Atatürk Kongre ve Etnografya Müzesi

[Abdurrahman 58]

Sivas Kongresi’nin toplandığı bina, Sivas Valisi Memduh Paşa tarafından 1892 yılında o zamanki adıyla “Mülki İdadi” daha sonra “Sultani” olarak hizmete açılmıştır. Binanın cephesi önceden Orduevi istikametinde iken 1930 yılında yapılan büyük onarımla yeni açılan İstasyon Caddesi istikametine çevrilmiş, bir de giriş kapısı yapılmıştır. 4 Eylül 1919’da Sivas Kongresi’nin toplandığı sırada “Sultani” olan mektep binası 1924 yılında “Sivas Lisesi” adını almıştır. 1981 yılına kadar okul olarak kullanılmıştır.
Mustafa Kemal Paşa ve Heyet-i Temsiliye’nin üç buçuk ay süre ile karargah olarak kullandıkları ve o tarihlerde Sultani olan binanın müsamere salonunda 4-11 Eylül 1919 tarihleri arasında Sivas Kongresi’nin oturumları yapılmıştır.

Tarihi Kongre Salonu ve Mustafa Kemal Paşa’ya ait çalışma ve yatak odası, Kongre’nin yapıldığı günlerdeki hali ile muhafaza edilmektedir. Üst katta Sivas Kongresi öncesindeki olayların, Mustafa Kemal Paşa’nın kongre hazırlığı ile ilgili tamimlerinin ve bildirilerinin sergilendiği salon, o zamanki muhaberenin temelini oluşturan telgraf odası, Sivas Kongresi ile ilgili oluşturulan telgraf odası, Sivas Kongresi ile ilgili tutanakların yer aldığı salon, merkezi Sivas’ta kurulmuş olan Anadolu Kadınları Müdafa-i Vatan Cemiyeti’ne ait bildirileri ve haberleri içeren belgeler ile İrade-i Milliye Gazetesi’nin basıldığı matbaa ve gazeteye ait nüshaların sergilendiği salonlar mevcuttur.
Sivas Kongresi sırasında ve sonrasında Sivas’ta alınan tüm kararlara ait belgelerin; Cumhurbaşkanlığı Köşkü-Atatürk Özel Arşivi, Genelkurmay Başkanlığı Askeri Tarih Komisyonu ve Ateşe Özel Arşivi, Atatürk Araştırma Merkezi Başkanlığı arşivlerindeki asıllarından alınan örnekleri müzede sergilenmektedir.
Etnografya Bölümü

Binanın zemin katının tamamı Etnografya Bölümü olarak düzenlenmiştir.

Silahlar Seksiyonu
Osmanlı Dönemine ait barutlu tüfek, tabanca, kılıç, kama, zırh, miğfer, kalkan, ok, yay ve savaş aletlerinin diğer çeşitleri sergilenmektedir.

A.Turan Türkmenoğlu Odası (H.Beslen)
Korunması Gerekli Taşınır Kültür ve Tabiat Varlıklarına ait ruhsatlı koleksiyonunu müzemize bağışlayan Hacı Beslen Odası’nda; etnografik, sikke, hat sanatı levha ve yağlı boya eserler sergilenmektedir.

Halı Seksiyonu
Binanın orta avlusu halı seksiyonu haline getirilmiştir. Sivas ili sınırları içerisindeki camilerden toplanan halılar ile resmi kurum ve kuruluşlardan toplanan Sivas Halıları tarihi kronoloji içerisinde sergilenmektedir.

Sivas Baş Odası
Osmanlı dönemi Sivas Konaklarının Baş Odası, o günlerdeki sedir, sofra, tavan, şerbetlik, pencere örtüleri, minder, kırlent, ocak, duvar saati, ayna gibi eşyalar, mankenlerle desteklenerek canlı ve açık teşhir edilmekte diğer bir bölümde ise Divriği Ulu Cami ahşap eserleri sergilenmektedir.

Bakır Eserler
Osmanlı Dönemine ait sini, ibrik, kazan, matara, lenger, sahan, kevgir gibi bakır eşyaların yanında çeşme lüleleri, kantar, ağırlık ölçüleri, kapı tokmakları, şamdan, kilit gibi madeni eserler teşhir edilmektedir.

Tekke Eşyaları
Sivas’ta kapatılan tekkelerden toplanan sancak, şiş, teper, tespih, muin, zikir tespihleri, tef, zil gibi eserler sergilenmektedir.

Giysi–El İşlemeleri

Sivas ve yöresinin elbise, yağlık, cepken, seccade, havlu ve bohçaları sergilenmektedir. Büyük salonda elbiselerin teşhiri, mankenlerin yardımı ile daha canlı hale getirilmiştir.

Gömme Vitrinler
Orta avluya açılan ve koridorda yer alan toplam oniki pencere vitrin hale getirilmiş olup, kahve takımları, gümüş takılar, yazma ve hat sanatı eserleri, gümüş eserler, cam ve porselenler, gaz lambaları sergilenmektedir.

Kilim Koleksiyonu
Sivas ili sınırları içerisindeki camilerden toplanan kilim, seccade, zili örneklerinin yanı sıra 1180 tarihli Divriği Kale Camii’ye ait ahşap minber sergilenmektedir.

Diğer Vitrin ve Eserler
Kongre binasını yaptıran Memduh Paşa’nın 1322 H. (1904) tarihinde Sivas’ta dokunan portre halısı ve binanın kitabesi koridorda sergilenmekte diğer vitrinlerde ise Gürün şalları ve madeni eserler bulunmaktadır.

[_DuMaN_58]