Çocuklar kreşten neden korkuyor?

[HaZaN]

Kreşe başlayan çocukların kreşle ilgili yaşadıkları kaygılar.

Bu kaygıların neler olduğunu ve bunların nasıl
aşılabileceğini bilmeniz çocuğunuzun kreş yaşamına
sağlıklı ve mutlu bir başlangıç yapmasına yardımcı
olacaktır...

1- Annemi özlerim...

Kreş ve anaokuluna başlayan çocukların en büyük
kaygısı o güne kadar tanıyıp bildikleri her şeyden ve
özellikle de sizden ayrılacak olmalarıdır. Bu kaygıyı
aşmasına yardımcı olmak için okul başlamadan önce
en az birkaç kez okulu birlikte ziyaret edin. Okulun
tanıtım gezilerine, okul etkinliklerine katılın; okulun
oyun alanını kullanın. Bu ziyaretleri rahat bir şekilde
tamamlaması ve sizin de rahat olduğunuzu görmek
burada mutlu olacağını hissettirecektir. Okul
başladıktan sonra sabahları size yapışıyorsa, sabah
düzenli ve artık çocuğun neler olacağını önceden
tahmin edebildiği bir rutin oluşturun ve
vedalaşmalarınızı kısa tutun. Çocuğunuza “hoşça kal”
dedikten sonra oradan ayrılın, bu sırada öğretmen
sevdiği bir aktiviteye yönelterek çocuğunuzun
dikkatini dağıtabilir.


2- Ya altıma kaçırırsam?

Çocuğunuzun tuvaletle ilgili kaygıları varsa, önce
bunun nedenini belirleyin. Tuvaleti geldiğinde
tuvalete yetişememekten mi korkuyor? Sifonun çok
şiddetli boşalması mı onu korkutuyor? Tuvalette bir
arkadaşının yaptıklarından dolayı kötü deneyim
yaşamış olabilir mi? Korkuları ve bunlarla nasıl baş
edebileceği hakkında sohbetler edin. Öğretmeni ile
görüşerek bu konuda bir süre destek vermesini
isteyin. Tüm bunlara rağmen kaygısını yenemiyorsa
diğer ebeveynlerle de görüşün. Onların çocukları da
benzer sorunlar yaşıyorsa, ortak bir neden olabilir.
Öğretmenin tüm sınıfı birkaç kez hep birlikte tuvalet
turuna götürerek tuvaleti kullanacakları zaman neler
yapmaları gerektiği konusunda ipuçları vermesi
rahatlatıcı olabilir. Her şeye rağmen tuvalet ile ilgili
kaygılarından kurtulamıyorsa bu durumun nedenleri
ve yapılması gerekenleri öğrenmek için bir çocuk
psikiyatrisi uzmanı hekimden yardım alın.


3- Bu koca binada kaybolursam?

Okulu birlikte ziyaret ettiğinizde, okulda tek başına
dolaşırken yararlanabileceği görsel hatırlatıcılar
bulup, ona gösterin (“servisten indiğinde şu büyük
kapıdan gir ve şu panonun olduğu yönde üç kapı
geçtikten sonra gelen kapı senin sınıfın” gibi).
Tuvaletin yerini, oyun ve aktivite alanlarının yerini
çeşitli hatırlatıcıları belirleyerek gösterin. Herhangi
bir durumda yardım alabileceği kişileri gösterin ve
mümkünse onlarla tanıştırın.

4- Parmak ememem; ayıcığıma sarılamam

Çocukların kreşe her zaman kullandıkları rahatlatıcı
bir oyuncak ya da battaniye gibi eşyalarını
getirmeleri sık görülen ve alışma döneminde tavsiye
edilen bir şeydir. Ancak arkadaşları sınıfa elinde
oyuncak ayıcığı ile giren ya da parmak emen bir
çocukla alay edebileceklerinden, bu durumun ana
sınıfı ya da en geç ilköğretim başında sona ermesi
gerekir. Örneğin kreşe gidince ayıcık ya da
battaniyesini çantasına koymasını ve okuldan
ayrılırken yeniden yanına almasını isteyebilirsiniz.
Böylece kısa bir süre sonra bu eşyasını arabada ya da
evde bırakmaya başlayarak yanında taşımaktan
vazgeçecektir.

Parmağını çantasına koyması mümkün olmadığından,
parmak emme konusunda ise durum elbette biraz
daha zor olacaktır! Ancak çocukların çoğu okulda
başka şeylerle meşgul olarak ve okula alıştıktan
sonra parmak emmeyi azaltır. Çocuğunuzun
alışkanlığını yenmek için yapabilecekleriniz
konusunda Çocuklarda parmak emme alışkanlığının
nedenleri ve uzman tavsiyeleri başlıklı yazımızı
okuyabilirsiniz.

5- Öğretmen kötü davranırsa?

Okula başlama günü yaklaşırken, özellikle de büyük
kardeşlerin öğretmenle ilgili abartılı yorumlarını
dinleyen çocuklar kafalarında öğretmeni korkunç biri
gibi canlandırabilirler. Bu nedenle, çocuğunuzu okul
başlamadan önce öğretmeni ile tanıştırmanız ve
ailenizde öğretmenlik yapan kişilerden söz etmeniz
yararlı olacaktır. Buna karşın öğretmenin kurallar
koyması ya da sizden farklı tutumlar sergilemesi
halinde çocuk okul başladıktan sonra da öğretmenin
kötü davrandığı fikrine kapılabilir. Böyle bir durumda
sınıf kurallarını ve herkesin farklı yaklaşımları
olabileceğini anlatın.

Okul başladıktan uzun bir süre sonra da çocuğunuz
aniden öğretmenin kötü davrandığından şikâyet
ederse şaşırmayın. Büyük olasılıkla bu öğretmenin o
günkü tek bir davranışına dayanarak yağılmış bir
yorumdur. Okul öncesi yaştaki çocukların çoğu
büyüklerin de gerginlik yaşayabileceğini idrak
edemezler. Bunu izah etmeniz çocuğunuzun
öğretmenin bazı tutumlarını bizzat kendine yönelik
kötü davranışlar olarak algılamasını önlemeye
yardımcı olacaktır.

6- Servise binmekten korkuyorum!

Özellikle televizyonda servis içerisindeki büyük
çocukların birbirinin saçını çektiğini, birbirine
bağırdığını vs. gösteren sahneler izlemiş olması
durumunda servise bindiğinde yaşayacakları
konusunda olumsuz fikirler geliştirebilirler. Gerçekte
bunların nadiren yaşandığını anlatmanız, önceden
servis sürücüsü ve hostesi ile tanıştırmanız ve onların
her zaman yolculuk sırasında kendileri ile birlikte
olacağını ve rahatsız edici davranışlara izin
vermeyeceklerini anlatmanız yararlı olacaktır. Okul
başladığında ise çocuğunuza servis sürücüsünün adını
ve servis numarası ya da plakasını öğreterek ve
öğretmenlerin servise binmelerine yardımcı olacağını
anlatarak, yanlış servise binme korkusunu aşmasına
yardımcı olabilirsiniz. Ayrıca öğretmenlerin ve servis
sürücüsünün cep telefonu olduğunu ve yolda herhangi
bir sorun olması durumunda bu telefon ile yardım
isteyeceklerini de anlatabilirsiniz. Son olarak,
mümkünse yanına onunla oturmak isteyecek daha
büyük ve sevecen bir çocuk bulmanız da yararlı
olabilecektir.

7- Arkadaş edinemezsem...

Çocuğunuz kimsenin ondan hoşlanmayacağı
korkusunu yaşıyorsa mevcut arkadaşları ile nasıl
tanıştığını ve nasıl arkadaşlık kurduğunu hatırlatın.
Yeni birileri ile tanışmanın korkutucu olduğunu
bildiğinizi ama diğer çocukların da aynı şekilde
korktuğunu belirterek, kendisi gibi paylaşmayı ve
sırasını beklemeyi bilen bir çocuğun birlikte oynamayı
teklif etmesinin diğer çocuğu nasıl mutlu
edeceğinden bahsedin. Mümkünse evinize yakın
yerlerde yaşayan arkadaşları ile okul dışı zamanlarda
görüşmelerini sağlayın. Çocuğunuz fazlasıyla utangaç
bir yapıya sahipse, önceden bu durumunu öğretmene
belirtmeniz halinde, öğretmen diğer çocuklarla
ilişki kurmasında yardımcı olabilir. Kreşe başlamasının
üzerinden haftalar geçmiş olmasına rağmen halen
çocuğunuz kendisini dışlanmış ve yalnız hissediyorsa
öğretmeni ile görüşerek başka sorunların olup
olmadığını anlamaya çalışın. Sorunun devam etmesi
halinde olası nedenler ve çözüm yollarını belirlemek
üzere bir çocuk psikiyatrisi uzmanı hekime danışın.