu bilgileri vermektedir.

Zaradan sonra Karabeli aşıp Yağbasan köyüne geldik.Bütün halkı Müslümandır.Meli Dede tekkesi adıyla büyük bir tekkesi vardır.Buradan yine Doğuya gidip Zafeski (Ziniski) köyüne geldik.Kasaba büyüklüğünde bağlı bahçeli, camii,hamamı,hanı ve pazarı olan güzel bir köydür.Fırat (Çaltı çayı) nehrinin kenarında ise de yine Sivas tarafına düşer.İstanbulda Başbaki kulu İbrahim Ağanın köyüdür.Bilindiği gibi Osmanlı maliye teşkilatında birinci derecede tahsil memuruna Başbaki denilmektedir. Ziniski köyü denince ilk akla gelen Seyyid Baba'nın yatırıdır. Divriğiye 24 km. uzaklıkta olup yörenin en önemli ziyaret yerlerinden birisidir.Bulunduğu Ziniski köyüne ayrı bir şahsiyet kazandırmıştır.Seyyid Baba Horasan erenlerinden olup Alp-Eren dir. Bu yörenin Müslümanlaştırılmasında önemli bir yeri vardır.Çevre halkı arasında yaygı olan söylenti Seyit Baba'nın Mengücekliler döneminde şahların sancaktarı olduğu ve buradaki bir savaşta şehit olduğudur.Bu yüzden ona şehit gözüyle bakılmakta ve büyük saygı gösterilmektedir.Yine Kanuni devrine ait 1530 tarihli mufassal tahrir defterinde ise Vakf-ı Medrese-i Ziniski haliya harap olup amelden kalduğu acilden karyeyi mezbure olunur imiş denilmekte Ziniskideki eski medresenin daha o tarihlerde tatil olması sebebiyle vakfının ilgili mescide devredildiği işaret edilmektedir.Buradaki kasıt o dönemdeki medrese eğitiminin Seyyid Baba'nın bu yöreye gelmesiyle birlikte daha da ileriye dönük önem kazandığı ve medresede eğitim görenlerin ihtiyaç ve giderleri kurulan bir vakıfla mümkün olduğu belirtilmiştir.Şöyle ki vakfın tüm geliri yöredeki tarla,bostan ve bahçelerden temin edilmiş olup Mescid-i mezburenin tevliyetine Mehmet Bin Berat-ı Padişahı ile mutasarrıf gösterilmiştir.Bu zatın ismi vakfa gösterdiği yararlılıktan dolayı daha sonra Ziniskideki en yüksek tepeye verilmiştir. Ziniski köyünün Osmanlı döneminde yetiştirdiği önemli şahsiyetler de vardır. Bunlardan en önemlisi Kanuni döneminde önemli görevler üstlenen Memiş Paşadır.Memiş Paşa, Tuna boylarında savaşan önemli bir askerdir.Ayrıca şair olarak Fakir Edna yı yetiştirmiştir.Yine Başbaki kulu İbrahim Ağayı yetiştirmiştir.Diğer yetişen kıymetlileri de vardır.Bugün bu köyde 174 nüfus yaşamaktadır.Cumhuriyet döneminde Akmeşe adını alan Ziniski köyünde ekonomik şartların zorluğu bu yöredeki nüfusun göç etmesine yol açmıştır.Nüfusun büyük bölümü İstanbul ve çevre illere dağılmıştır.

İnanç

SEYYİT BABA YATIRI

Seyyit Baba, Selçuklular döneminde yaşamış ve bu yörede şehit düşmüş bir Alp-Erendir. Seyyit Baba yatırı,Divriğiye 24 km. uzaklıktaki Akmeşe (Ziniski) köyündedir.Divriği yönündeki en önemli ziyaret yerlerinden biridir.Her Divriğili ömründe en az bir defa olsun burasını ziyaret etmiştir. Seyyit Baba türbesi kare planlı olup üzeri piramit külahla örtülüdür.Türbe etrafını başka yapılat çevirmiştir. Türbe içerisinde beş kabir bulunmaktadır.İlk kabir Seyyit Babaya aittir.İkinci kabir Seyyit babanın hanımına,üçüncü kabir oğlu Abdurrahmana dördüncü kabir kızı Sakineye ve beşinci kabirde hizmetçisi Arapa ait bulunmaktadır.Bunlar tahta sandukalar olup üzerleri renkli kumaşlarla örtülüdür. Necdet Sakaoğlu,Seyyit Baba türbesi ve tekkesi hakkında şu bilgiyi vermektedir. Ziniskideki Seyyit Baba tekkesi,çevrenin en ünlü tekkesi olarak yüzyıllardır üne sahiptir.Bulunduğu Ziniski köyüne ayrı bir şahsiyet kazandırmıştır.Geniş bir mezarlık alanı içinde yer alan tekke ve türbenin etrafında kocamış dut ağaçları dikkati çeker.Fakat artık tekke ve bitişik türbe eski görüntüsünü kaybetmiştir.Yakın yıllarda harabiyeti nedeniyle köylüler ve bu tekkeye özel bağlılık gösterenler işbirliği yaparak kaba fakat sağlam tarzda bölmeleri,bu arada kümbet biçimli türbeyi yenileme çabasına girmişler ve tabii eskiyi bütün bütün ortadan kaldırmışlardır.Yalnız,tekkeni n giriş kısmındaki örtme ve kurban yeri kerpiç özelliği ile bozulmamıştır.

Tekke,beş bölümden meydana gelmektedir.En dışta kıble yönünde örtme ve giriş kapısı ile kiler kapısı ve sağda kurban yeri bulunmaktadır.Kurban yeri küçük bir odadır.Örtme,dört ahşap direk üzerine kirişlerle bağlanmış iki yanı açık bir sundurmadır.Buradaki bir kapıdan girilen kiler,eskiden tekkenin her türlü erzaklarının saklandığı bir yerse de bugün (1974) boştur.

Örtmedeki asıl kapı,eşiği,çivileri,tokmağı,ha lkası her şeyi ile kutsal sayılmış,çiviler çakılmış,paçavralar bağlanmış,eşikten kıymıklar koparılmıştır.Bu türbenin kapısına özellikle çocuğu olmayanlar ısrarla yüz sürmekte,böyle bir ziyaretten sonra çocukları olursa,tekrar tekkeyi ziyaretle kurban kesmekte,doğan erkek çocuklarına Seyit adını vermektedir.Bu kapıdan aşevi ve mescit olan asıl mekana girilir.


Kültür

Köyün gelenek, görenek ve yemekleri hakkında bilgi yoktur.

Coğrafya

Sivas iline 160 km, Divriği ilçesine 17 km uzaklıktadır.

İklim

Köyün iklimi, karasal iklimi etki alanı içerisindedir.

Nüfus
Yıllara göre köy nüfus verileri
2007
2000 231
1997 232

Ekonomi

Köy halkının çoğunluğu İstanbul ve Ankara başta olmak üzere büyük şehirlerde yaşamını idame ettirmektedir. Köyde yaşamını sürdürmekte olan köylünün ekonomik anlamdaki en büyük uğraşı ise tarım ve gittikçe azalmaya yüz tutan hayvancılıktır. Kendi olanakları ile hazırladıkları bahçe ve bostanlardan elde ettikleri ürünlerle gündelik gıda ihtiyacını karşılamaya çalışır.

Muhtarlık

Yerleşim yerinin köy tüzel kişiliği alması ile birlikte köyün tüzel kişiliğini temsil etmesi için köy muhtarlık seçimleri de yapılmaktadır.

Seçildikleri yıllara göre köy muhtarları:

2004 - S. Dursun Çaylak
1999 -
1994 -
1989 -
1984 -